Phó Tổng Thanh tra Lê Thị Thủy chủ trì công bố kết luận thanh tra tại Quảng Ngãi. Ảnh: Ngọc Phó

Báo cáo của Đoàn Thanh tra đã trình bày nhiều dạng sai phạm như: Về quản lý, sử dụng đất đai, UBND tỉnh ra Quyết định số 172/QĐ-UBND ngày 29/9/2003 ban hành Quy chế đầu tư xây dựng khu dân cư có nội dung không phù hợp với Luật Đất đai năm 2003, nhưng không hủy bỏ mà kéo dài hiệu lực thực hiện đến tháng 3/2009. Đây là nguyên nhân chính để các địa phương không thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất trong thời gian dài. Qua kiểm tra 12 dự án (DA) kinh doanh bất động sản và kinh doanh dịch vụ được giao đất với diện tích lớn, nhưng không đúng quy hoạch đã được phê duyệt nên phải điều chỉnh, bổ sung quy hoạch…

UBND tỉnh cho cơ chế đặc cách trong việc giao đất có thu tiền sử dụng đất cho các hộ gia đình quân đội tại thị trấn Đức Phổ (huyện Đức Phổ) và phường Quảng Phú (TP Quảng Ngãi) là không đúng quy định, gây thất thu ngân sách hơn 10,6 tỷ đồng. Trách nhiệm này thuộc Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh và UBND tỉnh. 

Tại DA xây dựng Đập dâng hạ lưu sông Trà Khúc, UBND TP Quảng Ngãi ra quyết định thu hồi 172.828m2 đất của 10 hộ dân và phê duyệt phương án bồi thường hỗ trợ giải phóng mặt bằng với số tiền hơn 5,4 tỷ đồng, nhưng DA đã dừng triển khai và các hộ dân vẫn tiếp tục sử dụng đất cho đến nay.

Việc quản lý, sử dụng đất tại các khu công nghiệp (KCN) cũng bộc lộ nhiều bất cập. KCN Tịnh Phong có 17/34 doanh nghiệp (DN) được chấp thuận địa điểm và cho thuê đất, đã sử dụng đất không đúng quy hoạch phân khu chức năng với hơn 25ha; có 3 DA đã hợp đồng thuê đất nhưng không triển khai và 2 DA đã dừng hoạt động nhưng chưa xử lý thu hồi đất. 

Khu Kinh tế Dung Quất ban đầu được giao 10.300ha đất, đến năm 2011, được Thủ tướng Chính phủ có quyết định điều chỉnh mở rộng lên 45.332ha đất. Song, đến tháng 5/2014, phần diện tích mở rộng chưa được lập quy hoạch, chưa bàn giao đất để thực hiện chức năng quản lý. Mặt khác, hiện còn 10.752ha mặt nước không thể hiện trong hồ sơ quản lý của đơn vị này. 

Tại DA KCN Đô thị dịch vụ VSIP Quảng Ngãi, UBND tỉnh chưa có quyết định giao đất và chưa được bàn giao đất trên thực địa, VSIP đã tiến hành san lấp mặt bằng là không đúng quy định của Luật Đất đai. Trong phần diện tích đã san lấp có 84,5ha đất trồng lúa của 311 hộ nông dân, nhưng chủ đầu tư chưa lập phương án sử dụng lớp đất mặt đối với đất chuyên trồng lúa theo quy định.

Quang cảnh buổi công bố kết luận thanh tra. Ảnh: Ngọc Phó

DA Trung tâm Điều hành dịch vụ vận chuyển hành khách và du lịch lữ hành - kho bãi kết hợp với trung chuyển hàng hóa tại phường Nghĩa Chánh (TP Quảng Ngãi) của Cty TNHH Chín Nghĩa xây dựng bến xe khách trên diện tích đất được giao, là sử dụng đất sai mục đích nhưng chưa được xử lý. Ngày 9/1/2012, UBND tỉnh cấp Giấy chứng nhận đầu tư điều chỉnh tên DA thành “Bến xe Chín Nghĩa” là hợp thức hóa việc làm sai của Cty Chín Nghĩa.

D Khu đô thị mới Phú Mỹ do Tổng Cty Đầu tư phát triển nhà và đô thị (HUD) làm chủ đầu tư, quá trình xác định giá đất chưa thực hiện đúng Thông tư số 145/TT-BTC ngày 6/12/2007 của Bộ Tài chính. Vì vậy, việc UBND tỉnh phê duyệt số tiền sử dụng đất gồm 267,5 tỷ đồng là không chính xác; do diện tích tăng 58ha nhưng tiền sử dụng đất lại giảm gần 290 tỷ đồng so với số tiền sử dụng đất được phê duyệt tại Quyết định số 1116/QĐ-UBND ngày 18/8/2010 của UBND tỉnh.

Trong công tác quản lý đầu tư xây dựng, một số DA có tính cần thiết và cấp bách liên quan trực tiếp đến cuộc sống của người dân, nhưng chưa được quan tâm đúng mức, không được đầu tư kịp thời, đồng bộ, nhiều hạng mục đầu tư xây dựng dở dang, hiệu quả đầu tư mang lại thấp. Từ 2008 – 2013, UBND tỉnh phê duyệt 78 DA với tổng mức đầu tư 11.868 tỷ đồng, nhưng chưa được bố trí vốn đầu tư. 

DA Lâm viên Thiến Ấn do Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn làm chủ đầu tư, vào năm 2009, Ban Quản lý DA đã cho Cty CP Thanh niên xung phong Quảng Ngãi tạm ứng 1,28 tỷ đồng để thực hiện hợp đồng thi công; ngay sau đó, DA bị dừng và cho đến nay vẫn chưa thu hồi lại khoản tiền này về cho ngân sách.

Bến xe Chín Nghĩa của Cty TNHH Chín Nghĩa là một trong các DA mắc sai phạm nghiêm trọng. Ảnh: Ngọc Phó

Trong khi thiếu vốn đầu tư nhưng lại xảy ra tình trạng đầu tư chưa đúng, đã gây lãng phí lớn. 

DA xây dựng công trình nâng cấp, mở rộng đường 623 (Sơn Tịnh - Sơn Tây) được phê duyệt năm 2010 với tổng kinh phí 963,6 tỷ đồng, do Sở Giao thông Vân tải làm chủ đầu tư; đến năm 2011, DA dừng thực hiện vì tuyến đường này đã được Bộ Giao thông Vận tải quyết định đưa vào đoạn đường của quốc lộ 24B, làm lãng phí 19,5 tỷ đồng. 

DA đường (cầu) vào KCN Phổ Phong được UBND tỉnh đề nghị Thường trực Tỉnh ủy cho dừng thực hiện, chuyển qua giai đoạn chuẩn bị đầu tư và chỉ đạo dừng triển khai khi chưa xác định được nhà đầu tư và nguồn vốn xây dựng hạ tầng. Tuy nhiên, sau đó UBND tỉnh vẫn tiếp tục cấp vốn và khởi công công trình vào ngày 1/1/2012, đến nay DA đã hoàn thành, giá trị khối lượng thi công đạt hơn 54,7 tỷ đồng, nhưng hiệu quả đầu tư không đạt như kỳ vọng, cầu làm xong không thể đưa vào sử dụng, gây lãng phí tiền ngân sách…

Từ cơ sở trên, Tổng TTCP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi chấn chỉnh, khắc phục ngay các thiếu sót, khuyết điểm trong quản lý, sử dụng đất. Hủy Quyết định số 112/QĐ-UBND ngày 1/6/2011 của UBND tỉnh về phê duyệt tiền sử dụng đất của DA Khu đô thị Phú Mỹ và Quyết định số 1252/QĐ-UBND ngày 21/9/2010 của UBND tỉnh phê duyệt tiền sử dụng đất Khu dân cư Sơn Tịnh. Chấn chỉnh, khắc phục ngay tình trạng vi phạm trong quản lý đầu tư xây dựng, kiểm tra công tác đấu thầu…

Về xử lý kinh tế, UBND tỉnh và các sở, ngành, các huyện, TP thuộc tỉnh có liên quan phải thu hồi 13,7 tỷ đồng tiền thất thu, thất thoát về ngân sách. Các chủ đầu tư giảm trừ khi thanh, quyết toán công trình DA với giá trị hơn 16,6 tỷ đồng, UBND tỉnh chỉ đạo đôn đốc các ngành liên quan thu hồi tiền nợ đọng nộp ngân sách tỉnh hơn 36 tỷ đồng.

Ngày 15/7/2015, Văn phòng Chính phủ có Văn bản số 5470/VPCP-V.I về truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, trong đó: Đồng ý với kết luận và kiến nghị nêu trong Kết luận thanh tra số 332/KL-TTCP của TTCP. Yêu cầu Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi tổ chức thực hiện nghiêm túc những kiến nghị nêu trong kết luận; tổ chức kiểm điểm làm rõ trách nhiệm tập thể, cá nhân có liên quan đến vi phạm và có hình thức xử lý nghiêm theo quy định; báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả thực hiện… Giao TTCP phối hợp với Bộ Tài chính xem xét, xử lý những kiến nghị về tài chính của UBND tỉnh Quảng Ngãi…

UBND tỉnh đã báo cáo kết quả bước đầu về thực hiện Kết luận số 332 của TTCP. 

Vào ngày 20/7, UBND tỉnh đã ban hành Công văn số 2552/CV-UBND chỉ đạo các sở, ngành và địa phương liên quan khẩn trương lập kế hoạch thực hiện kết luận thanh tra; đến nay đã có 7 cơ quan, đơn vị xây dựng kế hoạch thực hiện. Ngày 25/8, UBND tỉnh ra Quyết định số 1451/QĐ-UBND về thu hồi số tiền sử dụng đất tại Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh gồm 3,2 tỷ đồng; thu hồi 189 triệu đồng tại trung tâm Phát triển quỹ đất TP Quảng Ngãi...

Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Phạm Trường Thọ đã cảm ơn lãnh đạo TTCP và cho biết: “Tỉnh Quảng Ngãi đã và đang tập trung chỉ đạo thực hiện tốt kết luận thanh tra, từ trách nhiệm của cơ quan lãnh đạo đến cá nhân phụ trách phải kiểm điểm, thu hồi đầy đủ số tiền kiến nghị…”.

Ngọc Phó