Nhiều D.A chậm triển khai do vướng GPMB. Ảnh: NP

Qua thanh tra 12 D.A được UBND tỉnh Quảng Nam giao đất, cho thuê đất đầu tư xây dựng phục vụ sản xuất - kinh doanh  dịch vụ trên địa bàn huyện Thăng Bình, Duy Xuyên, thị xã Điện Bàn và TP Hội An, cho thấy hầu hết không đảm bảo tiến độ theo giấy chứng nhận (GCN) đầu tư và cam kết tiến độ của chủ đầu tư (CĐT) với UBND tỉnh.

Các D.A ven biển ở thị xã Điện Bàn thuộc phường Điện Ngọc, Điện Nam Đông, Điện Dương đều gặp khó khăn trong công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng (GPMB) và tái định cư; có D.A kéo dài hơn 10 năm nay nhưng chưa có mặt bằng sạch, nên CĐT viện vào để biện minh cho việc chậm triển khai.

Điều đó thể hiện sự phối hợp giữa CĐT các D.A và đơn vị thực hiện bồi thường, GPMB, tái định cư và chính quyền các cấp thiếu đồng bộ, gây ảnh hưởng đến tiến độ GPMB.

Bên cạnh đó, những điều chỉnh về cơ chế chính sách của Nhà nước cùng với sự tác động của cơ chế thị trường, các D.A bị kéo dài thời gian thực hiện công tác bồi thường, GPMB và ngày càng trở nên khó khăn hơn trong việc thực hiện bồi thường, hỗ trợ tái định cư. Cụ thể: D.A Nhà máy Thủy tinh và các công trình phụ trợ khác tại Thăng Bình, D.A kinh doanh bất động sản và dịch vụ du lịch Hà My khu đất phía Nam có diện tích gần 26.700m²...

Một số D.A được Nhà nước cho thuê đất trả tiền hàng năm, do thực hiện GPMB chậm, hoặc GPMB không hoàn thành dứt điểm, Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) không thể ký biên bản bàn giao đất trên thực địa với CĐT, nên không đủ hồ sơ thủ tục theo quy định để Văn phòng Đăng ký QSDĐ tỉnh và cơ quan thuế xác định nghĩa vụ tài chính, ra thông báo thu tiền SDĐ; gây thất thu cho ngân sách. Đơn cử: Không thu được tiền thuê đất của Cty TNHH Indochina Hội An Beach Villas thuê đất để xây dựng D.A khu nghỉ mát và dịch vụ du lịch Malibu đối với diện tích 103.131m² đất trong thời gian từ tháng 6/2010 đến tháng 4/2015....

Thanh tra 3 D.A trên địa bàn huyện Duy Xuyên thì các doanh nghiệp đều vi phạm việc thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất đai. Đối với diện tích đất Cty TNHH Hồ mắc dệt Nam Trung và Cty TNHH Dệt Khánh Sơn đang sử dụng trong hoạt động sản xuất - kinh doanh không có hồ sơ pháp lý về thu hồi đất, cho thuê đất nên không xác định được nghĩa vụ tài chính phải nộp cho ngân sách. Cty TNHH Chế biến Mây - Tre - Gỗ Nam Phước đến thời điểm thanh tra còn nợ tiền thuê đất trên 87 triệu đồng.

Sau khi UBND tỉnh có quyết định giao đất, cho thuê đất và cấp GCN đầu tư, công tác thanh tra, kiểm tra của các cấp chính quyền và các cơ quan chức năng có thẩm quyền chưa được quan tâm; không phát hiện và xử lý hoặc kiến nghị xử lý đối với những biểu hiện vi phạm trong việc sử dụng đất, chấp hành nghĩa vụ tài chính về đất đai.

Một số D.A có biểu hiện vi phạm pháp luật đất đai như sử dụng đất không đúng mục đích, không thực hiện nghĩa vụ tài chính nhưng không có văn bản, quyết định xử lý vi phạm hành chính của các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.

Thanh tra tỉnh Quảng Nam đã kiến nghị UBND tỉnh kiểm điểm của UBND TP Hội An do không thực hiện thủ tục ban hành quyết định thu hồi đất đối với diện tích cụ thể của các hộ gia đình, cá nhân nhưng vẫn trình UBND tỉnh cấp GCN QSDĐ cho Cty Cổ phần Lê Phan Resort.

Ngoài việc thống nhất cho một số D.A được gia hạn tiến độ, thu hồi các khoản nợ tiền thuế, phạt nộp chậm tiền thuê đất hơn 12 tỷ đồng tại Cty Du lịch sinh thái biển Hội An, Cty Kinh doanh quản lý bất động sản Trung Kỳ - Viêm Đông, Cty Cổ phần Hoàng Khuyên; UBND tỉnh Giao Sở TN&MT tham mưu UBND tỉnh thực hiện thủ tục thu hồi Quyết định số 2610/QĐ-UBND ngày 8/7/2005 về việc thu hồi đất cho Cty Xây dựng Lê Phan thuê đất và GCN QSDĐ đã cấp cho Cty Cổ phần Lê Phan Resort với diện tích 43.000m² đất, khi chưa thu hồi diện tích đất cụ thể của từng hộ giải tỏa; chưa hoàn thành việc bồi thường, GPMB và thực hiện D.A.

Triển khai thu hồi GCN QSDĐ đã cấp năm 2011 cho Cty TNHH Đông An với diện tích 37.900m² đất tại Cụm Công nghiệp Hà Lam - Chợ Được (Thăng Bình). Đối với thị xã Điện Bàn, đề nghị Sở TN&MT, Sở Tài chính và UBND thị xã tham mưu UBND tỉnh phê duyệt kịp thời giá đất cụ thể đối với khu đất phía nam của D.A Kinh doanh bất động sản, dịch vụ du lịch Hà My.

Ông Đinh Văn Thu - Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam cho biết, tỉnh rất quan tâm và tạo điều kiện tốt cho doanh nghiệp vào làm ăn tại Quảng Nam; tuy nhiên tỉnh cũng kiên quyết xử lý các D.A “treo”, chậm triển khai như cam kết trước hoặc trốn tránh nghĩa vụ đối với Nhà nước.

Ngọc Phó