Cả nước mới có 71 dự án NƠXH hoàn thành với quy mô 37.868 căn. Ảnh: TQ

Theo tổng hợp báo cáo của các địa phương, trên địa bàn cả nước đã quy hoạch 1.249 khu đất với quy mô 8.390 ha làm NƠXH, so với báo cáo năm 2020 (3.359ha) thì diện tích đất phát triển NƠXH đến nay đã tăng thêm 5.031ha.

Bên cạnh một số địa phương quan tâm đến việc quy hoạch quỹ đất phát triển NƠXH như: Đồng Nai 1.063ha, TP Hồ Chí Minh 608 ha, Long An 577ha, Hải Phòng 471ha, Hà Nội 412ha… thì vẫn còn một số địa phương chưa quy hoạch bố trí quỹ đất NƠXH như: Ninh Bình, Lai Châu, Nghệ An, Ninh Thuận, Đồng Tháp…

Về kết quả triển khai thực hiện dự án NƠXH trong giai đoạn từ năm 2021 đến hết năm 2023, Bộ Xây dựng cho biết, trên địa bàn cả nước hiện có 499 dự án NƠXH đã được triển khai với quy mô 411.250 căn. Tuy nhiên mới có 71 dự án hoàn thành với quy mô 37.868 căn; 127 dự án đã khởi công xây dựng với quy mô 107.896 căn và 301 dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư với quy mô 265.486 căn.

Theo Bộ Xây dựng, với sự quan tâm, chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và sự vào cuộc của các bộ, ngành, địa phương, việc phát triển NƠXH trong thời gian vừa qua đã đạt được kết quả quan trọng, nhiều địa phương đã tích cực trong việc thu hút đầu tư, thúc đẩy khởi công xây dựng NƠXH như: Tỉnh Bắc Ninh 15 dự án, 6.000 căn; Bắc Giang 05 dự án, 12.475 căn; Hải Phòng 07 dự án, 11.678 căn; Bình Dương 07 dự án, 6.557 căn; Đồng Nai 08 dự án, 9.074 căn; Bình Dương 07 dự án, 6.557 căn; Thanh Hóa 09 dự án, 4.948 căn...

Tuy nhiên một số địa phương trọng điểm mặc dù có nhu cầu về NƠXH rất lớn, nhưng việc đầu tư NƠXH còn hạn chế so với mục tiêu của đề án đến năm 2025 như: Hà Nội 03 dự án, 1.700 căn đáp ứng 9%; TP. Hồ Chí Minh 07 dự án, 4.996 căn đáp ứng 19%; Đà Nẵng 05 dự án, 2.750 căn đáp ứng 43%... hoặc một số địa phương không có dự án NƠXH khởi công trong giai đoạn từ năm 2021 đến nay (Vĩnh Phúc, Ninh Bình, Nam Định, Long An, Quảng Ngãi...).

Về thực hiện Nghị quyết số 11/NQ-CP của Chính phủ. Đối với nguồn vốn hỗ trợ doanh nghiệp, Bộ Xây dựng đã 3 lần công bố danh mục các dự án đủ điều kiện được vay trên cổng thông tin điện tử của Bộ Xây dựng với số lượng 24 dự án NƠXH, nhà ở cho công nhân, cải tạo chung cư cũ đủ điều kiện, với quy mô: 20.188 căn hộ, tổng mức đầu tư 19.014 tỷ đồng và nhu cầu vay vốn theo đề xuất của các địa phương khoảng 7.516 tỷ đồng.

Thế nhưng, theo báo cáo của Ngân hàng Nhà nước hiện nay mới có 1 chủ đầu tư dự án NƠXH được vay vốn với số tiền là 125,84 tỷ đồng.

Đối với việc giải ngân nguồn vốn 15.000 tỷ đồng hỗ trợ cho khách hàng cá nhân vay để mua, thuê mua NƠXH, nhà công nhân, nhà ở của hộ gia đình, theo báo cáo của Ngân hàng Chính sách xã hội, đến nay dư nợ đạt 10.272 tỷ đồng với 26.268 khách hàng.

Về nguồn vốn hỗ trợ 120.000 tỷ theo Nghị quyết số 33/NQ-CP ngày 11/3/2023 của Chính phủ, hiện nay đã có đã có 28 địa phương công bố danh mục 68 dự án đủ điều kiện vay với nhu cầu vay vốn hơn 30.000 tỷ đồng. Tính đến thời điểm hiện tại, mới có 6 dự án NƠXH tại 5 địa phương được giải ngân với số vốn khoảng 415 tỷ đồng.

Bên cạnh kết quả đạt được, Bộ Xây dựng cũng đã chỉ ra một số hạn chế và nguyên nhân khi thực hiện Đề án, đó là:

Cơ chế, chính sách phát triển NƠXH, nhà ở cho công nhân còn chưa đáp ứng nhu cầu thực tiễn, chưa được bổ sung, sửa đổi kịp thời trong giai đoạn đầu của Đề án.

Nhiều địa phương chưa quan tâm phát triển NƠXH, nhà ở cho công nhân, người lao động khu công nghiệp;

Chưa đưa các chỉ tiêu phát triển nhà ở, đặc biệt là chỉ tiêu phát triển NƠXH, nhà ở cho công nhân vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm và hàng năm;

Chưa xác định rõ quỹ đất cho phát triển NƠXH trong quy hoạch đô thị, khu công nghiệp;

Chưa ban hành kế hoạch triển khai đề án để đảm bảo hoàn thành mục tiêu đề ra. Một số thành phố lớn, tập trung nhiều người lao động thu nhập thấp, có nhu cầu về NƠXH cao tuy nhiên địa phương đăng ký NƠXH hoàn thành trong năm 2024 thấp như: Hà Nội 1.181 căn, TP Hồ Chí Minh 3.765 căn, Đà Nẵng 1.880 căn, Cần Thơ 1.535 căn...

Nhiều địa phương chưa bố trí quỹ đất cho nhà ở xã hội. Ảnh: TQ

Một số địa phương có nhiều dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư trong giai đoạn vừa qua nhưng chưa quan tâm trong việc lựa chọn chủ đầu tư dự án để triển khai đầu tư xây dựng; một số dự án NƠXH đã khởi công nhưng các doanh nghiệp không triển khai thi công hoặc thi công chậm tiến độ…

Để hoàn thành mục tiêu đề ra, Bộ Xây dựng và các bộ, ngành, địa phương cùng phối hợp, khẩn trương triển khai các nhiệm vụ đã được Thủ tướng Chính phủ giao tại đề án: Tập trung xây dựng các nghị định hướng dẫn Luật Nhà ở. Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Đất đai, Luật Các tổ chức tín dụng, sửa đổi pháp luật về thuế… để đồng bộ quy định pháp luật.

Các bộ, ngành liên quan tập trung thực hiện nhiệm vụ được giao tại Đề án để tháo gỡ các khó khăn vướng mắc về thủ tục đầu tư, miễn tiền sử dụng đất, quy hoạch, dành quỹ đất, phát triển nhà ở lưu trú công nhân…;

Đối với các địa phương khẩn trương lập, sửa đổi, bổ sung chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở của các địa phương, trong đó làm rõ các mục tiêu về NƠXH dành cho người thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp, lực lượng vũ trang nhân dân. Lập kế hoạch triển khai đề án…