Rác đổ xuống, đàn lợn thi nhau “cày xới”. Ảnh: HB

Rác đổ xuống bãi. Hàng chục con lợn thi nhau “cày xới”. Mùi hôi thối nồng nặc bốc lên theo gió ùa bào khu dân cư tổ 2, tổ 3, phường Noong Bua, TP Điện Biên Phủ. Thành thói quen, buổi sáng sau khi nghe tiếng xe chở rác vào bãi, các hộ dân bắt đầu đóng cửa, chăng bạt che chắn không cho gió vào nhà. Bởi lẽ, không khí ở đây không trong lành, mát mẻ như nơi khác. Người lạ “không quen” mùi, không ngồi được nửa tiếng đồng hồ trong nhà. Khách đến, nhìn thấy váng, ngửi thấy mùi nước giếng, sẽ không dám đụng môi vào chén trà. Người dân ở quanh khu bãi rác này quen rồi. Cam lòng mà chịu. Người dân tổ 2, phường Noong Bua than phiền.

Ông Đinh Bá Phương, gỡ tấm bạt che cửa, mời chúng tôi vào nhà. Ông cho biết: Trước đây chưa có bãi rác, không khí ở đây trong làng, mát mẻ lắm. Nước giếng, nước suối trong veo, tôm cá nhiều lắm. Nay hết “cái sướng” đấy rồi. Mấy năm đầu, rác đổ xuống là đốt. Khói mù mịt trùm lên khu dân cư, hít thở phải mùi khói, nhiều người tức ngực, ho, đau mắt. Nay họ lấp rác. Trời mưa xong, nắng lên là cả khu dân cư tổ 2, tổ 3 không thể chịu nổi mùi xú uế, hôi thối. Ruồi thì vô kể. Khổ nhất là nước sinh hoạt, mấy năm nay không nhà ai giám dùng nước giếng. Nước đen kịt, mùi thối, đến quần áo cũng không giám giặt. Cánh đồng dưới bãi rác, trước đây là vựa lúa của dân, nay cấy chỉ mất công, tốn của, chả vụ nào được thu hoạch. Cây lúa chỉ có lá, không hạt.

Giếng nước nhà anh Nguyễn Hữu Phúc, tổ 2 cách suối hơn 10m, nước vàng ố. Anh Phúc cho biết: Khi chưa có bãi rác, giếng nhà anh trong, mát nhất khu. Hơn chục năm nay chỉ dùng tưới rau. Dân kêu mãi, xin công trình nước sạch không được, cũng chán. Cán bộ thì chỉ hứa mà không thấy làm. Tổ 2 còn đỡ, tổ 3 nguồn nước bị ô nhiễm nặng hơn.

Anh Phúc múc một gầu nước lên đổ vào chậu, nói: Các anh nhúng tay vào xem, váng bẩn bám đầy tay, rửa khó sạch lắm.

Thau rửa giếng là việc làm thường xuyên của anh Nguyễn Hữu Phúc. Ảnh: HB

Nói về công trình nước sạch, ông Đinh Bá Phương bức xúc: Năm nào cũng thấy đo, thấy vẽ mà chả thấy làm. Dân thì mong, đợi từng ngày. Cứ cái cảnh hít thở không khí, dùng nước ô nhiễm thế này thì con cái chả mấy mà phát bệnh.

Trao đổi với chúng tôi, ông Lò Văn Tiến, Phó Chủ tịch UBND phường Noong Bua cho biết: Khu bãi rác trước là khu ruộng trũng, hai bên là núi, thuộc địa bàn xã Tà Lèng, nhưng ảnh hưởng lại là dân phường Noong Bua. Trong đó chịu ảnh hưởng ô nhiễm nặng nhất là hơn 120 hộ dân tổ 2, tổ 3. UBND phường đã khiếu nại nhiều lần lên thành phố. Những cuộc tiếp xúc cư tri, dân cũng khiếu nại, đề nghị UBND thành phố chỉ đạo Phòng Tài nguyên - Môi trường và Công ty Đô thị khắc phục ô nhiễm môi trường, xây dựng đường ống nước sạch, nhưng cũng chưa có động tĩnh gì.

Để khắc phục tình trạng trên, năm 2011, UBND tỉnh Điện Biên đã ra văn bản yêu cầu đóng cửa bãi rác Noong Bua. Tuy nhiên, theo Sở Tài nguyên và Môi trường, việc đóng cửa bãi rác Noong Bua không thể thực hiện ngay được. Vì nhà máy xử lý rác thải mới với quy mô lớn, công nghệ hiện đại được quy hoạch xây dựng trên địa bàn xã Thanh An, huyện Điện Biên còn vướng giải phóng mặt bằng, người dân chưa đồng thuận… Dự kiến bãi rác Noong Bua sẽ được đóng cửa vào năm 2018.

Như vậy, bãi rác Noong Bua đã quá tải nhiều năm, nay lại phải tiếp tục gồng mình gánh thêm hàng chục tấn rác mỗi ngày. Đồng nghĩa với sự quá tải là tình trạng ô nhiễm môi trường tiếp tục bủa vây lên hơn 120 hộ dân tổ 2, tổ 3 phường Noong Bua, TP Điện Biên Phủ.

Hồng Bài