Kiến nghị chấn chỉnh cả ngàn tỷ đồng

Thanh tra tại 8 tỉnh, TP và sở giao dịch, về xử lý tài chính, TTCP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ yêu cầu KBNN thu hồi về tài khoản tạm giữ của TTCP để chờ xử lý số tiền lãi tính thiếu của Quỹ Dự trữ T.Ư giai đoạn 2004 - 2009 là 4,4 tỷ đồng. Yêu cầu KBNN Yên Bái thu hồi khoản 800 triệu đồng về ngân sách tỉnh Yên Bái tiền tạm ứng cho Cty Cổ phần Ô tô Mỹ Đình để mua máy xúc đào thủy lực bánh lốp tại Trường Cao đẳng Nghề Yên Bái.

Về thu hồi tài khoản của chủ đầu tư mở tại KBNN để kiểm soát, thanh toán, TTCP yêu cầu KBNN thu hồi về tài khoản của chủ đầu tư để kiểm soát trên 6,1 tỷ đồng, số tiền vi phạm khác 799,2 triệu đồng; giảm trừ quyết toán chi phí quản lý dự án 2,3 tỷ đồng, giảm trừ giá trị quyết toán do vi phạm về dự toán, đơn giá, khối lượng trên 11,8 tỷ đồng, giảm trừ vi phạm khác 503 triệu đồng. Yêu cầu chủ tịch UBND các tỉnh, TP:  TP HCM, Bà Rịa - Vũng Tàu, Đắk Lắk nộp số tiền thu từ việc cổ phần hóa các doanh nghiệp Nhà nước về Tổng Cty Đầu tư và Kinh doanh vốn Nhà nước (SCIC): TP HCM trên 405,5 tỷ đồng, Bà Rịa - Vũng Tàu trên 52,6 tỷ đồng, Đắk Lắk trên 23 tỷ đồng.

Đối với các khoản thu do cấp ngân sách chưa đúng, TTCP đồng ý với ý kiến của Bộ Tài chính không thực hiện kiểm định số liệu năm 2010, 2011. KBNN chỉ đạo KBNN các tỉnh, TP rà soát hạch toán các khoản thu sai, hạch toán điều chỉnh các tiểu mục thu điều tiết sai phân cấp ngân sách năm 2012 với tổng số tiền 25,9 tỷ đồng theo đúng qui định của Luật Ngân sách Nhà nước.

TTCP cũng xác định, những thiếu sót, vi phạm của KBNN trong thời kỳ thanh tra trước hết thuộc về Tổng Giám đốc, vụ trưởng các vụ của KBNN, các cá nhân có trách nhiệm tham mưu giúp việc có liên quan trong việc chỉ đạo điều hành. Trách nhiệm cũng thuộc về các cán bộ, lãnh đạo các phòng nghiệp vụ, giám đốc, phó giám đốc KBNN các tỉnh, TP. TTCP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Tổng Giám đốc KBNN tiến hành kiểm điểm, xem xét trách nhiệm đối với lãnh đạo và cán bộ các vụ, đơn vị thuộc hệ thống KBNN đã xảy ra vi phạm.

Xử lý các kiến nghị

Làm việc với chúng tôi về việc xử lý sau thanh tra tại KBNN, ông Vũ Duy Minh, Vụ Phó Vụ Thanh tra, KBNN cho biết: KBNN đã có báo cáo về việc xử lý sau thanh tra theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ tại Văn bản số 5388 ngày 17/7/2014.

KBNN đã nộp tạm về tài khoản tạm giữ của TTCP số tiền 4,4 tỷ đồng. KBNN đã yêu cầu KBNN Yên Bái thu hồi khoản 800 triệu đồng về Ngân sách Nhà nước tỉnh Yên Bái tiền tạm ứng Cty Cổ phần Ô tô Mỹ Đình nhưng chưa thu hồi được vì liên quan đến vụ án TAND TP Hà Nội đang xét xử hình sự. KBNN đang phối hợp với cơ quan thi hành án để thu hồi tài sản chiếm đoạt.

TP HCM đã có văn bản báo cáo Bộ Tài chính và Thủ tướng Chính phủ về xử lý: UBND TP HCM đã chỉ đạo Sở Tài chính và KBNN TP nộp về Quỹ hỗ trợ sản xuất và phát triển doanh nghiệp trên 305 tỷ đồng. Đồng thời kiến nghị Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính chấp thuận số tiền thực tế TP HCM đã sử dụng trên 101 tỷ đồng. UBND TP HCM cũng đề nghị bổ sung vốn điều lệ cho các Cty công ích của TP HCM (trong 305 tỷ đồng). Về việc này, Bộ Tài chính thống nhất với ý kiến của UBND TP HCM và có báo cáo lên Thủ tướng Chính phủ.

Đối với Đắk Lắk, đã chuyển về T.Ư hơn 18 tỷ đồng. Còn số chênh lệch trên 4 tỷ đồng tỉnh Đắk Lắk đang chuẩn bị nội dung giải trình gửi về TTCP.

Đối với Bà Rịa - Vũng Tàu, Bộ Tài chính đã có công văn yêu cầu địa phương nộp số tiền trên 52 tỷ đồng nhưng đến nay Bà Rịa - Vũng Tàu vẫn chưa nộp số tiền trên về Quỹ hỗ trợ sản xuất và hỗ trợ doanh nghiệp.

Liên quan đến các khoản thu điều tiết cho các cấp địa phương, ông Minh cho biết, sau khi thanh tra, kết luận 19/3/2014 sau thời gian HĐND tỉnh, TP phê duyệt quyết toán, 1 số tỉnh, TP không thể thực hiện theo kiến nghị của TTCP. Tổng số tiền này là trên 10 tỷ đồng. Về việc này, Bộ Tài chính đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ cho phép xử lý theo hướng thứ nhất là đồng ý không điều tiết trả ngân sách địa phương. Thứ 2 là cho phép cấp lại khoản đầu tư tạm ứng sai cho 26 địa phương trong ngân sách năm 2014.

Đối với việc mua sắm ô tô sai quy định và đối tượng định mức vượt quá số lượng xe, thực hiện kết luận của TTCP, KBNN các tỉnh, TP đã kiểm điểm và rút kinh nghiệm.

Kiểm tra rà soát các khoản tạm ứng vốn KBNN cho ngân sách địa phương, đại diện KBNN cho biết, về cơ bản các địa phương đã thực hiện theo kết luận kiến nghị của TTCP nhưng do trong năm 2013, 2014, một số địa phương gặp khó khăn trong vấn đề ngân sách nên việc hoàn trả tạm ứng vốn cho kho bạc còn chưa kịp thời. Về việc này các tỉnh, TP có văn bản đề nghị Bộ Tài chính gia hạn, sau đó Bộ Tài chính cũng có văn bản đồng ý gia hạn cho các địa phương. Tùy theo đề nghị của từng tỉnh cân đối nguồn của địa phương để tính toán chi trả gia hạn 6 tháng hoặc 1 năm.

Các vi phạm trong quá trình kiểm soát chi của kho bạc, kho bạc các tỉnh, TP đã rút kinh nghiệm, rà soát và phối hợp với chủ đầu tư để bổ sung hoàn thiện hồ sơ. Tuy nhiên còn có một số trường hợp không thể hoàn thiện hồ sơ như Dự án đường trung tâm Ninh Bình, Yên Bái. Lý do là đến thời điểm hiện tại, Ban quản lý dự án đầu tư và xây dựng tỉnh Yên Bái và nhà thầu thay đổi con dấu và chức danh giám đốc nên việc hoàn thiện hồ sơ là không thể thực hiện.

Liên quan đến kiến nghị rà soát các văn bản, về điều tiết thu, Bộ Tài chính đã ban hành Văn bản số 153 ngày 21/10/2013 quy định về thu nộp tiền phạt ngân sách Nhà nước và Thông tư số 02/2014  hướng dẫn phí và lệ phí thuộc  thẩm quyền quyết định của UBND tỉnh, TP trực thuộc T.Ư. Hai văn bản này cơ bản đã giải quyết các vướng mắc theo kết luận của TTCP. Còn lại việc ban hành một số văn bản đối với một số điều tiết, đến nay KBNN đang rà soát và kiến nghị Bộ Tài chính ban hành các văn bản hướng dẫn.

KBNN đã có Tờ trình số 411 ngày 27/12/2014 và Tờ trình BTC số 12 ngày 19/1/2015 về việc kiểm điểm trách nhiệm của Tổng Giám đốc, Phó Tổng Giám đốc trong thời kỳ thanh tra. Đến ngày 4/2/2015, KBNN tiến hành kiểm điểm trách nhiệm của lãnh đạo KBNN.

Về phần kiểm điểm trách nhiệm của tập thể, cá nhân liên quan đến các vi phạm, ông Minh cho biết: Do Tổng Giám đốc Nguyễn Thị Nhơn đã về nghỉ hưu theo chế độ và ông Nguyễn Đại Trí, Phó Tổng Giám đốc đã chuyển sang giữ chức vụ Phó Tổng Cục trưởng Tổng cục Thuế nên thôi không kiểm điểm trách nhiệm nữa. Phó Tổng Giám đốc Trần Quốc Vinh đã có báo cáo kiểm điểm và nhận mức nghiêm túc rút kinh nghiệm. Tất cả cán bộ từ Trưởng phòng đến các cá nhân phải làm kiểm điểm đều nhận ở mức… rút kinh nghiệm.

Cũng theo tìm hiểu của chúng tôi, đã có 72 cán bộ của KBNN và các chi nhánh có liên quan đến vi phạm làm bản kiểm điểm trách nhiệm. Tuy nhiên, tất cả các bản kiểm điểm này đều dừng ở mức… nghiêm túc rút kinh nghiệm.

Liên quan đến câu chuyện này, theo cơ quan TTCP, trong giai đoạn 2010 - 2012 mà TTCP tiến hành thanh tra, KBNN đã được Thanh tra Bộ Tài chính, Kiểm toán Nhà nước tiến hành thanh tra, kiểm toán. Đặc biệt, hằng năm, Thanh tra KBNN đều tiến hành thanh, kiểm tra nội bộ.

Nhài Nhuần