Người dân ra bãi rác, đợi xe rác từ sáng tinh mơ. Ảnh: Hồng BàiĐáng nói, rác đổ vào bãi không được xử lý. Cty MTĐT chỉ dùng máy san gạt rác rồi vùi lấp đất lên. Rác chồng lên rác. Người thi nhau cào, bới lật tung bãi rác. Sau mỗi trận mưa, nước từ bãi rác chảy qua hang núi đá đổ ra khu 4 ngã ba Quyết Thắng rồi đổ xuống suối Nậm La. Con suối này trước đây nước xanh trong, người dân khu ngã ba Quyết Thắng thường dùng làm nước sinh hoạt, tắm giặt. Mấy năm nay, không ai dám lội xuống suối. Người dân sống gần suối Nậm La phải hứng chịu không khí hôi thối nồng nặc.

Xe rác về. Ảnh: Hồng Bài Không riêng gì người dân bản Khoang, hàng nghìn cán bộ, giảng viên, sinh viên Trường Đại học Tây Bắc cũng sống trong cảnh ngày đêm hít thở không khí bị nhiễm mùi xú uế, hôi thối của rác. Trường Đại học Tây Bắc cách bãi rác bản Khoang khoảng 300m, có những ngày cả khu ký túc xá trùm trong không khí xặc mùi hôi thối, sinh viên ngồi học phải đeo khẩu trang.

Từ sáng đến tối, người dân cặm cụi tìm rác. Ảnh: Hồng BàiMột thực trạng khiến ô nhiễm môi trường khu bãi rác bản Khoang càng trở nên nghiêm trọng là do người dân các bản xung quanh thường xuyên ra bãi rác đào bới, nhặt rác. Chúng tôi được chứng kiến cảnh hàng chục người dân, tay cầm cào, móc sắt, bao tải chen lấn nhau bới móc tìm rác khi xe rác vào bãi. Những lúc như thế, bụi tung lên mù mịt, mùi xú uế càng nặng. Cùng với người bới rác là đàn bò có đến vài chục con cặm cụi gặm rác. Giữa bãi rác là đụn khói bốc lên, tỏa theo hướng gió bao trùm khắp khu dân cư. Đám cháy này đã âm ỉ gần 2 năm nay, nhưng không thể dập tắt được. Làn khói độc này gây ra nhiều loại bệnh khôn lường cho người dân bản Khoang và các khu dân cư lân cận.

Đàn bò coi bãi rác là bãi "cỏ". Ảnh: Hồng BàiĐể khắc phục ô nhiễm môi trường bãi rác bản Khoang, năm 2012, UBND tỉnh Sơn La đã triển khai dự án xây dựng khu xử lý chất thải rắn TP Sơn La tại bản Pát, xã Chiềng Ngần. Khu xử lý rác này có công xuất 80 tấn rác/ngày. Thời hạn sử dụng là 30 năm. Dự án được đầu tư bằng nguồn vốn ODA của Chính phủ Na Uy và vốn đối ứng với tổng nguồn vốn 10 triệu USD. Theo đề án, khu xử lý rác bản Pát được đưa vào khai thác trong năm 2015, riêng hạng mục Nhà máy xử lý phân vi sinh, bãi chôn lấp rác hợp vệ sinh dự kiến đưa vào sử dụng cuối năm 2014. Đây là niềm vui của người dân bản Khoang, tổ 2, khu 4, ngã ba Quyết Thắng, bản Dửn, Phiêng Phía (xã Chiềng Khơi) cùng hàng nghìn cán bộ, giảng viên, sinh viên Trường Đại học Tây Bắc. Tuy nhiên, hiện nay dự án đang gặp khó khăn về vốn đối ứng nên khó hoàn thành theo đúng tiến độ, có thể bị dừng rải ngân.

Đám cháy đã âm ỉ tỏa khói độc gần 2 năm không tắt. Ảnh: Hồng BàiXem ra, niềm vui được sống trong môi trường không ô nhiễm của người dân bản Khoang và cán bộ, giáo viên, sinh viên Trường Đại học Tây Bắc không phải một sớm, một chiều mà có.