(Thanh tra) - Việc quy định về đình chỉ giải quyết khiếu nại sẽ giúp cơ quan có thẩm quyền kết thúc giải quyết khiếu nại đúng pháp luật. Đồng thời, việc quy định rõ về đình chỉ giải quyết khiếu nại cũng sẽ giúp cho việc công khai, minh bạch trong giải quyết khiếu nại.
Việc quy định đầy đủ về các trường hợp đình chỉ hay tạm đình chỉ giải quyết khiếu nại hành chính là rất cần thiết đối với quá trình giải quyết khiếu nại. Quy định này tác động tới quá trình giải quyết khiếu nại, quyền và nghĩa vụ của các chủ thể, trách nhiệm của cơ quan có thẩm quyền giải quyết khiếu nại. Do vậy, Luật Khiếu nại cần bổ sung và quy định chặt chẽ, rõ ràng về các trường hợp đình chỉ, tạm đình chỉ giải quyết khiếu nại.
Việc quy định đình chỉ giải quyết khiếu nại nhằm đảm bảo nguyên tắc tuân theo pháp luật trong giải quyết khiếu nại. Nguyên tắc này yêu cầu trong giải quyết khiếu nại phải đảm bảo đúng thẩm quyền, trình tự, thủ tục và thời hạn giải quyết, các chủ thể phải tuân thủ các quy định của pháp luật về quyền và nghĩa vụ trong quá trình giải quyết. Tuy nhiên, trong quá trình giải quyết có thể phát sinh các sự kiện khiến cho quá trình giải quyết khiếu nại không còn ý nghĩa hoặc theo yêu cầu của người có quyền (người khiếu nại) đòi hỏi phải chấm dứt quá trình giải quyết khiếu nại. Việc quy định về đình chỉ giải quyết khiếu nại sẽ giúp cơ quan có thẩm quyền kết thúc giải quyết khiếu nại đúng pháp luật. Đồng thời, việc quy định rõ về đình chỉ giải quyết khiếu nại cũng sẽ giúp cho việc công khai, minh bạch trong giải quyết khiếu nại.
Khi phát sinh các trường hợp luật định về đình chỉ giải quyết khiếu nại, người có thẩm quyền giải quyết sẽ ban hành quyết định đình chỉ theo quy định mà không phải ngưng việc giải quyết vô căn cứ. Điều này giúp các cơ quan có thẩm quyền giải quyết khiếu nại xử lý được nhiều vấn đề vướng mắc trong thực tiễn giải quyết khiếu nại hành chính hiện nay.
Điều 10, Luật Khiếu nại quy định: “Người khiếu nại có thể rút khiếu nại tại bất cứ thời điểm nào trong quá trình khiếu nại và giải quyết khiếu nại; việc rút khiếu nại phải được thực hiện bằng đơn có chữ ký hoặc điểm chỉ của người khiếu nại; đơn xin rút khiếu nại phải gửi đến người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại.
Người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại khi nhận được đơn xin rút khiếu nại thì đình chỉ việc giải quyết và thông báo bằng văn bản cho người khiếu nại về việc đình chỉ giải quyết khiếu nại.”
Như vậy, Luật Khiếu nại hiện nay mới chỉ quy định một trường hợp đình chỉ giải quyết khiếu nại, đó là khi người khiếu nại rút đơn khiếu nại. Theo quy định trên thì thủ tục để đình chỉ giải quyết khiếu nại yêu cầu: (1) Người khiếu nại phải có đơn rút khiếu nại có chữ ký hoặc điểm chỉ của người khiếu nại; (2) Đơn rút khiếu nại phải được gửi đến người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại; (3) Người giải quyết khiếu nại ra quyết định đình chỉ giải quyết khiếu nại; (4) Việc thông báo bằng văn bản cho người khiếu nại về việc đình chỉ giải quyết khiếu nại.
Tuy nhiên, khi thực hiện thủ tục đình chỉ giải quyết, có vụ việc người khiếu nại không tiếp tục khiếu nại, nhưng họ không chịu làm đơn rút khiếu nại. Hơn nữa, người khiếu nại đã thực sự từ bỏ thì việc họ xin rút khiếu nại không có ý nghĩa đối với họ nên họ sẽ không làm đơn. Do vậy, việc quy định cứng trong luật yêu cầu phải có đơn rút khiếu nại có trường hợp là không khả thi, gây khó khăn cho cơ quan có thẩm quyền trong kết thúc xem xét giải quyết vụ việc khiếu nại. Nên cần quy định nhiều hình thức thể hiện ý chí rút khiếu nại của người khiếu nại như bằng đơn hoặc trực tiếp qua buổi làm việc và thể hiện trong biên bản làm việc.
Thực tế giải quyết khiếu nại ngoài trường hợp người khiếu nại rút khiếu nại nêu trên thì còn gặp nhiều trường hợp cần thiết phải đình chỉ giải quyết nhưng không có quy định làm cơ sở pháp lý khiến các cơ quan giải quyết hết sức khó khăn.
Thứ nhất, trong quá trình giải quyết mời người khiếu nại nhiều lần nhưng không đến làm việc, không có lý do. Trong trường hợp này cần thiết phải quy định đình chỉ giải quyết vụ việc. Bởi vì người khiếu nại là người đã gửi đơn khiếu nại và yêu cầu cơ quan có thẩm quyền giải quyết vụ việc liên quan trực tiếp đến quyền lợi của họ. Nếu người khiếu nại không đến, bất hợp tác với cơ quan giải quyết hoặc thực tế họ đã từ bỏ vụ việc khiếu nại nhưng không làm đơn rút khiếu nại thì cần thiết phải quy định việc đình chỉ giải quyết vụ việc. Việc không quy định đình chỉ đã dẫn tới những trường hợp vụ việc bị treo không tiếp tục giải quyết hoặc cơ quan có thẩm quyền giải quyết ban hành quyết định giải quyết mang tính hình thức theo thủ tục mà không phải thực chất giải quyết vụ việc.
Thứ hai, trường hợp vụ việc khiếu nại liên quan đến các quyền, lợi ích về tài sản mà người khiếu nại chết không có người thừa kế hoặc người thừa kế không tiếp tục vụ việc khiếu nại thì cũng cần quy định đình chỉ giải quyết vụ việc khiếu nại. Bởi vì việc giải quyết tiếp vụ việc khiếu nại không còn có ý nghĩa nữa.
Thứ ba, trường hợp đối tượng bị khiếu nại đã bị hủy bỏ. Ví dụ như quyết định hành chính là đối tượng bị khiếu nại đã bị hủy bỏ thì cần thiết phải quy định đình chỉ giải quyết vụ việc khiếu nại. Bởi vì đối tượng khiếu nại không còn thì việc giải quyết khiếu nại tiếp là vô nghĩa.
Hiện nay, khi gặp phải các trường hợp cần đình chỉ giải quyết khiếu nại như nêu ở trên nhưng không có quy định của pháp luật, các cơ quan giải quyết khiếu nại buộc phải ngưng quá trình giải quyết, tuy nhiên về mặt pháp lý vụ việc được coi là chưa giải quyết xong. Do vậy, bên cạnh quy định về trách nhiệm của các cơ quan trong giải quyết khiếu nại thì cần hoàn thiện quy định về các trường hợp đình chỉ giải quyết khiếu nại sẽ tạo cơ sở pháp lý cho các cơ quan có thẩm quyền giải quyết đúng đắn các vụ việc khiếu nại.
