Dự án Khu công nghiệp VSIP Quảng Ngãi do Công ty TNHH VSIP Quảng Ngãi đầu tư, được cấp Giấy chứng nhận đầu tư lần đầu số 65204300018 ngày 23/4/2012 và được cấp giấy chứng nhận đầu tư điều chỉnh lần thứ nhất vào ngày 30/6/2015. Nội dung dự án là đầu tư, xây dựng, khai thác, quản lý và kinh doanh khu công nghiệp, khu dịch vụ tổng hợp (thương mại, dịch vụ, nhà ở) nằm trong tổng thể dự án Khu công nghiệp, đô thị và dịch vụ VSIP Quảng Ngãi theo quy hoạch đã được phê duyệt. Diện tích đất định hướng phát triển toàn bộ dự án khoảng 1.226,86ha; trước mắt triển khai thực hiện đầu tư trên quy mô giai đoạn 1 của dự án với diện tích đất 660ha (giai đoạn 1A khoảng 160ha) tại xã Tịnh Phong và xã Tịnh Thọ, huyện Sơn Tịnh, tỉnh Quảng Ngãi, với vốn đầu tư dự kiến giai đoạn 1 là 2.936,9 tỷ đồng. Thời gian hoạt động 70 năm, kể từ ngày cấp giấy chứng nhận đầu tư lần đầu.

Kết luận chỉ ra, Công ty TNHH VSIP Quảng Ngãi đã ký kết hợp đồng với Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện Sơn Tịnh để tiến hành thực hiện công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng; đến thời điểm thanh tra đã lập được 54 phương án bồi thường, được UBND huyện Sơn Tịnh phê duyệt. Diện tích đất để giải phóng mặt bằng nằm trên địa bàn 2 xã Tịnh Phong và Tịnh Thọ, có tổng diện tích đất phải thu hồi để thực hiện Dự án Khu công nghiệp VSIP Quảng Ngãi là 339,33ha. Qua đối chiếu giữa Giấy chứng nhận đầu tư số 652043000018 cấp ngày 23/4/2012 thì xác định thời hạn hoạt động của dự án là 70 năm, kể từ ngày được cấp giấy chứng nhận đầu tư lần đầu với 5 quyết định cho thuê đất là không phù hợp về thời hạn cho thuê đất với thực hiện dự án.

Cụ thể, căn cứ vào mốc thời gian dự án hoạt động là 70 năm tính từ ngày 23/4/2012, thì dự án kết thúc vào 23/4/2082. Tuy nhiên các quyết định cho thuê đất nêu trên có thời hạn cho thuê đất vượt thời hạn hoạt động của dự án là 1 năm, 5 tháng.

Mặt khác, nhà đầu tư chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính về sử dụng đất trồng lúa chuyển sang đất phi nông nghiệp với diện tích 115,3ha, theo Quyết định số 67/2014/QĐ-UBND ngày 31/12/2014 xác định số tiền phải nộp ngân sách Nhà nước là 18,3 tỷ đồng.

Kết luận cũng chỉ ra khi UBND tỉnh cho chủ trương sử dụng lớp đất mặt thì Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn không kịp thời hướng dẫn nhà đầu tư lập phương án theo đúng quy định (lập phương án khi có quyết định cho thuê đất), dẫn đến nhà đầu tư lập cho toàn bộ diện tích đất lúa theo quy hoạch, kế hoạch và Sở đã thẩm định để tham mưu UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 1078/QĐ-UBND chưa đúng chủ trương và quy định của pháp luật.

Mặt khác, chưa tham mưu kịp thời UBND tỉnh bãi bỏ Quyết định số 1078/QĐ-UBND khi Nghị định số 42/2012/NĐ-CP đã hết hiệu lực từ ngày 1/7/2015.

Việc tham mưu UBND tỉnh gia hạn phương án bóc và sử dụng lớp đất mặt vào mục đích trồng cây xanh trong Khu công nghiệp VSIP Quảng Ngãi là trái với Nghị quyết số 16/2016/NQ-HĐND  và Quyết định số 44/2016/QĐ-UBND.

Sở Tài nguyên và Môi trường đã tham mưu UBND tỉnh cho nhà đầu tư thuê đất sau ngày 1/7/2015, nhưng Sở chưa thực hiện trách nhiệm của mình theo Nghị quyết số 16/2016/NQ-HĐND và Quyết định số 44/2016/QĐ-UBND, dẫn đến Sở Tài chính chưa có đủ thông tin, cơ sở để yêu cầu nhà đầu tư thực hiện nghĩa vụ; Tham mưu các quyết định cho thuê đất sai thời hạn theo quy định tại Điều 51 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ. Sở Tài chính chưa có biện pháp hữu hiệu để yêu cầu nhà đầu tư thực hiện nghĩa vụ tài chính khi sử dụng đất trồng lúa chuyển sang mục đích phi nông nghiệp.

Cụ thể, theo Công văn số 1735/STC ngày 22/6/2017 của Sở Tài chính về việc cung cấp thông tin nộp tiền vào ngân sách tỉnh tại Quyết định cho thuê đất số 295/QĐ-ƯBND ngày 20/4/2017, nhà đầu tư đã phúc đáp tại Công văn số 054/VSIP QN/LAD là không thực hiện, nhưng Sở Tài chính không làm rõ vấn đề đến nơi đến chốn, xử lý trách nhiệm theo thẩm quyền.

Thanh tra tỉnh kiến nghị xử lý, thu hồi số tiền 1,2 tỷ đồng mà Công ty TNHH VSIP Quảng Ngãi chưa thực hiện theo quy định tại Khoản 2, Điều 9 Nghị định số 42/2012/NĐ-CP ngày 11/5/2012 của Chính phủ về quản lý, sử dụng đất trồng lúa, được Bộ Tài chính hướng dẫn thực hiện tại Thông tư số 205/2012/TT-BTC ngày 23/11/2012 liên quan đến 84,5ha đất trồng lúa chuyển sang mục đích phi nông nghiệp, thu hồi số tiền 18,3 tỷ đồng mà Công ty TNHH VSIP Quảng Ngãi chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính về sử dụng đất trồng lúa chuyển sang đất phi nông nghiệp với diện tích 115,3 ha, để nộp ngân sách Nhà nước theo quy định.

Bảo Anh