Nhiều "vết" khi cho thuê đất

BQL Khu kinh tế cửa khẩu Ma Lù Thàng là cơ quan trực thuộc UBND tỉnh Lai Châu, được áp dụng chính sách khu kinh tế cửa khẩu biên giới theo Quyết định số 187/200/QĐ-TTg ngày 7/12/2001 của Thủ tướng Chính phủ, có trụ sở đóng tại khu đầu mối cửa khẩu Ma Lù Thàng.

BQL được UBND tỉnh Lai Châu giao đất và phê duyệt quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất tại các khu: Khu đầu mối cửa khẩu, Khu kinh tế mở Huổi Luông và khu vực Pô Tô xã Huổi Luông. Diện tích đất sử dụng cho khu kinh tế bao gồm khu phi thuế quan, khu bảo thuế, khu chế xuất, khu công nghiệp, khu giải trí, khu du lịch, khu đô thị, khu dân cư, khu hành chính và các khu chức năng khác.

Về cơ bản, BQL quản lý mốc giới, xác định hành lang an toàn công trình công cộng từ 5,0m trở lên, mốc giới trên thực địa đã được cắm và quản lý theo đúng quy hoạch được tỉnh phê duyệt. Tuy nhiên việc tiến hành giao nhận mốc giới và ranh giới còn chậm.

Trong kỳ thanh tra, BQL đã thực hiện ban hành 5 văn bản báo cáo công tác rà soát quản lý, Quy hoạch đất tại khu kinh tế cửa khẩu, kết quả rà soát hiện trạng sử dụng đất của các tổ chức, doanh nghiệp, khắc phục một số tồn tại, hạn chế theo Kết luận thanh tra số 478 ngày 17/6/2016 của Sở Tài nguyên và Môi trường về việc chấp hành quy định của pháp luật về đất đai tại BQL. Ban hành 26 công văn giải quyết trả lời các vấn đề liên quan đến công tác quản lý đất đai, các dự án đầu tư và các dịch vụ khác.

Từ 1/7/2014 đến 31/12/2017, BQL đã ban hành 18 quyết định cho thuê đất cho 16 doanh nghiệp sử dụng đất trong các khu chức năng của khu kinh tế và 1 quyết định giao lại đất.

Từ năm 2005 đến tháng 3/2018, BQL đã giao lại đất cho 6 tổ chức với 8 bộ hồ sơ giao lại đất. Từ năm 2005 đến 31/12/2017, có 37 doanh nghiệp xin thuê đất với 42 bộ hồ sơ thuê đất có thu tiền sử dụng đất, BQL thu hồi 10 bộ hồ sơ/10 doanh nghiệp.

Qua kiểm tra 32 hồ sơ/27 doanh nghiệp xin thuê đất có thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, trong đó 4 hồ sơ đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ), cho thấy, BQL chưa xây dựng kế hoạch kiểm tra hàng năm việc chấp hành quy định của pháp luật về đất đai của các tổ chức, cá nhân trong khu kinh tế, còn để 1 gia đình lấn chiếm, xây dựng trái phép trên đất đã tổ chức đấu giá.

Từ ngày 1/7/2014 đến ngày 31/12/2017, BQL tiếp nhận 10 đơn, trong đó có 2 đơn đề nghị của 28 hộ dân bản Pa Nậm Cúm, xã Ma Ly Pho; 6 đơn phản ánh và đề nghị của ông Vũ Văn Quyền và bà Đỗ Thị Tùng; 2 đơn đề nghị của ông Đỗ Văn Khôi.

Từ tháng 7/2014 đến 31/12/2017, BQL đã ban hành 18 quyết định cho thuê đất cho 16 doanh nghiệp sử dụng đất trong các khu chức năng của khu kinh tế.

Qua kiểm tra hiện trạng sử dụng đất của các tổ chức được giao lại đất, cho thuê lại đất tại Khu đầu mối còn có một số tồn tại sau: Công an tỉnh Lai Châu có 2 thửa đất chưa thực hiện xây dựng công trình trên đất; Ngân hàng Nông nghiệp và Pháttriển nông thôn chi nhánh cửa khẩu huyện Phong Thố tạm dừng hoạt động từ năm 2011.

Hiện tại, khu đầu mối chưa có quy hoạch hệ thống đường điện 35KV để đảm bảo cho hoạt động thi công dự án và sản xuất kinh doanh, dịch vụ của doanh nghiệp, các tổ chức và nhà đầu tư. Do đó, trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, BQL cóvăn bản chấp thuận cho một số doanh nghiệp đấu nối đường dây 35KV và xây dựng Trạm biến áp 35/0,4KV trong khu kinh tế cửa khẩu Ma Lù Thàng.

Trách nhiệm thuộc về lãnh đạo BQL

Qua thanh tra việc chấp hành pháp luật trong quản lý, sử dụng đất đai tại BQL cho thấy, đơn vị đã quan tâm tổ chức tuyêntruyền, triển khai thực hiện Luật Đất đai năm 2013, các Nghị định của Chính phủ; các văn bản hướng dẫn thi hành của các Bộ, ngành Trung ương, của tỉnh tương đối kịp thời. BQL đã chủ động kiểm tra rà soát, có biện pháp thu hồi đất cho thuê đối với các tổ chức, cá nhân đầu tư không hiệu quả, vi phạm các quy định trong sử dụng đất.

Tuy nhiên, việc hoàn thiện các thủ tục về giao nhận mốc giới và ranh giới còn chậm; công tác thống kê, kiểm kê đất đai để cập nhật chỉnh lý biến động vào hồ sơ địa chính chưa được thực hiện đầy đủ, đồng bộ; kiểm soát, thẩm định hồ sơ miễn, giảm tiền thuê đất còn chưa chặt chẽ dẫn đến có sai sót tại 14 hồ hồ sơ miễn giảm tiền thuê đất chưa đảm bảo thủ tục, thời gian được miễn giảm tiền thuê đất theo quy định tại Khoản 5, Điều 12 và Điều 15 Thông tư 77/2014/TT-BTC ngày 16/6/2014 của Bộ Tài chính.

Bên cạnh đó, việc triển khai quy hoạch mạng lưới điện 35KV còn chậm, tại thời điểm thanh tra chưa có hồ sơ quy hoạch chi tiết hệ thống đường dây 35KV trong khu đầu mối cửa khẩu, nên việc thi công, lắp đặt đấu nối cấp điện phục vụ cho hoạt động kinh doanh, dịch vụ của các doanh nghiệp còn chưa đồng bộ. Công tác kiểm tra quản lý sử dụng đất đai chưa thường xuyên.

BQL chưa xây dựng kế hoạch kiểm tra hàng năm việc chấp hành quy định của pháp luật về đất đai của các tổ chức, cá nhân trong khu kinh tế, còn để xảy ra tình trạng lấn chiếm, xây dựng trái phép, chưa phối hợp giải quyết dứt điểm 6 đơn của ông Vũ Văn Quyền và bà Đỗ Thị Tùng phản ánh ông Đỗ Văn Khôi lấn chiếm xây dựng nhà trên đất trúng đấu giá năm 2011 đã được cấp GCNQSDĐ.

Việc chấp hành pháp luật trong quản lý, sử dụng đất tại BQL còn có những tồn tại, hạn chế nêu trên, trách nhiệm thuộc về tập thể lãnh đạo BQL, cá nhân Trưởng Ban, Phó trưởng ban qua các thời kỳ được giao phụ trách. Trách nhiệm trực tiếp là Trưởng phòng Quản lý đầu tư và các cá nhân được giao thực hiện nhiệm vụ liên quan đến quản lý, sử dụng đất trong khu kinh tế.

Thanh tra tỉnh yêu cầu thu hồi nộp ngân sách Nhà nước do hồ sơ miễn giảm tiền thuê đất của doanh nghiệp không đảm bảo thủ tục theo quy định số tiền 237 triệu đồng.

BQL tiếp tục phối hợp với các cơ quan, đơn vị có liên quan, hoàn thiện Đề án báo cáo UBND tỉnh trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định thành lập BQL cho phù hợp với quy định, đảm bảo tính pháp lý và tham quyền; rà soát, yêu cầu các cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân sử dụng đất hoàn thiện hồ sơ cấp GCNQSDĐ gửi Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnhLai Châu để đăng ký vào hồ sơ địa chính, cập nhật cơ sở dữ liệu đất đai và trình UBND tỉnh cấp GCNQSDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo quy định; triển khai quy hoạch và trình cấp có thẩm quyền phê duyệt quy hoạch chi tiết hệ thống đường điện 35KV trong Khu đầu mối Cửa khẩu Ma Lù Thàng. Phối hợp với Điện lực Lai Châu kiểm tra, giám sát việc thi công lắp đặt hệ thống cấp điện, đảm bảo an toàn lưới điện. Đồng thời, nâng cao trách nhiệm trong công tác tiếp công dân, phối hợp giải quyết khiếu nại, tố cáo, phản ánh kiến nghị của công dân, làm tốt công tác tuyên truyền, hòa giải tại cơ sở để hạn chế các khiếu kiện vượt cấp.

Thân Giang