Quyết định của Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam thu hồi quyết định giải quyết khiếu nại của Cty Thăng Bình. Ảnh: NP

Trở lại Bản án Phúc thẩm số 75 ngày 14/6/2019, của TAND Cấp cao tại Đà Nẵng về vụ án khiếu kiện quyết định hành chính, quyết định giải quyết khiếu nại về lĩnh vực đất đai, Hội đồng xét xử (HĐXX) nhận định: Xét về quá trình sử dụng thửa đất do UBND tỉnh Quảng Nam thu hồi theo Quyết định 4184/QĐ-UBND ngày 29/11/2017 nhận thấy, từ năm 2011 trở về trước, thửa đất số 512, nằm trong thửa đất số 16, tờ bản đồ số 30, thị trấn Hà Lam, Thăng Bình theo Quyết định số 4582/QĐ-UB và Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cấp ngày 27/10/2004, có diện tích 2.337m², loại đất thương mại, dịch vụ do Cty Thăng Bình thuê năm 2004 đến năm 2011. Cty đã xây dựng cửa hàng xăng dầu diện tích 748,7m², còn lại 1.429,8m² xây dựng cửa hàng kinh doanh.

Ngày 27/10/2011 UBND tỉnh có quyết định phê duyệt quy hoạch mạng lưới kinh doanh xăng dầu trên địa bàn, Cty đã di dời cửa hàng xăng dầu đến địa điểm khác và xin tiếp tục gia hạn thuê đất để kinh doanh loại hình khác, đã lập dự án (DA) trình các sở, ngành chức năng xem xét, phê duyệt.

Theo chỉ đạo của UBND tỉnh, Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) Quảng Nam đã tiến hành tách thửa số 16, tờ bản đồ số 30 thành 2 thửa số 512 và thửa số 16. Trong đó, thửa số 16 cho Cty thuê đến năm 2046, còn thửa 512 Cty chỉ được thuê đến năm 2015 (để di chuyển cửa hàng xăng dầu).

Xét thấy: Việc Sở TN&MT Quảng Nam tách 1 thửa có cùng mục đích sử dụng thành 2 thửa là không có cơ sở pháp lý, bởi lẽ theo các quy định của Luật Đất đai 2003 và năm 2013, việc “tách thửa” chỉ xảy ra khi người sử dụng đất có yêu cầu, hoặc Nhà nước có quyết định thu hồi một phần thửa đất; trong công tác quản lý Nhà nước về đất đai, không có quy định về thẩm quyền, thủ tục Nhà nước tách thửa, đặc biệt là 1 thửa đất cùng mục đích sử dụng mà Nhà nước cho doanh nghiệp thuê, sau đó ra quyết định thu hồi một phần diện tích, ảnh hưởng đến quyền sử dụng đất của doanh nghiệp thuê đất. Hơn nữa, việc thu hồi đất để giao cho Trung tâm Phát triển quỹ đất Thăng Bình tổ chức đấu giá, làm manh mún thửa đất bất hợp lý…

Mặt khác, Quyết định số 4184 của UBND tỉnh thu hồi thửa đất số 512 không căn cứ vào quyết định cho thuê đất, không đối chiếu về hồ sơ, trình tự, thủ tục thu hồi đất được quy định tại Điều 65, Luật Đất đai, Điều 65 Nghị định 43/2014/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết một số điều Luật Đất đai và Điều 13 Thông tư số 30/2014 của Bộ TN&MT quy định về hồ sơ giao đất, cho thuê, chuyển mục đích sử dụng đất, thu hồi đất…

Thậm chí, việc thu hồi đất của UBND tỉnh còn ngược lại với nội dung tại Văn bản số 3578/UBND-KTN ngày 30/10/2011 của Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam đã nêu rõ: “... Cty có kế hoạch và chuẩn bị các điều kiện cần thiết để tự thực hiện tháo dỡ cửa hàng xăng dầu trước khi hết thời gian gia hạn (12/2014), để đảm bảo giao thông và triển khai quy hoạch chi tiết xây dựng thị trấn Hà Lam... Hết thời hạn thuê đất kinh doanh cửa hàng xăng dầu, nếu Cty chấp hành tốt mọi quy định của pháp luật và có nhu cầu tiếp tục thuê đất, sử dụng đất đúng quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội của địa phương thì ưu tiên cho Cty tiếp tục thuê đất theo quy định của pháp luật về đất đai hiện hành”.

Về phía huyện Thăng Bình, tại Công văn số 233 ngày 19/5/2011 của UBND huyện cũng thể hiện: “… Nếu Cty có nhu cầu sử dụng đất phù hợp với quy hoạch của huyện (không kinh doanh xăng dầu), huyện sẽ xem xét đề nghị UBND tỉnh giải quyết cho Cty tiếp tục gia hạn thời hạn thuê đất lâu dài hơn…”.

Tháng 10/2014, Cty Thăng Bình lập hồ sơ báo cáo DA loại hình kinh doanh mới tại thửa đất số 512, thì UBND huyện cũng đánh giá: “Phù hợp với quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội huyện đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030…”.

Như vậy, Quyết định số 4184 của UBND tỉnh xác định: “Đất được Nhà nước cho thuê có thời hạn nhưng không được gia hạn...” là không đúng quy định.

Từ đó, HĐXX phúc thẩm quyết định: “Chấp nhận kháng cáo của Cty Thăng Bình, tuyên hủy Quyết định số 4184 của UBND tỉnh Quảng Nam về việc thu hồi thửa đất số 512 của Cty Thăng Bình. Hủy Quyết định số 1037 ngày 26/3/2018 của Chủ tịch UBND tỉnh về việc giải quyết khiếu nại của Cty để thực hiện đúng trình tự, thủ tục và nội dung pháp luật quy định”.

Bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật hơn 1 năm trôi qua, nhưng việc thi hành bản án mới chỉ phần... ngọn.

Cụ thể: Ngày 29/10/2020, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam có Quyết định số 2971/QĐ-UBND về việc thu hồi và huỷ Quyết định số 1037/QĐ-UBND ngày 26/3/2018 của Chủ tịch UBND tỉnh về giải quyết khiếu nại đối với Cty Thăng Bình (lần đầu). Lý do là thực hiện Bản án Phúc thẩm số 75 ngày 14/6/2019 của TAND Cấp cao tại Đà Nẵng.

So với nội dung Bản án số 75 ngày 14/6/2019, phần mấu chốt là Toà tuyên huỷ Quyết định số 4184 của UBND tỉnh Quảng Nam về thu hồi thửa đất số 512 của Cty Thăng Bình nhưng chưa được thực hiện và không biết bao giờ mới thực hiện xong?

Ông Lê Như Hoà, Giám đốc Cty Thăng Bình cho rằng, do Cty không được thuê đất liên tục để kinh doanh, bỏ trống từ năm 2015 đến nay đã gây lãng phí tài nguyên đất, thất thu ngân sách, còn đội ngũ cán bộ, nhân viên Cty không có việc làm.

Ngạc nhiên và khó hiểu hơn, trao đổi với chúng tôi mới đây, ông Phan Phước Đồng, Chánh Văn phòng UBND huyện Thăng Bình cho hay, UBND huyện vừa có văn bản xin chủ trương của Thường vụ Huyện uỷ để lấy thửa đất này làm khu sinh hoạt công cộng; nhưng Thường vụ Huyện uỷ chưa có ý kiến.

Đây lại là một đề nghị “trái khoáy” của UBND huyện Thăng Bình, trong khi bản án phúc thẩm của Tòa án cấp cao tại Đà Nẵng đã tuyên hủy quyết định của UBND tỉnh về thu hồi thửa đất số 512 chưa được thực hiện thì huyện tiếp tục gây khó cho doanh nghiệp.

Ngọc Phó