Hội thảo khoa học quốc gia với chủ đề “Phụ nữ với 100 năm Báo chí Cách mạng Việt Nam”. Ảnh: TTXVN

Hội thảo có sự tham dự của lãnh đạo Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam và Hội Nhà báo Việt Nam; cùng hơn 200 đại biểu là các chuyên gia, nhà khoa học, nhà báo, giảng viên, sinh viên các cơ sở đào tạo báo chí - truyền thông, đại diện Hội Liên hiệp Phụ nữ một số tỉnh, thành và nhiều cơ quan thông tấn báo chí trên cả nước.

Hiện nay, cả nước có hơn 800 cơ quan báo chí với khoảng 41.000 người làm việc trong lĩnh vực báo chí, truyền thông, trong đó có khoảng 21.000 người được cấp thẻ nhà báo. Trong đó, lực lượng các nhà báo nữ ngày càng mạnh cả về chất lượng và số lượng, nhưng chưa thực sự được phát huy hết tiềm năng. Hội nhà báo Việt Nam có hơn 40% hội viên là nữ, nhưng đến nay vẫn chưa có lãnh đạo cấp Phó Chủ tịch Hội trở lên là nữ; số lượng nữ tổng biên tập chưa tương xứng với số lượng nữ nhà báo. Các sản phẩm báo chí thiếu nhạy cảm giới vẫn đang tồn tại, ảnh hưởng đến việc chuyển đổi nhận thức và hành động bình đẳng giới của cả cộng đồng.

Theo bà Nguyễn Thị Tuyến, Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) Việt Nam: “Bước vào kỷ nguyên mới với quá trình chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ, các nhà báo nữ và dòng báo chí nữ đang đứng trước nhiều cơ hội và thách thức, đòi hỏi bản lĩnh, sự chuyên nghiệp và khát vọng đổi mới không ngừng.

Ban tổ chức Hội thảo đã nhận được 35 bài tham luận, nội dung tham luận đi sâu vào phân tích vai trò, đóng góp của báo chí, đặc biệt là dòng báo chí nữ và đội ngũ nhà báo nữ, trong sự nghiệp cách mạng, thúc đẩy bình đẳng giới, lan tỏa các giá trị nhân văn và tiến bộ xã hội. 

Các tham luận đã thẳng thắn chỉ ra những thách thức, bất cập trong thực tiễn hoạt động báo chí hiện nay như: Tỷ lệ nữ giữ vị trí lãnh đạo trong các cơ quan báo chí còn thấp; vấn đề nhạy cảm giới trong nội dung truyền thông; yêu cầu nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng nhà báo trong bối cảnh chuyển đổi số.

Nhiều tham luận đề xuất các giải pháp thiết thực nhằm phát huy vai trò của báo chí trong kỷ nguyên mới như: Tăng cường lồng ghép giới trong đào tạo báo chí; xây dựng cơ chế khuyến khích, phát hiện và tôn vinh các tác phẩm báo chí thúc đẩy bình đẳng giới; trong công tác truyền thông chính sách và nâng cao quyền năng cho phụ nữ”.

TS Nhị Lê, Nguyên Phó Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản khẳng định: “Trước thềm Kỷ nguyên mới, trong 5 tháng qua, Đảng ta đã ban hành 4 quyết sách lớn gồm: Nghị quyết số 57-NQ/TW về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, yếu tố được xem là động lực tiên quyết để tăng tốc phát triển; Nghị quyết số 59-NQ/TW về hội nhập quốc tế sâu rộng, nhưng vẫn giữ vững nguyên tắc phát triển kinh tế độc lập, tự chủ, bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ; Nghị quyết số 66-NQ/TW về đổi mới công tác lập pháp, hoàn thiện thể chế để tạo hành lang pháp lý ổn định, thông thoáng, thúc đẩy phát triển và Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân.

Đó là "bộ tứ chiến lược" cấu thành chỉnh thể tư tưởng và hành động mà Tổng Bí thư Tô Lâm gọi là "bộ tứ trụ cột". Các quyết sách này có mối quan hệ chặt chẽ, hỗ trợ lẫn nhau như những trụ cột để tạo nên sức bật cho nền kinh tế và đổi mới xã hội. Và, trên tầm vĩ mô, đó cũng là tầm nhìn, cương lĩnh hành động và động lực phát triển của phụ nữ và phong trào phụ nữ Việt Nam trong vị thế một nửa dân tộc cùng đất nước bước vào Kỷ nguyên mới phú cường”.

TS Nhị Lê đề xuất, báo chí cùng Hội Liên hiệp phụ nữ các cấp tiếp tục triển khai các chương trình phối hợp tổng thể, phổ biến các mô hình phụ nữ khởi nghiệp sáng tạo, STEM dành cho nữ sinh, chuyển đổi số ở phụ nữ. Đồng thời tuyên truyền về khát vọng phát triển dựa trên tri thức, công nghệ; định hình hình ảnh người phụ nữ thời đại mới: Tri thức, sáng tạo, bản lĩnh.

Theo bà Nguyễn Thị Kim Dung, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Hội LHPN Việt Nam, báo chí là “cầu nối” giữa tổ chức Hội và hội viên. Đối với công tác phụ nữ, báo chí vừa là công cụ truyền tải thông tin, phản ánh kịp thời tâm tư, nguyện vọng và những đóng góp quan trọng của phụ nữ trên mọi lĩnh vực, vừa là kênh truyền thông hiệu quả để nâng cao nhận thức, khơi dậy lòng yêu nước, ý thức trách nhiệm và phát huy vai trò, vị thế của phụ nữ trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. 

“Báo chí góp phần chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước tới hội viên phụ nữ thông qua các chuyên đề, chuyên trang, phóng sự, bài viết các chuyên mục phổ biến pháp luật, tư vấn chính sách, các trang tin chuyên đề về hôn nhân, gia đình, lao động, bảo hiểm, chăm sóc sức khỏe sinh sản… Những nội dung này trở thành nguồn tư liệu gần gũi, thiết thực, giúp phụ nữ, đặc biệt là phụ nữ vùng sâu, vùng xa, phụ nữ yếu thế, tiếp cận tri thức pháp lý và nâng cao năng lực tự bảo vệ, tự khẳng định trong xã hội hiện đại. Tiêu biểu như các chương trình truyền hình chuyên biệt, chương trình truyền hình thực tế như “Phụ nữ và cuộc sống” (VTV1), “Phụ nữ thế kỷ 21” (VTV3), “Khi phụ nữ làm chủ” (VTV3)... đã góp phần khắc họa sinh động hình ảnh phụ nữ Việt Nam trong thời kỳ mới, vừa gìn giữ truyền thống, vừa năng động hội nhập, góp phần phát triển cộng đồng và xã hội”. 

Tại hội thảo, các đại biểu đã trao đổi hai chủ đề chính: “Báo chí cách mạng Việt Nam: 100 năm đồng hành cùng phong trào phụ nữ và “Báo chí cách mạng với sứ mệnh của phụ nữ trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam”. Thảo luận nêu bật những đóng góp của các nhà báo nữ trong lịch sử báo chí Việt Nam cũng như vai trò của báo chí trong thúc đẩy bình đẳng giới góp phần xây dựng xã hội hiện đại văn minh, phát triển bền vững.

Cùng với đó, vai trò của dòng báo chí nữ và nhà báo nữ trong cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, làm thế nào để báo chí góp phần nâng cao hình ảnh, vai trò của phụ nữ Việt Nam trong hội nhập quốc tế, trong kỷ nguyên phát triển giàu mạnh của dân tộc Việt Nam.