Số lượng gỗ thông thu của Chi hội Phụ nữ thôn Pèng 2 tại trụ sở UBND xã Hợp Thành. Ảnh: ND

Nghiêm túc rút kinh nghiệm, không để tái diễn sai phạm

Qua kiểm tra cho thấy một số vướng mắc, bất cập trong công tác quản lý, bảo vệ rừng; các hạn chế, sai sót trong thực hiện trách nhiệm của chủ rừng, cơ quan chức năng, chính quyền cơ sở, cán bộ, công chức, viên chức trực tiếp thực hiện nhiệm vụ được giao. Sở NN&PTNT đã báo cáo UBND tỉnh Lào Cai chỉ đạo để chấn chỉnh, xử lý các hạn chế, thiếu sót, vi phạm theo quy định.

Qua kiểm tra trên diện tích khoảng 800m² có 34 cây thông mã vĩ đã bị khai thác, trong đó: 27 cây đã bị lấy hết gỗ, chỉ còn lại gốc và cành ngọn và 7 cây bị cắt lấy đi một phần thân cây; 15 cây đã đổ bật gốc, 3 cây bị nghiêng chưa đổ hẳn và 16 cây đứng. Lâm sản thiệt hại: Khối lượng gỗ đo tính của 34 cây bị khai thác tại hiện trường phù hợp với khối lượng gỗ đang tạm giữ gồm 164 khúc, khối lượng 4,375m³ (69 khúc, khối lượng 1,835m³ tạm giữ tại UBND xã Hợp Thành và 95 khúc, khối lượng 2,54m³ tạm giữ tại Nhà văn hóa thôn Pèng 2).

Để xảy ra các sai sót trong việc thu hồi gỗ và xử lý vi phạm là do Ban Quản lý rừng phòng hộ TP Lào Cai chưa xác định và thực hiện đúng trách nhiệm của chủ rừng.

UBND xã Hợp Thành chỉ đạo giải quyết vụ việc còn lúng túng, xử lý vi phạm chưa đúng trình tự, thủ tục, thẩm quyền theo quy định.

Hạt Kiểm lâm TP Lào Cai chỉ đạo và phối hợp với chính quyền địa phương giải quyết vụ việc chưa chặt chẽ; công chức, viên chức trực tiếp thực hiện nhiệm vụ còn thiếu sâu sát. Cụ thể, nghiệp vụ chuyên môn còn hạn chế.

Mặt khác, việc quản lý đối với diện tích rừng nêu trên còn vướng mắc (đất do UBND xã Hợp Thành quản lý, rừng do Ban Quản lý rừng phòng hộ giao cho người dân quản lý, bảo vệ nhưng không có kinh phí hỗ trợ từ năm 2018 đến nay), nên tổ chức quản lý, bảo vệ rừng gặp nhiều khó khăn; công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật trên địa bàn còn hạn chế nên người dân chưa hiểu và thực hiện đúng quy định pháp luật về quản lý, bảo vệ rừng.

Sở NN&PTNT giao Chi cục Kiểm lâm chỉ đạo Hạt Kiểm lâm TP Lào Cai: Nghiêm túc rút kinh nghiệm, không để tái diễn sai phạm nêu trên; tăng cường các biện pháp hiệu quả quản lý, bảo vệ rừng trên địa bàn; rà soát, báo cáo UBND TP Lào Cai trình cấp thẩm quyền để quản lý tốt diện tích rừng trồng cảnh quan, môi trường theo Quyết định số 2226/QĐ-CT; phối hợp UBND xã Hợp Thành xử lý vi phạm khai thác rừng tại thôn Pèng 2 theo đúng quy định pháp luật; tổ chức kiểm điểm trách nhiệm, đề xuất hình thức xử lý các cá nhân có liên quan để xảy ra vi phạm.

Hoàn thành và báo cáo kết quả thực hiện về Sở NN&PTNT trước ngày 15/12/2021.

Nguồn cơn vụ việc…

Theo phản ánh của bà Nguyễn Thị Hường, Chi hội trưởng Chi hội Phụ nữ thôn Pèng 2, xã Hợp Thành: Năm 2001, 30 hộ dân nơi đây đã thống nhất và góp lại cho Chi hội Phụ nữ thôn Pèng (nay là thôn Pèng 1 và 2) 4ha đất để tăng gia sản xuất. Được sự vận động của chính quyền địa phương, hội viên phụ nữ đã tham gia dự án trồng cây để phủ xanh đất trống, đồi núi trọc, vừa phát triển kinh tế, vừa tạo cảnh quan cho địa phương trên diện tích nói trên.

Năm 2002, Chi hội trưởng Phụ nữ thôn Pèng đã đại diện nhận cây thông giống, phân bón, sau đó huy động hội viên phụ nữ tham gia trồng rừng, chăm sóc, bảo vệ từ đó đến nay. Gần 20 năm qua, các hội viên phụ nữ thôn Pèng 1, 2 (là 2 thôn được tách ra từ thôn Pèng trước đây) vẫn cắt cử người chăm sóc, bảo vệ, trông coi diện tích rừng thông cảnh quan.

Thời gian gần đây, hội viên phụ nữ 2 thôn đi kiểm tra và phát hiện có 32 cây thông gãy, đổ do ảnh hưởng của thiên tai, nên Chi hội Phụ nữ thôn Pèng 1, Pèng 2 đã tổ chức họp, thống nhất sẽ tận thu số cây đổ với mục đích gây quỹ và mua quà trung thu cho thiếu nhi 2 thôn.

Sáng 31/8/2021, bà Hường cùng 5 hội viên phụ nữ lên rừng thông chặt cây về bán. Ngay sau đó, Chủ tịch UBND xã Hợp Thành cùng các lực lượng chức năng đã có mặt tại hiện trường, yêu cầu dừng việc tận thu và tịch thu toàn bộ gỗ về UBND xã.

Chủ tịch UBND xã Hợp thành đã yêu cầu Chủ tịch Hội Phụ nữ xã tiến hành kiểm điểm, khiển trách đối với bà Hường và Chi hội trưởng Chi hội phụ nữ thôn Pèng 1 vì khai thác tận thu lâm sản mà không báo cáo, xin ý kiến UBND xã.

Vụ việc xảy ra chưa lâu thì đến ngày 1/10/2021, hội viên Chi hội Phụ nữ thôn Pèng 2 phát hiện một nhóm người mang theo cưa máy đến khai thác gỗ thông tại khu vực rừng cảnh quan.

Thấy sự việc bất thường, bà Hường và 4 hội viên đã đến bắt quả tang, ngăn chặn nhóm người cắt gỗ. Bà Hường cho biết: Khi tôi cùng các hội viên lên tới nơi, có 8 người dùng 2 chiếc cưa máy để cắt cây.

“Sau khi chúng tôi truy hỏi, nhóm thanh niên đã vác cưa rời khỏi hiện trường. Sau đó, tôi đã báo cáo Chủ tịch UBND xã và nhận được phản hồi là nhóm người này được sự đồng ý của UBND xã và kiểm lâm địa bàn lên tận thu gỗ, yêu cầu tôi và hội viên rời khỏi hiện trường.

Tuy nhiên, tôi và chị em nhất quyết không đồng ý, bởi đây là khu rừng hội viên đã trồng, chăm sóc và bảo vệ suốt 20 năm qua. Điều bất thường là nhóm người này không cắt những cây gỗ gãy đổ, mà cắt nhiều cây đứng, cắt đến đâu sạch đến đó, nên chúng tôi nhận thấy phải giữ lại số gỗ đó để yêu cầu các cấp, ngành làm rõ”, bà Hường cho biết thêm.

Sau khi nhóm 8 người cắt gỗ rút đi, cán bộ kiểm lâm địa bàn cũng có mặt và cho biết việc cắt gỗ có sự đồng ý của UBND xã.

Trước sự việc này, người dân vô cùng bức xúc: Cùng là rừng cảnh quan, nhưng ngày 31/8/2021, hội viên phụ nữ chỉ chặt những cây thông đã đổ, không cắt cây thông nào còn đứng, khi mới cắt được 10 cây thì bị ngăn chặn và thu toàn bộ số gỗ đã gom, trong khi những người khác lên chặt cả cây gỗ thông tươi thì lại được “bật đèn xanh” của UBND xã Hợp Thành!