Tổng Thanh tra Đoàn Hồng Phong cho hay, Chính phủ, TAND Tối cao, Viện KSND Tối cao, Kiểm toán Nhà nước tiếp tục xác định công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo là “nhiệm vụ trọng tâm”. Ảnh: P.Thắng

Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong thay mặt Chính phủ đã có báo cáo về công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo về hành chính năm 2023 (kỳ báo cáo từ 1/8/2022 - 31/7/2023) gửi Quốc hội.

Bộ trưởng, chủ tịch tỉnh tiếp dân tăng

Tại báo cáo, Tổng Thanh tra Chính phủ cho biết, trong năm 2023, công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo đã đạt những kết quả tích cực.

Đáng chú ý, hầu hết các bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ, chủ tịch UBND các cấp thực hiện nghiêm túc việc công khai lịch tiếp và trực tiếp tiếp công dân định kỳ hằng tháng.

Minh chứng là số ngày tiếp công dân của bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ đạt 92% so với 37,6% của giai đoạn 2016-2021; chủ tịch UBND tỉnh đạt 113% so với 61,5% của giai đoạn 2016-2021… trong đó nhiều địa phương có tỷ lệ tiếp trên 100% số ngày quy định.

“Tại các buổi tiếp công dân định kỳ của người đứng đầu thường gắn liền với giải quyết khiếu nại, tố cáo, nhất là những vụ việc đông người, phức tạp liên quan nhiều cấp, nhiều ngành; qua đó nhiều vụ việc đã được giải quyết dứt điểm”, Chính phủ đánh giá.

Cơ quan hành chính các cấp đã giải quyết 17.421 vụ việc khiếu nại, nhiều hơn 23% so với năm trước (14.156 vụ việc). Tương tự, tố cáo được giải quyết 6.547 vụ việc, cũng nhiều hơn 12,5% (5.819 vụ việc).

Với thanh tra, kiểm tra trách nhiệm, ông Đoàn Hồng Phong thông tin, Thanh tra Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương đã tiến hành 1.531 cuộc; tập trung vào địa bàn, lĩnh vực phát sinh nhiều khiếu nại, tố cáo phức tạp.

Qua 1.283 kết luận thanh tra ban hành, đã kiến nghị xử lý hành chính với 233 tổ chức, 520 cá nhân. Đến kỳ báo cáo, 190 tổ chức, 460 cá nhân đã bị xử lý.

Theo đánh giá của Chính phủ, trong tiếp công dân, dù đã chuyển biến tốt hơn giai đoạn trước, nhưng thực hiện tiếp công dân định kỳ của người đứng đầu một số cơ quan hành chính chưa đảm bảo so với quy định của luật. Tỷ lệ giải quyết khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền của các cơ quan hành chính Nhà nước thấp hơn mục tiêu phấn đấu (85%).

“Qua giải quyết khiếu nại có 17,1% khiếu nại có yếu tố đúng cho thấy công tác quản lý hành chính Nhà nước một số cơ quan, đơn vị vẫn còn hạn chế, bất cập, thiếu sót, thậm chí còn để xảy ra vi phạm pháp luật”, báo cáo nêu.

Cạnh đó, một số địa phương thực hiện rà soát, lập danh sách vụ việc đông người, phức tạp, kéo dài chưa chủ động; chưa kịp thời lập kế hoạch và tiến hành kiểm tra, rà soát để rà soát giải quyết dứt điểm…

Xử nghiêm người “đẩy trách nhiệm” giải quyết khiếu nại, tố cáo

Dự báo tình hình thời gian tới, Chính phủ cho rằng, khiếu nại, tố cáo tiếp tục tiềm ẩn khả năng diễn biến phức tạp, nhiều đoàn khiếu kiện đông người, phức tạp và cả công dân đơn lẻ lưu trú dài ngày tại TP Hà Nội và TP HCM để khiếu kiện.

“Khiếu nại, tố cáo hành chính liên quan đến đất đai tiếp tục là một điểm nóng, nhất là ở các địa phương đẩy mạnh thực hiện các dự án đầu tư công lớn, có tốc độ đô thị hóa cao và có nhiều dự án đầu tư liên quan đến thu hồi, bồi thường giải phóng mặt bằng”.

Không chỉ đất đai, lĩnh vực môi trường, khai thác khoáng sản, trái phiếu doanh nghiệp, bảo hiểm, kinh doanh bất động sản... cũng có khả năng gia tăng khiếu nại, tố cáo và tiềm ẩn phức tạp.

Đề cập giải pháp tới đây, Tổng Thanh tra Đoàn Hồng Phong cho hay, Chính phủ, TAND Tối cao, Viện KSND Tối cao, Kiểm toán Nhà nước tiếp tục xác định công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo là “nhiệm vụ trọng tâm”.

Các cơ quan sẽ tập trung giải quyết kịp thời, dứt điểm, đúng pháp luật các vụ việc khiếu nại, tố cáo mới phát sinh ngay từ cấp cơ sở, phấn đấu đạt tỷ lệ trên 85%; thực hiện tốt các quyết định giải quyết khiếu nại, quyết định xử lý tố cáo đã có hiệu lực pháp luật, phấn đấu tỷ lệ trên 90%.

“Kiên quyết xử lý nghiêm tập thể, cá nhân có trách nhiệm trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, không thực hiện đầy đủ các biện pháp bảo vệ người tố cáo dẫn đến người tố cáo bị trả thù, trù dập”, Chính phủ cho hay.

Tập thể, cá nhân cố tình né tránh, đùn đẩy trách nhiệm, kéo dài thời gian giải quyết các vụ việc khiếu nại, tố cáo để công dân khiếu kiện kéo dài, vượt cấp; thực hiện không nghiêm các quyết định, kết luận giải quyết khiếu nại, tố cáo đã có hiệu lực pháp luật cũng sẽ bị xử lý nghiêm.

Với Thanh tra Chínhh phủ, ông Đoàn Hồng Phong cho biết, Chính phủ, Thủ tướng giao thực hiện tốt công tác quản lý Nhà nước về tiếp công dân, khiếu nại, tố cáo; chủ động nắm tình hình khiếu nại, tố cáo trên phạm vi toàn quốc, đặc biệt là ở những địa phương đang có hoặc tiềm ẩn xảy ra vụ việc đông người, phức tạp để chủ động đôn đốc, phối hợp với địa phương giải quyết, xử lý.

Theo chương trình phiên họp 27, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến báo cáo này chiều 11/10 trước khi trình Quốc hội tại kỳ họp 6 dự kiến khai mạc cuối tháng 10.

Vụ việc khiếu nại, tố cáo và đoàn đông người đều tăng

- Các cơ quan hành chính Nhà nước có 390.980 lượt người đến khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh (tăng 37,5% so với năm 2022), với 294.622 vụ việc (tăng 33,2%), có 2.929 đoàn đông người (tăng 26,6%).

Trong đó, Thanh tra Chính phủ chủ trì, phối hợp với các cơ quan chức năng tại Trụ sở Tiếp công dân Trung ương ở TP Hà Nội và TPHCM đã 3.773 lượt đến trình bày 3.710 vụ việc (tăng 90,9%), có 107 đoàn đông người (giảm 56,7%).

Bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ thực hiện tiếp công dân 143 ngày (đạt 92% số ngày tiếp theo quy định) với 317 lượt công dân được tiếp, trong đó trực tiếp tiếp công dân 65 ngày, ủy quyền cho cấp phó tiếp công dân 78 ngày (chiếm 55% tổng số ngày tiếp công dân đã thực hiện).

Chủ tịch UBND tỉnh thực hiện tiếp công dân 793 ngày (đạt 112% số ngày tiếp theo quy định) với 6.749 lượt công dân được tiếp, trong đó trực tiếp tiếp công dân 708 ngày, ủy quyền cho cấp phó tiếp công dân 169 ngày (chiếm 21% tổng số ngày tiếp công dân đã thực hiện).

- TAND các cấp tiếp 285 lượt người (314 người) về 253 vụ việc (170 vụ việc khiếu nại; 83 vụ việc tố cáo), không có đoàn đông người.

- Viện KSND các cấp: Không có công dân đến khiếu nại, tố cáo hành chính.

- Kiểm toán Nhà nước: Không có công dân đến khiếu nại, tố cáo hành chính.