Trưởng Ban TCDTƯ Nguyễn Hồng Điệp. Ảnh: T.Giang

Góp nhiều sáng kiến an dân

Nhớ lại những ngày Ban TCDTƯ mới được thành lập trước đòi hỏi của tình hình mới, khi các qui định pháp luật về tiếp công dân còn chưa được hoàn chỉnh, chúng tôi càng hiểu thêm những nỗ lực này.

Trong thời gian từ năm 2014 đến 2019, trong cương vị Trưởng Ban TCDTƯ, anh Nguyễn Hồng Điệp đã đề xuất hàng loạt sáng kiến hiệu quả cho công tác tiếp công dân. Trong đó phải đề cập đến sáng kiến phối hợp với Liên đoàn Luật sư Việt Nam tổ chức tư vấn miễn phí tại Trụ sở TCDTƯ nhằm tạo điều kiện cho công dân được trợ giúp về mặt pháp lý để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình và qua đó tuyên truyền, phổ biến nâng cao nhận thức về pháp luật cho công dân. Đề xuất này đã được triển khai thực hiện từ năm 2016, đến nay đã tổ chức cho gần 900 lượt luật sư tư vấn cho gần 3.000 lượt vụ việc. Đặc biệt trong thời gian diễn ra Đại hội Đảng lần thứ XII, việc luật sư tư vấn miễn phí tại Trụ sở đã mang lại hiệu quả rất tích cực, được lãnh đạo Thanh tra Chính phủ và địa phương đánh giá cao.

Tiếp đó là đề xuất xây dựng kế hoạch tiếp công dân, xử lý đơn thư phục vụ các kỳ họp Trung ương, Quốc hội và phục vụ Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII, trong đó có Kế hoạch số 2062/KH-TTCP ngày 3/9/2014 về việc phối hợp tiếp công dân phục vụ Đại hội Đảng khoá XII; Kế hoạch số 1248/KH-TTCP ngày 26/7/2019 về việc phối hợp tiếp công dân phục vụ Đại hội Đảng khoá XIII; Kế hoạch số 3351/KH-TTCP ngày 10/11/2015 về việc tổ chức tiếp công dân, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo (KN,TC) trong thời gian trước và trong Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII, phân công rõ trách nhiệm của các cục, vụ, đơn vị thuộc Thanh tra Chính phủ trong công tác chuẩn bị phục vụ Đại hội…

Đề xuất đã góp phần tăng cường công tác phối hợp tiếp công dân, xử lý đơn thư giữa Trụ sở TCDTƯ và các địa phương, cơ quan Trung ương tham gia tiếp công dân tại Trụ sở để dự báo tình hình để hạn chế tình trạng công dân khiếu kiện đông người, vượt cấp lên Trung ương.

Trưởng Ban TCDTƯ Nguyễn Hồng Điệp cũng là tác giả của đề xuất tổ chức tiếp công dân định kỳ của lãnh đạo Thanh tra Chính phủ và Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ tại các địa phương. Đây là một đề xuất có tính sáng tạo và có hiệu quả trong thực tiễn, góp phần giải quyết được tình trạng công dân khiếu kiện lợi dụng việc tiếp công dân của lãnh đạo để tập trung đông người, gây mất an ninh, trật tự tại Trụ sở TCDTƯ, tạo điều kiện thuận lợi cho công dân, đặc biệt là các đoàn đông người trong việc thực hiện quyền KN,TC.

Đặc biệt phải kể đến nghiên cứu, đề xuất và chuẩn bị nội dung để Tổng Thanh tra Chính phủ và Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ tiếp công dân theo quy định của Luật Tiếp công dân. Tham mưu, đề xuất với lãnh đạo Thanh tra Chính phủ trong việc tổ chức tiếp công dân định kỳ tại địa phương để giảm bớt tình trạng công dân các tỉnh phía Nam tập trung đông người, dài ngày tại thủ đô Hà Nội trong thời gian diễn ra các kỳ họp. Đề xuất giúp lãnh đạo Thanh tra Chính phủ trong việc xử lý nhiều vụ việc phức tạp, tồn đọng, kéo dài, đặc biệt là vụ việc của các công dân quận 2, thành phố Hồ Chí Minh khiếu kiện liên quan đến dự án khu đô thị mới Thủ Thiêm…

Có lẽ, không gắn bó với công tác tiếp công dân, ít ai hiểu được các đề xuất đó có giá trị như thế nào trong việc góp phần nâng cao hiệu quả công tác tiếp dân, giải quyết KN,TC và góp phần an dân. Còn chúng tôi thì hiểu, đó là nỗi đau đáu khi trực tiếp thức đêm thức hôm cùng dân, chia sẻ với bức xúc và khó khăn của người dân và có khi chịu cả nỗi đau về thể xác khi bị dân… hành hung vì hiểu lầm. Nhiều sáng kiến trong đó có giá trị quan trọng trong việc hoàn thiện thể chế về công tác tiếp dân, giải quyết KN,TC.

Ảnh: T.Giang

Hạn chế KN,TC tồn đọng

Gắn bó với công tác tiếp công dân của ngành Thanh tra, không ai không phải đối diện với những trăn trở trước các cuộc KN,TC tồn đọng, kéo dài. Để giải quyết tận gốc và an dân, cần sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị trong đó có sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, các cơ quan Trung ương.

Nhận thức được sự khó khăn này, Trưởng Ban TCDTƯ Nguyễn Hồng Điệp đã tham mưu giúp Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình làm việc với các tỉnh, thành phố có nhiều vụ việc KN,TC phức tạp, tồn đọng, kéo dài ở nhiều địa phương như: Thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Đăk Nông, Đăk Lăk, Bình Phước, Tây Ninh, An Giang, Bạc Liêu, Hà Nội, Kiên Giang, Bình Định, Bình Dương, Lâm Đồng, Bình Thuận, Tiền Giang…

Việc trực tiếp vào cuộc của lãnh đạo Chính phủ đã góp phần quan trọng vào giải quyết tận gốc các cuộc KN,TC tồn đọng của công dân; khẳng định niềm tin của công dân vào Đảng, Chính phủ, Nhà nước. Đồng thời, cũng là cầu nối giúp các đồng chí lãnh đạo Đảng, Chính phủ, Nhà nước lắng nghe những tâm tư, nguyện vọng của người dân…

Nhiều hội nghị quan trọng trong giải quyết KN,TC của Chính phủ có công của ngành Thanh tra. Phía sau đó là bóng dáng của một Trưởng Ban TCDTƯ tận tụy vì nghề, tận tâm với nhân dân mà phục vụ. Đó là hội nghị về công tác giải quyết KN,TC đông người, phức tạp do Thủ tướng Chính phủ chủ trì cùng với Thanh tra Chính phủ, một số bộ, ngành và 27 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Đó là các hội nghị của lãnh đạo Thanh tra Chính phủ với các địa phương, các bộ, ngành: Hội nghị giao ban công tác tiếp công dân, giải quyết KN,TC phục vụ Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII tại 3 khu vực; Hội nghị Sơ kết việc thực hiện chương trình phối hợp về giám sát và nâng cao hiệu quả việc tiếp công dân, xử lý đơn thư, giải quyết KN,TC giữa Thanh tra Chính phủ và Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; Hội nghị trao đổi kinh nghiệm về công tác tiếp công dân, giải quyết KN,TC, đặc biệt là các dự án BOT, BT và chuyển đổi mô hình chợ tại Quảng Ninh; Hội nghị về công tác tiếp công dân, giải quyết KN,TC khu vực phía Nam...

Bên cạnh đó, để hạn chế tình trạng chuyển đơn lòng vòng, Trưởng Ban TCDTƯ Nguyễn Hồng Điệp cũng thường xuyên chỉ đạo cán bộ xử lý kịp thời, chính xác những đơn thư KN,TC, phản ánh, kiến nghị của công dân gửi đến Thanh tra Chính phủ, hạn chế đến mức thấp nhất những sai sót trong quá trình xử lý đơn, không để đơn tồn đọng. Đồng thời bám sát và trực tiếp chỉ đạo công tác kiểm tra, đôn đốc, nắm tình hình các vụ việc KN,TC ở địa phương, đảm bảo hiệu quả của việc tiếp công dân tại các địa phương.

Nhiều tổ công tác kiểm tra, theo dõi, đôn đốc công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư, giải quyết KN,TC để lại dấu ấn và góp phần chấm dứt KN,TC phức tạp, tồn đọng tại Quảng Ninh, thành phố Hồ Chí Minh, Thanh Hóa, Nghệ An, Bến Tre, Đồng Tháp… đã được ghi nhận.

Kể ra thì còn nhiều thành tích mà Trưởng Ban TCDTƯ Nguyễn Hồng Điệp đạt được. Nhưng chúng tôi ghi nhớ mãi hình ảnh anh lặng lẽ chở bánh mỳ, chăn bông đến tiếp tế công dân trong cái lạnh 10 độ của đêm mùa đông 2015 tại Trụ sở TCDTƯ. Đó là những chiếc chăn ấm, bánh mỳ được anh mua từ đồng lương không cao của một cán bộ ngành Thanh tra. Mong rằng sự sẻ chia từ tấm lòng của một cán bộ thanh tra sẽ là ngọn lửa ấm không bị lu mờ giữa bộn bề cuộc sống…

Với những thành tích đạt được, Trưởng Ban TCDTƯ Nguyễn Hồng Điệp đã vinh dự được nhận những danh hiệu khen cao: Chiến sĩ Thi đua ngành Thanh tra (năm 2014, năm 2017); Bằng khen đột xuất của Thủ tướng Chính phủ; Bằng khen của Liên đoàn Luật sư Việt Nam; Huân chương Lao động hạng Hai; điển hình “Dân vận khéo toàn quốc” 2016-2021…