Nhờ vào xây dựng nông thôn mới, diện mạo nông thôn ở Cát Tiên ngày một khang trang hơn. Ảnh: PHONG VÂN - HỒNG THẮM/http://baolamdong.vn

Mặt làm được

 a) Việc thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia (MTQG) xây dựng nông thôn mới (NTM):

UBND huyện Cát Tiên đã tích cực, chủ động trong công tác chỉ đạo, điều hành việc triển khai thực hiện xây dựng NTM trên địa bàn huyện. Do vậy, đã mang lại những kết quả tích cực như: Bộ mặt nông thôn thay đổi, cơ sở vật chất, hạ tầng được nâng cấp, đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân được nâng lên, quá trình thực hiện các chương trình, dự án hỗ trợ phát triển sản xuất lồng ghép với Chương trình MTQG giảm nghèo nhanh và bền vững nên số hộ nghèo, cận nghèo giảm.

Việc đánh giá, lập kế hoạch, tổ chức triển khai thực hiện hoàn thành các tiêu chí NTM cấp xã được thực hiện trọng tâm, quyết liệt nên đạt kết quả cao (đến cuối năm 2018, trên địa bàn huyện chỉ mới có 04 xã đạt tiêu chí hoàn thành Chương trình MTQG xây dựng NTM, nhưng đến thời điểm thanh tra có 100% các xã đã hoàn thành chương trình và đã được UBND tỉnh đã ban hành các quyết định công nhận và công bố xã đạt chuẩn NTM theo quy định).

Công tác quản lý đầu tư xây dựng công trình về NTM cơ bản được thực hiện đảm bảo quy định của pháp luật như: Lập, thẩm tra, phê duyệt báo cáo kinh tế kỹ thuật, dự toán xây dựng công trình đến việc tổ chức thi công, nghiệm thu, thanh quyết toán các công trình...

b) Việc thực hiện công tác quản lý đầu tư xây dựng cơ bản (XDCB) đối với 15 công trình trên địa bàn huyện:

Chủ tịch UBND huyện Cát Tiên đã quan tâm, chỉ đạo trong công tác quản lý đầu tư xây dựng trên địa bàn; chủ trương đầu tư các công trình là phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương.

Các chủ đầu tư (CĐT) đã có nhiều cố gắng trong công tác quản lý, triển khai thực hiện các công trình, dự án theo chủ trương đầu tư, quyết định đầu tư và tiến độ đầu tư được phê duyệt.

Công tác quản lý, thực hiện các công trình, dự án cơ bản được CĐT và các đơn vị có liên quan thực hiện đúng các trình tự, thủ tục theo quy định của pháp luật về quản lý đầu tư xây dựng, quy định về đấu thầu, quy định về quản lý chất lượng công trình và nghiệm thu, thanh quyết toán công trình.

Các công trình được thực hiện cơ bản theo hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công, dự toán công trình được phê duyệt và hợp đồng đã ký kết. Hiện trạng các công trình, dự án đang được sử dụng bình thường.

Các công trình được đầu tư hoàn thành, bàn giao đưa vào sử dụng phát huy hiệu quả theo mục tiêu đề ra, góp phần phát triển kinh tế, xã hội tại địa phương…

Mặt tồn tại

 a) Việc thực hiện Chương trình MTQG xây dựng NTM:

Việc sử dụng nguồn vốn thực hiện chương trình hỗ trợ mua bò giống năm 2019 tại xã Phước Cát 2 chưa cao, không thực hiện hết vốn theo kế hoạch nên phải chuyển trả về ngân sách 16,5 triệu đồng.

Đến thời điểm thanh tra, còn 03/09 tiêu chí huyện về xây dựng NTM chưa thực hiện xong.

Việc quản lý chi phí đầu tư xây dựng các công trình do Ban Quản lý Chương trình MTQG xây dựng NTM của 03 xã làm CĐT còn một số tồn tại, như: Dự toán áp dụng định mức, đơn giá chưa phù hợp, dự toán tính sai khối lượng, một số nhà thầu thi công thiếu khối lượng, chưa kê khai nộp thuế giá trị gia tăng (GTGT) dẫn đến sai phạm tại 06/06 công trình với số tiền 236,091 triệu đồng (trong đó có 02 công trình nhà thầu chưa kê khai nộp thuế GTGT là 27,902 triệu đồng). Sau khi giảm trừ thuế GTGT của các đơn vị đã thực hiện kê khai nộp thuế 18,927 triệu đồng, xử lý khác (tổ chức họp dân để xử lý) 11,116 triệu đồng, giá trị phải xử lý thu hồi nộp ngân sách Nhà nước 206,049 triệu đồng.

b) Việc thực hiện công tác quản lý đầu tư XDCB đối với 15 công trình trên địa bàn huyện:

Việc thực hiện trình tự, thủ tục đầu tư: chất lượng công tác lập, thẩm định hồ sơ thiết kế - dự toán tại 15/15 công trình còn hạn chế, sai sót, cụ thể: Dự toán tính sai khối lượng, áp dụng định mức, đơn giá không phù hợp thực tế một số hạng mục công trình với giá trị là 1.146,705 triệu đồng. Dự toán tính sai khối lượng, áp dụng định mức, đơn giá không phù hợp nêu trên làm tăng chí phí công trình dẫn đến CĐT làm căn cứ để đàm phán ký kết hợp đồng và thanh toán với nhà thầu.

Việc tổ chức thi công xây dựng các công trình: Các đơn vị được giao làm CĐT chậm thực hiện lập hồ sơ quyết toán vốn dự án hoàn thành đối với 02/12 công trình đã nghiệm thu bàn giao đưa vào sử dụng là chưa thực hiện đúng theo quy định tại Thông tư số 09/2016/TT- BTC ngày 18/01/2016 của Bộ Tài chính quy định quyết toán dự án hoàn thành thuộc nguồn vốn nhà nước (thời hạn lập hồ sơ quyết toán vốn dự án hoàn thành đối với dự án nhóm C là 03 tháng kể từ ngày ký biên bản bàn giao công trình đưa vào sử dụng…). Tiến độ thi công xây dựng của một số công trình còn chậm so với hợp đồng ban đầu được ký kết, cụ thể: Có 03/15 công trình các đơn vị thi công không thực hiện đúng tiến độ thi công xây dựng công trình theo hợp đồng ban đầu đã ký kết với CĐT.

Tổng giá trị sai phạm được CĐT, đơn vị tư vấn thiết kế, đơn vị tư vấn giám sát, đơn vị thi công nghiệm thu, thanh toán không đúng quy định qua thanh tra 15/15 công trình là 1.690,881 triệu đồng (bao gồm: Giá trị xây lắp được nghiệm thu, thanh quyết toán khối lượng công trình không đúng thực tế thi công; áp dụng đơn giá, định mức chưa phù hợp là 1.504,862 triệu đồng; các chi phí tư vấn giảm do giá trị xây lắp giảm 151,91 triệu đồng; chi phí khảo sát địa hình 34,109 triệu đồng) là chưa thực hiện đúng quy định tại Điều 33 Nghị định số 59/2015/NĐ-CP ngày 18/6/2015 của Chính phủ về quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình quy định: "Khối lượng thi công xây dựng được tính toán, xác nhận giữa CĐT, nhà thầu thi công xây dựng, tư vấn giám sát theo thời gian hoặc giai đoạn thi công và được đối chiếu với khối lượng thiết kế được duyệt để làm cơ sở nghiệm thu, thanh toán theo hợp đồng…”; Điều 17 Nghị định số 32/2015/NĐ-CP ngày 15/3/2015 về quản lý chi phí đầu tư xây dựng quy định: “Định mức kinh tế - kỹ thuật là cơ sở để quản lý chi phí đầu tư xây dựng”.

Sau khi giảm trừ số thuế GTGT đầu ra của các đơn vị đã kê khai nộp ngân sách Nhà nước với số tiền 153,497 triệu đồng, giá trị còn lại phải thu hồi nộp ngân sách Nhà nước là 1.537,403 triệu đồng.

Nguyên nhân dẫn đến các tồn tại, sai phạm qua thanh tra

a) Nguyên nhân khách quan:

Việc thực hiện Chương trình MTQG xây dựng NTM: Nhiều văn bản về thực hiện Chương trình MTQG xây dựng NTM, nên Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện, UBND xã và Ban Quản lý Chương trình MTQG xây dựng NTM các xã gặp khó khăn, lúng túng trong việc thực hiện.

Ban Quản lý Chương trình MTQG xây dựng NTM các xã làm công tác kiêm nhiệm nên không có nhiều thời gian tập trung chuyên sâu cho thực hiện các chương trình, dự án hỗ trợ phát triển sản xuất.

UBND huyện gặp khó khăn về nguồn vốn thực hiện đồ án quy hoạch vùng và dự án xây dựng mô hình thí điểm phân loại, thu gom và chuyển đổi chất thải rắn sinh hoạt nên việc thực hiện còn chậm.

Việc thực hiện công tác quản lý đầu tư XDCB đối với 15 công trình: Cán bộ, công chức phòng chuyên môn còn hạn chế về số lượng và chuyên môn kỹ thuật; các công trình được triển khai đầu tư tập trung trong một giai đoạn nhất định (từ tháng 03 đến tháng 06 hàng năm) nên việc lập, thẩm định các công trình còn để xảy ra thiếu sót; các CĐT chỉ căn cứ vào hợp đồng ký kết với các đơn vị tư vấn dẫn đến các sai phạm trong công tác lập, thẩm định và nghiệm thu, thanh quyết toán tại các công trình được thanh tra; công tác giải phóng mặt bằng còn chậm dẫn đến ảnh hưởng đến tiến độ đầu tư của công trình.

b) Nguyên nhân chủ quan:

Việc thực hiện Chương trình MTQG xây dựng NTM: Hiện nay còn 03 tiêu chí: Môi trường, văn hóa - y tế - giáo dục và quy hoạch vùng xây dựng NTM chưa thực hiện hoàn thành có nguyên nhân chủ quan là UBND huyện chưa tích cực đôn đốc các phòng, ban có chức năng sớm triển khai và trình cấp thẩm quyền phê duyệt, CĐT (Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng và công trình công cộng huyện) chậm trong việc hoàn thiện công trình Trung tâm Văn hóa - Thể thao huyện, hoàn thiện đồ án quy hoạch vùng huyện trình UBND tỉnh phê duyệt. UBND các xã và Ban Quản lý Chương trình MTQG xây dựng NTM các xã chưa nghiên cứu kỹ, đầy đủ các quy định về trình tự, thủ tục nên chưa kịp tham mưu điều chỉnh kế hoạch thực hiện chương trình hỗ trợ phát triển sản xuất cho phù hợp với việc áp dụng văn bản; công tác quản lý, triển khai thực hiện kế hoạch còn chưa chặt chẽ nên còn trường hợp thực hiện dự án chưa hiệu quả; chưa thực sự chủ động trong công tác quản lý, kiểm tra, giám sát việc thực hiện xây dựng các công trình đối với các cá nhân, đơn vị tư vấn quản lý dự án, tư vấn thiết kế, giám sát, thi công các công trình nên còn một số sai sót trong việc quản lý, triển khai thực hiện đầu tư xây dựng các công trình…

Việc thực hiện công tác quản lý đầu tư XDCB đối với 15 công trình: Các CĐT, đơn vị tư vấn thiết kế, đơn vị thẩm tra (bao gồm Phòng Tài chính - Kế hoạch - đơn vị thẩm tra quyết toán dự án hoàn thành), thẩm định (Phòng Kinh tế - Hạ tầng), tư vấn giám sát và đơn vị thi công còn chưa làm hết trách nhiệm trong công tác lập, thẩm tra, thẩm định thiết kế, dự toán, nghiệm thu, thanh quyết toán các công trình; khi thực hiện nghiệm thu, thanh toán các công trình, các đơn vị có liên quan chưa kịp thời phát hiện và điều chỉnh các sai sót trong hồ sơ thiết kế, dự toán nên dẫn đến sai phạm trong công tác nghiệm thu, thanh quyết toán công trình.

Trách nhiệm của các tồn tại, hạn chế

 Chủ tịch UBND huyện Cát Tiên chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND tỉnh về các tồn tại trong thời kỳ thanh tra.

Các Phó Chủ tịch UBND huyện chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND huyện đối với các tồn tại, sai phạm đối với lĩnh vực được phân công phụ trách.

Trách nhiệm của các tồn tại, hạn chế việc thực hiện Chương trình MTQG xây dựng NTM: Trưởng các phòng, ban: Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Phòng Tài nguyên và Môi trường, Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng và công trình công cộng huyện, chủ tịch UBND các xã và trưởng ban quản lý xây dựng NTM các xã: Tiên Hoàng, Gia Viễn, Phước Cát 2 chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND huyện đối với các tồn tại được nêu tại kết quả thanh tra.

Trách nhiệm của các tồn tại, hạn chế về thực hiện công tác quản lý đầu tư XDCB đối với 15 công trình trên địa bàn huyện: Trưởng các phòng, ban: Tài chính - Kế hoạch, Kinh tế - Hạ tầng, các CĐT: Trưởng Phòng Giáo dục và Đào tạo, Giám đốc Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng và công trình công cộng huyện, Chủ tịch UBND thị trấn Cát Tiên, Chủ tịch UBND thị trấn Phước Cát theo chức năng, nhiệm vụ được giao chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND huyện Cát Tiên về những tồn tại, sai phạm phát hiện qua thanh tra.

Các đơn vị tư vấn thiết kế, tư vấn giám sát, nhà thầu thi công chịu trách nhiệm trước pháp luật và CĐT đối với các sai phạm qua thanh tra các công trình theo quy định của pháp luật và hợp đồng đã ký kết với CĐT.

Các biện pháp xử lý theo thẩm quyền đã áp dụng

 Căn cứ thẩm quyền được quy định tại Luật Thanh tra, Chánh Thanh tra tỉnh đã ban hành quyết định thu hồi vào tài khoản tạm giữ của Thanh tra tỉnh số tiền sai phạm phát hiện qua thanh tra là 1.743,452 triệu đồng (đã trừ thuế GTGT, xử lý khác của các đơn vị với số tiền 183,521 triệu đồng) do nghiệm thu, thanh toán các công trình không đúng thực tế thi công, trong đó: Giá trị sai phạm tại 15 công trình, dự án đầu tư XDCB là 1.537,403 triệu đồng; giá trị sai phạm tại 06 công trình, dự án thuộc Chương trình MTQG xây dựng NTM là 206,049 triệu đồng.

(Đến thời điểm ngày 11/9/2020, các đơn vị đã thực hiện nộp số tiền 1.144,333 triệu đồng vào tài khoản tạm giữ của Thanh tra tỉnh, gồm: Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng và công trình công cộng huyện 630,252 triệu đồng, Phòng Giáo dục và Đào tạo 220,866 triệu đồng, UBND thị trấn Cát Tiên 40,258 triệu đồng, UBND thị trấn Phước Cát 46,908 triệu đồng, UBND xã Phước Cát 2: 21,577 triệu đồng, UBND xã Gia Viễn 27,902 triệu đồng, UBND xã Tiên Hoàng 156,57 triệu đồng).