Tình hình nợ BHYT, BHXH, BHTN trong năm 2015 và 2016 của Cty. Ảnh: HH

Nợ lương triền miên

Thanh tra đột xuất theo các nội dung kiến nghị, phản ánh của người lao động đối với Cty, Thanh tra tỉnh Điện Biên chỉ ra hàng loạt sai sót, tồn tại, trong đó có tình trạng nợ lương triền miên…

Tại thời điểm thanh tra, tổng số lao động của Cty là 227 người trong đó 96 lao động hợp đồng (HĐ) không xác định thời hạn, 131 lao động HĐ theo thời hạn. Tuy nhiên, việc thực hiện chính sách tiền lương đối với người lao động có nhiều nội dung Cty làm chưa đúng.

Tính đến ngày 31/12/2016, Cty nợ hơn 4,3 tỷ đồng tiền lương của người lao động. Sang quý I/2017, Cty mới thanh toán được hơn 2,3 tỷ đồng, vẫn còn nợ hơn 2 tỷ đồng. Định kỳ Cty tổ chức đại hội cổ đông, nhưng không tổ chức đối thoại riêng, không tổ chức hội nghị người lao động tại Cty để đối thoại theo quy định. Năm 2015-2016, Cty không tổ chức nâng bậc và thi nâng bậc lương cho người lao động như đã ký kết tại Thỏa ước lao động tập thể.

Cho thuê máy móc thiếu minh bạch, rõ ràng

Trong 2 năm 2015-2016, Cty đã ký kết 4 HĐ cho thuê xe, máy với tổng giá trị hơn 3,6 tỷ đồng. Kiểm tra, xem xét các HĐ thuê, đoàn thanh tra phát hiện nhiều tồn tại, sai phạm như: Chi cho bên thuê máy một số khoản ngoài HĐ không thuộc nhiệm vụ chi của Cty, dẫn đến thiệt hại cho Cty.

Mặc dù nợ lương, nợ đóng BHXH, BHYT, nhưng Cty lại chưa có biện pháp kiên quyết đòi khoản tiền bên thuê xe, máy nợ số tiền hơn 1,6 tỷ đồng, làm ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động. Trách nhiệm này thuộc về Giám đốc và kế toán Cty.

Hàng loạt quyền lợi bị… bỏ quên

Đáng lưu ý, hàng loạt chế độ chính sách với người lao động như BHYT, BHXH, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), chế độ hưu trí, bảo hộ lao động lại bị Cty… bỏ quên.

Tính đến hết 31/12/2016, Cty còn nợ BHYT, BHXH, BHTN số tiền gần 1,7 tỷ đồng.

Qua kiểm tra bảng lương, từ thời điểm tháng 10/2015-31/12/2016, Cty chưa chi trả phần tiền lương mà người lao động phải trích ra để đóng BHXH, BHYT, BHTN với số tiền hơn 600 triệu đồng. Số tiền này Cty không chi trả cho người lao động mà giữ lại để đóng thay cho người lao động, nhưng thực tế Cty không có nguồn kinh phí để nộp cho cơ quan BHXH, dẫn đến các chế độ, chính sách của người lao động không thực hiện được theo quy định.

Trong 2 năm (2015-2016), Cty có 9 trường hợp được nghỉ hưởng chế độ hưu trí. Đến thời điểm hiện tại, đã chi trả chế độ cho 6 trường hợp, còn 3 trường hợp chưa được chi trả chế độ.

Đáng lưu ý, qua kiểm tra các trường hợp đã được giải quyết chế độ nghỉ hưu, đoàn thanh tra phát hiện trường hợp ông Nguyễn Văn Đảm - nguyên Phó Giám đốc Cty báo giảm lao động để hưởng chế độ hưu trí thiếu chính xác, gây bức xúc trong tập thể lao động. Cụ thể: Tháng 10/2015, ông Đảm có đơn xin tạm hoãn HĐ lao động. Ngày 1/10/2015, Giám đốc Cty ban hành quyết định về việc tạm hoãn thực hiện HĐ lao động và Cty đã thông báo để giảm trừ BHYT, BHXH, BHTN, song qua thanh tra chứng từ tại đơn vị, ông Đảm vẫn được hưởng lương từ tháng 10/2015-10/2016.

Từ việc nợ BHYT nên việc khám chữa bệnh của người lao động gặp nhiều khó khăn. Đến thời điểm thanh tra có 19 trường hợp đi khám chữa bệnh không có BHYT nên phải tự đóng tiền viện phí. Năm 2016, có 17 trường hợp ốm đau, thai sản do Cty nợ tiền BHYT, BHXH nên người lao động chưa được thanh toán tiền theo chế độ.

Năm 2015-2016, Cty cũng chưa thực hiện cấp phát đầy đủ bảo hộ lao động cho công nhân theo quy định. Ngoài ra, Cty cũng chưa tổ chức khám bệnh nghề nghiệp cho người lao động.

Đề nghị kiểm điểm nhiều cá nhân

Đoàn thanh tra khẳng định, trách nhiệm thuộc về Chủ tịch HĐQT, Giám đốc Cty, người đại diện giữ vốn Nhà nước tại Cty, Kế toán trưởng, Kế toán thanh toán, Trưởng phòng Tổ chức.

Thanh tra tỉnh kiến nghị UBND tỉnh Điện Biên xem xét có hình thức xử lý trách nhiệm đối với người đại diện được giao giữ vốn Nhà nước theo quy định; Chủ tịch HĐQT, Giám đốc Cty tổ chức họp kiểm điểm đối với Kế toán trưởng, Kế toán thanh toán, Trưởng phòng Tổ chức.

Đồng thời, Cty phải khẩn trương chi trả tiền lương còn nợ người lao động từ năm 2016 trở về trước số tiền hơn 2 tỷ đồng; trả nợ BHXH tỉnh gần 1,7 tỷ đồng; nộp ngân sách Nhà nước hơn 50 triệu đồng Cty chi trả không đúng với HĐ cho thuê xe, máy; truy thu hơn 80 triệu đồng nộp BHXH tỉnh Điện Biên...

Hải Hà