D.A đầu tư xây dựng Cụm công nghiệp làng nghề Đại Bái được UBND tỉnh Bắc Ninh phê duyệt tại Quyết định số 678 năm 2001 với tổng diện tích quy hoạch ban đầu hơn 47.000m², tổng mức đầu tư hơn 9,5 tỷ đồng. Trong quá trình thực hiện D.A, việc thực hiện bồi thường giải phóng mặt bằng có những sai sót dẫn đến các hộ dân có đất bị thu hồi để xây dựng Cụm công nghiệp sau gần 11 năm mới kiến nghị đòi lại diện tích đất theo tiêu chuẩn, định suất giao ruộng ổn định lâu dài năm 1993 đã bị thu hồi. Chủ tịch UBND huyện Gia Bình đã thành lập Đoàn Thanh tra và ban hành Kết luận số 185a/KL-UBND năm 2014 thanh tra D.A xây dựng hạ tầng kỹ thuật Cụm công nghiệp làng nghề Đại Bái. Tuy nhiên, một số hộ dân không nhất trí và có đơn khiếu nại.

Kết quả thanh tra của Thanh tra tỉnh Bắc Ninh chỉ rõ, năm 2002 và năm 2003, UBND xã Đại Bái, Ban quản lý (BQL) D.A Cụm công nghiệp Đại Bái thực hiện D.A đầu tư xây dựng Cụm công nghiệp đã chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ 53.192m² đất nông nghiệp trồng lúa hạng 1, giao ổn định đến ngày 15/10/2013 của 216 hộ gia đình, cá nhân trước khi có Quyết định thu hồi đất và chưa có Quyết định phê duyệt phương án bồi thường. Việc làm này vi phạm các quy định về bồi thường, hỗ trợ khi thu hồi đất.

Số tiền thực chi trả bồi thường, hỗ trợ cho các hộ đã nhận so với Quyết định số 910 ngày 19/8/2002 của Chủ tịch UBND tỉnh với tổng số tiền bồi thường hỗ trợ còn thiếu tại thời điểm năm 2002, 2003 là hơn 1,6 tỷ đồng, tương ứng với hơn 37.000m² diện tích đất nông nghiệp giao lâu dài, hạng 1.

Theo kết luận, để xảy ra những sai phạm nêu trên trách nhiệm thuộc về Đảng ủy, UBND xã Đại Bái, BQLD.A Cụm công nghiệp Đại Bái tại thời điểm năm 2002-2003, trách nhiệm chính thuộc về về ông Nguyễn Xuân Giang - nguyên Chủ tịch UBND xã - Trưởng BQLD.A Cụm công nghiệp Đại Bái, trách nhiệm của Ban lãnh đạo và các thành viên BQLD.A Cụm công nghiệp Đại Bái, trách nhiệm của cán bộ địa chính xã, cán bộ tài chính - kế toán ngân sách xã, kế toán Cụm công nghiệp.

Liên quan đến việc giải quyết phần bồi thường, hỗ trợ còn thiếu, kết luận thanh tra chỉ rõ, chủ trương, nội dung về tiếp tục bồi thường, hỗ trợ tiếp cho các hộ có đất bị thu hồi trong Kết luận Thanh tra của Chủ tịch UBND huyện Gia Bình là đúng quy định pháp luật và đã được các ngành chuyên môn của tỉnh Bắc Ninh tư vấn, góp ý kiến, thẩm định và lãnh đạo UBND tỉnh Bắc Ninh chấp thuận. Việc UBND xã Đại Bái tiếp tục thực hiện chi trả bồi thường bằng việc giao đất cho các hộ có đất bị thu hồi là đúng theo quy định tại Điều 42, khoản 2, Luật Đất đai năm 2003.

Cũng theo kết quả thanh tra, 2 khoản tiền hỗ trợ xóm Sôn mua nhà mẫu giáo và quy hoạch vùng mạ số tiền 25 triệu đồng được quyết toán thực chất là tiền hỗ trợ từ BQLD.A Cụm công nghiệp làng nghề Đại Bái để xây dựng làng Đại Bái nhưng đã được một số cán bộ lập chứng từ để hợp thức hóa. Việc làm trên là sai nguyên tắc nhưng là sự thật, được nhiều người biết và xác thực. Theo Đoàn thanh tra, để xảy ra sự việc này, trách nhiệm cao nhất thuộc về ông Nguyễn Xuân Giang, Chủ tịch UBND xã Đại Bái và Trưởng BQL Cụm công nghiệp, các ông lãnh đạo BQL cụm công nghiệp, ông Phạm Văn Toàn, Trưởng xóm Sôn cùng các cán bộ làm kế toán, thủ quỹ của BQLD.A.

Thanh tra tỉnh Bắc Ninh kiến nghị miễn xử lý số tiền 145 triệu đồng đã chi hỗ trợ từ BQL Cụm công nghiệp cho việc xây dựng Đình làng Đại Bái, nhưng đã lập chứng từ là chi hỗ trợ xóm Sôn mua nhà mẫu giáo và quy hoạch vùng mạ và tu bổ đường giao thông nội đồng. Đồng thời giao Chủ tịch UBND xã Đại Bái xây dựng phương án, kế hoạch chi tiết việc trả bồi thường bằng đất ruộng cho các hộ có đất bị thu hồi. Đề nghị UBND huyện Gia Bình giao cho phòng chuyên môn của huyện hỗ trợ, giúp UBND xã Đại Bái xây dựng phương án, kế hoạch chi tiết việc trả bồi thường bằng đất ruộng cho các hộ có đất bị thu hồi. Đặc biệt, kiến nghị UBND huyện Gia Bình, Đảng ủy xã Đại Bái căn cứ mức độ sai phạm để tổ chức kiểm điểm trách nhiệm, xử lý cá nhân, tổ chức theo thẩm quyền về Đảng, chính quyền theo quy định.

 Ngọc Diệp