Trung tâm hành chính tỉnh Bình Dương. Ảnh: Báo Tuổi trẻ

Hàng loạt sai phạm

1.    Chất lượng công tác quy hoạch SDĐ chưa cao, một số nội dung chưa sát thực tế, tính khả thi thấp, chưa đảm bảo tốt nguyên tắc về sự phù hợp của quy hoạch, kế hoạch, SDĐ giữa các cấp theo quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều 21 Luật Đất đai năm 2003. Một số chỉ tiêu đất đạt tỷ lệ thấp so với quy hoạch được duyệt. Triển khai nhiều dự án (D.A) đầu tư chưa đúng theo quy hoạch, kế hoạch SDĐ được duyệt.

2.    Công tác quản lý Nhà nước về đất đai chưa được quan tâm đúng mức, dẫn đến một số yếu kém sai phạm như:

Tại dự án (D.A) Khu sản xuất Bình Chuẩn, thị xã Thuận An, sau khi thu hồi, bồi thường giải phóng mặt bằng, đầu tư hạ tầng và chuyển nhượng cho các D.A đầu tư thứ cấp, nhà đầu tư hạ tầng chưa thực hiện tốt việc quản lý hạ tầng, quản lý việc đầu tư xây dựng theo quy hoạch chi tiết của các nhà đầu tư thứ cấp, quản lý môi trường đối với khu sản xuất theo quy định.

Tình trạng các hộ gia đình, cá nhân phân lô bán nền trên địa bàn thị xã Dĩ An và thị xã Thuận An diễn ra khá phổ biến. Trong giai đoạn 2011 - 2013, UBND thị xã Dĩ An đã có chủ trương cho phép 84 trường hợp hộ gia đình, cá nhân, phân lô, bán nền là không đúng quy định tại khoản 1 Điều 8 Luật Kinh doanh Bất động sản.

Qua thanh tra một số nội dung về công tác quản lý SDĐ đối với Cty TNHH MTV Lâm nghiệp Bình Dương và Cty TNHH MTV Cao su Bình Dương phát hiện một số hợp đồng giao khoán không đúng đối tượng theo Nghị định 135/2005/NĐ-CP của Chính phủ. Đến thời điểm thanh tra, các cơ quan chức năng của tỉnh Bình Dương chưa làm các thủ tục để thu tiền thuê đất đối với diện tích phải chuyển sang thuê đất của Cty TNNH MTV Lâm nghiệp Bình Dương theo quy định tại khoản 1 Điều 6 và điểm b, khoản 5 Điều 6 Nghị định 170/2004/NĐ-CP ngày 22/9/2004 của Chính phủ về sắp xếp đổi mới và phát triển các nông trường quốc doanh; khoản 4 Điều 7 Nghị định 200/2004/NĐ-CP ngày 3/12/2004 của Chính phủ về sắp xếp, đổi mới và phát triển lâm trường quốc doanh; điểm 1 và 4 mục II Thông tư số 04/2005/TT-BTNMT ngày 18/7/2005 của Bộ Tài nguyên và Môi trường về hướng dẫn các biện pháp quản lý, SDĐ đai khi sắp xếp, đổi mới và phát triển các nông, lâm trường quốc doanh.

Có 65 trường hợp được UBND tỉnh Bình Dương giao đất ở có thời hạn (không đúng quy định tại Điều 66 Luật Đất đai 2003) chưa được điều chỉnh sang giao đất ở lâu dài theo quy định và chưa thu tiền SDĐ bổ sung theo hướng dẫn của Bộ Tài chính tại Văn bản số 8124/BTC-QLCS ngày 21/6/2011 về xử lý đối với trường hợp giao đất ở có thời hạn; có 3 trường hợp giao ở có thời hạn đã được UBND tỉnh điều chỉnh sang giao đất ở lâu dài nhưng chưa được cơ quan thuế tính thu tiền SDĐ bổ sung theo hướng dẫn của Bộ Tài chính tại Văn bản số 8124/BTC-QLCS ngày 21/6/2011; có 2 khu công nghiệp (KCN) là Mỹ Phước I, Mỹ Phước II do Becamex làm chủ đầu tư (CĐT) và 117 tổ chức được Nhà nước cho thuê đất trả tiền thuê đất hàng năm thuộc diện phải điều chỉnh đơn giá thuê đất theo quy định của Nghị định số 142/2005/NĐ-CP và Nghị định số 121/2010/NĐ-CP của Chính phủ nhưng chưa thực hiện điều chỉnh.

3. UBND tỉnh Bình Dương ban hành Văn bản số 3400/UBND-SX ngày 1/12/2008, trong đó quy định chỉ xác định lại giá trị đất cho sát với giá thị trường đối với các trường hợp đất công giao cho các tổ chức không thông qua hình thức đấu giá QSDĐ và đất thuộc doanh nghiệp Nhà nước quản lý nay tiến hành cổ phần hóa là chưa đúng theo quy định tại khoản 1 Điều 56 Luật Đất đai năm 2003, khoản 12 Điều 1 Nghị định số 123/2007/NĐ-CP của Chính phủ.

4. UBND tỉnh không ban hành văn bản cho phép áp dụng giá đất theo bảng giá đất do UBND tỉnh quy định để tính thu tiền SDĐ đối với các trường hợp giá đất theo bảng giá đã sát với giá chuyển nhượng QSDĐ thực tế trên thị trường (kể từ ngày 1/3/2011); khi xây dựng bảng giá đất hàng năm, Sở Tài chính không thực hiện việc điều tra, khảo sát, thống kê về giá chuyển nhượng QSDĐ thực tế, không sử dụng các phương pháp xác định giá đất được quy định tại khoản 1, khoản 2 Điều 13 Nghị định số 188/2004/NĐ-CP của Chính phủ.

5. UBND tỉnh Bình Dương giao đất thu tiền SDĐ công không thông qua đấu giá QSDĐ đối với Cty Cổ phần Xây dựng Bình Dương và cho Cty TNHH Kim Long thuê đất công không qua đấu giá quyền thuê đất, vi phạm quy định của pháp luật nêu tại khoản 1, Điều 58 Luật Đất đai 2003 và Điều 61 Nghị định số 181/2004/NĐ-CP của Chính phủ.

6. Thực hiện tạm thu 10% tiền SDĐ, sau đó quyết toán thu tiền SDĐ theo bảng giá đất tại thời điểm tạm thu và xác định giá đất làm căn cứ để thu tiền SDĐ, tiền thuê đất theo giá đất quy định vào thời điểm trước khi có quyết định giao đất, cho thuê đất hoặc bàn giao đất thực tế đối với Cty Cổ phần Tư vấn Đầu tư và Xây dựng Bình Dương (CĐT D.A khu dân cư (KDC) Hiệp Thành 3), Cty Cổ phần Xây dựng Bình Dương (CĐT KDC Chánh Nghĩa), Cty TNHH Thiên Phú (CĐT D.A KDC Cầu Đò, Khu đân cư Hòa Lân và KDC Mỹ Phước 4), Cty TNHH Vị Hào (CĐT KDC Ấp 4, KDC Ấp 5 và KDC Hòa Lợi), Tổng Cty TNHH MTV Sản xuất và Xuất nhập khẩu Bình Dương (CĐT D.A KDC Gò Chai) và Cty Cổ phần Phát triển KCN Sóng Thần (CĐT KCN Sóng Thần 3), vi phạm quy định của pháp luật nêu tại Điều 4 Nghị định 198/2004 NĐ-CP, khoản 1 Điều 4 Nghị định số 84/2007 NĐ-CP và điểm a khoản 1 Điều 2 Nghị định số 120/2010/NĐ-CP của Chính phủ.

7. Thực hiện khấu trừ tiền bồi thường giải phóng mặt bằng vào tiền SDĐ, tiền thuê đất không đúng quy định của pháp luật đối với 10 tổ chức gồm: Cty TNHH Cửu Long (CĐT Khu tái định cư xã Thanh An), Cty TNHH Ba Huân (CĐT chăn nuôi trang trại gà Ba Huân), Cty TNHH Thanh Duy ( CĐT KDC Thanh Duy), Cty Cổ phần Hạt Việt, Cty TNHH Đầu tư Xây dựng Thạnh Tân (CĐT KDC Thạnh Tân), Tổng Cty TNHH MTV Sản xuất và Xuất nhập khẩu Bình Dương (CĐT Khu phức hợp Twin Doves Golf Club & Resort), Cty Cổ phần Vĩnh Quang (CĐT D.A Khu Đô thị - Thương mại và Dịch vụ Lai Hưng), Cty TNHH Thương mại - Xây dựng Diệu Long, Doanh nghiệp Tư nhân Hương Quỳnh và Cty TNHH Acsendas Protrade (CĐT KCN An Tây).

8. Miễn giảm tiền SDĐ không đúng quy định đối với 2 trương hợp là D.A Trường Cao đẳng Nghề Đồng An do Cty Cổ phần Thương mại Sản xuất Xây dựng Hưng Thịnh làm CĐT và D.A Trường Dân lập Lê Quý Đôn do Cty Xây dựng Nhân An làm CĐT.

9. Xác định giá đất làm căn cứ thu tiền SDĐ, tiền thuê đất chưa sát giá chuyển nhượng QSDĐ thực tế trên thị trường trong điều kiện bình thường đối với Tổng Cty Thương mại Xuất nhập khẩu Thanh Lễ tại D.A Khu biệt thự nhà vườn Chánh Mỹ và Cty Cổ phần Đầu tư Xây dựng Kinh doanh bất động sản Thành Nguyên tại D.A KDC Võ Minh Đức, vi phạm khoản 1 Điều 5 Nghị định số 17/2006/NĐ-CP, khoản 12 Điều 1 Nghị định số 123/2007/NĐ-CP và khoản 1 Điều 11 Nghị định số 69/2009/NĐ-CP của Chính phủ.

10. Xác định thiếu diện tích và không tính thu tiền SDĐ một số diện tích phải thu tiền SDĐ, đất thương mại dịch vụ, đất dịch vụ công cộng, đất tiện ích công cộng, đất bến bãi không thuộc diện giao đất không thu tiền SDĐ đối với Cty Areco (CĐT D.A KDC và Thương mại Bình Quới) và Tổng Cty Đầu tư Phát triển nhà và Đô thị (CĐT Khu đô thị sinh thái Chánh Mỹ).

11. Thu vượt tiền thuê đất của Cty Cao su Dầu Tiếng (CĐT D.A KCN Rạch Bắp); tính thu tiền chuyển mục đích SDĐ đối với 6 hộ gia đình, cá nhân chưa đúng quy định của pháp luật.

12. Nợ đọng tiền SDĐ, tiền thuê đất tính đến 30/6/2013 và tiền phạt chậm nộp tiền SDĐ đến 30/4/2013 là 892.420.012.538 đồng.

Chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ

Bộ Tài chính xử lý số tiền 156.552.729.122 đồng liên quan đến truy thu tiền SDĐ, tiền thuê đất do sai phạm về tính thu tiền SDĐ, khấu trừ tiền bồi thường, hỗ trợ đất; tính thiếu diện tích đất phải thực hiện nghĩa vụ tài chính; miễn giảm tiền SDĐ sai quy định…

UBND tỉnh Bình Dương kiểm tra, làm rõ và xử lý số tiền vi phạm 18.091.138.828 đồng tại dụ án KDC Phú Hòa 1 của Cty Cổ phần Xây dựng Tư vấn Đầu tư Bình Dương; hoàn tất thủ tục pháp lý về đầu tư và đất đai, làm rõ để xử lý các sai phạm liên quan tại D.A Công viên Nghĩa trang Bình Dương đối với Cty Cổ phần Đầu tư Xây dựng Chánh Phú Hòa theo đúng quy định; khẩn trương đôn đốc, thu nộp số nợ đọng tiền thuê đất, tiền SDĐ, tiền phạt chậm nộp về ngân sách theo đúng quy định.

Thanh tra Chính phủ cũng đề nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài chính, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nghiên cứu một số nội dung còn bất cập của quy định pháp luật liên quan đến chính sách đất đai, trên cơ sở đó quyết định hình thức điều chỉnh hoặc hướng dẫn địa phương điều chỉnh, xử lý những khó khăn, vướng mắc một cách phù hợp.

Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương: Chấm dứt việc giao đất không thông qua hình thức đấu giá QSDĐ đối với các khu đất công. Chấm dứt thực hiện theo Công văn 3400/UBND-SX ngày 1/12/2008 của UBND tỉnh Bình Dương về xác định lại giá đất cho sát với giá chuyển nhượng QSDĐ trên thị trường đối với một số trường hợp. Chấm dứt việc áp dụng hệ số K để tính thu tiền SDĐ, tiền bồi thường, hỗ trợ về đất và tính khấu trừ tiền bồi thường, hỗ trợ về đất thay cho việc xác định lại giá đất sát với giá chuyển nhượng QSDĐ thực tế trên thị trường cho đến khi có ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ cho phép thực hiện. Chấm dứt việc cho phép các hộ gia đình, cá nhân phân lô bán nền trái quy định của pháp luật.

Khẩn trương điều chỉnh thời gian SDĐ ở sang lâu dài đối với 65 trường hợp được giao đất ở có thời hạn đã báo cáo và các trường hợp tương tự khác (nếu có), trên cơ sở đó thu tiền SDĐ bổ sung theo hướng dẫn của Bộ Tài chính tại Công văn số 8124/CV-BTC ngày 21/6/2011; khẩn trương tính thu tiền SDĐ bổ sungtheo đúng hướng dẫn tại Công văn số 8124/CV-BTC đối với các trường hợp đã có quyết định điều chỉnh thời hạn SDĐ ở sang lâu dài. Khẩn trương điều chỉnh đơn giá cho thuê đất đối với 117 trường hợp đã báo cáo và các trường hợp tương tự khác (nếu có) thuộc đối tượng phải điều chỉnh theo Nghị định số 142/2005/NĐ-CP và Nghị định 121/2010/NĐ-CP của Chính phủ; phối hợp xin ý kiến Bộ Tài chính để xác định lại việc khấu trừ tiền bồi thường giải phóng mặt bằng của KCN Mỹ Phước 1 và Mỹ Phước 2 và điều chỉnh đơn giá thuê đất đối với 2 D.A này theo đúng quy định. Điều chỉnh việc miễn, giảm tiền SDĐ đối với D.A Trang trại chăn nuôi gà Ba Huân của Cty TNHH Ba Huân và D.A Trường Dân lập Lê Quý Đôn của Cty Cổ phần Nhân An theo đúng quy định.

Xác định lại giá đất để tính thu tiền SDĐ (chuyển mục đích) đối với Cty TNHH Sản xuất Thương mại Thiên Phú tại D.A KDC Hòa Lân và KDC Mỹ Phước 4; tính lại tiền thuê đất đối với Cty Cao su Dầu Tiếng tại D.A KCN Rạch Bắp; xác định lại giá đất và thu tiền SDĐ đối với diện tích đất giao đợt 4, đợt 5 tại KCN Sóng Thần 3 cho Cty Cổ phần Phát triển KCN Sóng Thần; xác định lại phương pháp tính tiền thuê đất và khấu trừ tiền bồi thường giải phóng mặt bằng đối với D.A KCN An Tây, Cty TNHH Acsendas Protrade, điều chỉnh việc thu tiền chuyển mục đích SDĐ đối với các hộ gia đình, cá nhân theo đúng quy định của pháp luật.

Tổ chức kiểm điểm nghiêm túc và tùy theo tính chất, mức độ sai phạm để có hình thức xử lý hoặc kiến nghị cấp có thẩm quyền xử lý trách nhiệm của các tập thể, cá nhân có sai phạm đã nêu trong kết luận thanh tra.

PV