Mỏ đá của Cty TNHH Quế Sơn, nơi đoàn thanh tra phát hiện nhiều sai phạm. Ảnh: Văn Thanh

Điểm mặt hàng loạt sai phạm

Kết luận 454/KL-TTTH của Thanh tra tỉnh Thanh Hóa về quản lý, khai thác và kinh doanh tài nguyên khoáng sản tại thị xã Bỉm Sơn đã “điểm mặt” các đơn vị có sai phạm gồm: Cty TNHH Quế Sơn được UBND tỉnh cấp phép khai thác đá từ năm 2009. Cty chưa thực hiện lập thiết kế mỏ và phê duyệt theo quy định; chưa lập báo cáo thống kê, kiểm kê trữ lượng khoáng sản theo Thông tư 02/2013-BTNMT; biện pháp khai thác chưa đảm bảo quy định. Ngoài ra, chưa chú trọng tới công tác an toàn lao động trong quá trình khai thác, chế biến đá; chưa thực hiện đầy đủ về trang bị bảo hộ và các thiết bị an toàn lao động cho người lao động, chưa thực hiện khám sức khỏe định kỳ cho người lao động. Khai thác ra ngoài mốc giới được cấp phép theo quy định. Về nghĩa vụ tài chính, năm 2013, 2014, Cty thực hiện kê khai thiếu thuế tài nguyên và phí bảo vệ môi trường, phải truy thu 58,335 triệu đồng.

Cty TNHH Xây lắp và Vận tải Phục Hưng, được UBND tỉnh cấp phép khai thác và thuê đất từ 25/5/2012 thời hạn 3 năm, diện tích 20.419m2, công suất 45.000m3. Qua thanh tra phát hiện Cty không có hợp đồng thuê đất và biên bản bàn giao thực địa mỏ nhưng vẫn tiến hành khai thác là không đúng theo quy định. Tại thời điểm thanh tra chưa thực hiện cắm mốc ranh giới khu vực khai thác; không lập phương án khai thác; không lập báo cáo thống kê, kiểm kê trữ lượng khoáng sản. Chưa thực hiện giải pháp thoát nước cho mỏ theo quy định mà thải trực tiếp ra môi trường. Việc giảm thiểu bụi trong quá trình vận chuyển chưa thực hiện đảm bảo. Trang thiết bị bảo hộ cho người lao động không được quan tâm, không khám sức khỏe định kỳ cho người lao động.

Cty TNHH Hùng Cường được UBND tỉnh cấp phép khai thác và thuê đất từ 25/5/2012, diện tích 3,7ha, thời hạn 3 năm, công suất 45.000m3/năm. Qua thanh tra phát hiện đơn vị trong quá trình khai thác sử dụng các biện pháp chưa đúng như thiết kế được duyệt gây nguy cơ mất an toàn cho người và thiết bị. Công tác môi trường chưa được chú trọng, nước thải xả trực tiếp ra môi trường, việc giảm thiểu bụi trong quá trình vận chuyển chưa được đảm bảo. Việc trang bị bảo hộ và thiết bị an toàn cho người lao động chưa đầy đủ, chưa khám sức khỏe định kỳ cho người lao động. Cty kê khai thiếu thuế tài nguyên và phí bảo vệ môi trường, phải truy thu 17,5 triệu đồng.

Nhiều đơn vị chưa khắc phục thiếu sót

Cty Cổ phần Đầu tư Xây dựng và Thương mại Lâm Vũ được UBND tỉnh cấp phép khai thác đất và gia hạn ngày 5/7/2012, diện tích 23.378m3 thời hạn đến hết ngày 5/7/2015, khối lượng khai thác 60.000m3. Qua thanh tra phát hiện Cty chưa lập bản đồ hiện trạng và thiết kế mỏ để phê duyệt theo quy định. Chưa lập phương án khai thác, báo cáo thống kê, kiểm kê trữ lượng khoáng sản. Cty khai thác ra ngoài mốc giới được cấp, UBND thị xã đã có văn bản xử lý vi phạm vào ngày 7/3/2015. Bổ nhiệm giám đốc điều hành mỏ không đúng quy định từ 2008 - 8/2014. Kiểm tra thực tế tháng 1, 2/2015, đơn vị chưa kê khai khối lượng nộp thuế tài nguyên và phí bảo vệ môi trường là trái quy định.

Ngoài ra, Thanh tra tỉnh yêu cầu truy thu thuế tài nguyên và phí bảo vệ môi trường đối với Cty Xi măng Bỉm Sơn 125,428 triệu đồng; Cty Cổ phần Bỉm Sơn VIGRACERA 31,284 triệu đồng; Doanh nghiệp Hồng Phượng 60,168 triệu đồng; Cty Cổ phần Sản xuất và Thương mại Lam Sơn 55,2 triệu đồng...

Theo báo cáo của thị xã Bỉm Sơn, đa phần các đơn vị đã thực hiện khắc phục những thiếu sót trong kết luận thanh tra, tuy nhiên Cty TNHH Quế Sơn, Cty TNHH Xây lắp và Vận tải Phục Hưng, Cty TNHH Hùng Cường, Cty Cổ phần Đầu tư xây dựng và thương mại Lâm Vũ, Doanh nghiệp Hồng Phượng chưa thực hiện khắc phục những thiếu sót, sai phạm đã chỉ ra trong kết luận thanh tra và không báo cáo về UBND thị xã Bỉm Sơn.

Sau khi thanh tra chỉ rõ sai phạm, ông Bùi Huy Hùng, Chủ tịch UBND thị xã Bỉm Sơn đã ra Quyết định xử lý vi phạm hành chính đối với Cty TNHH Thương mại Cường Giang 10 triệu đồng về hành vi: Không thực hiện cắm mốc các điểm khép góc khu vực được cấp phép thăm dò khoáng sản; Cty Cổ phần Đầu tư xây dựng và thương mại Lâm Vũ 50 triệu đồng về hành vi khai thác ra ngoài phạm vi khu vực được cấp phép khai thác.

Sau thanh tra, lãnh đạo, cán bộ các phường để xảy ra sai phạm chỉ nhận hình thức kiểm điểm rút kinh nghiệm. Tuy nhiên, vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan UBND thị xã Bỉm Sơn ở đâu với những sai phạm có hệ thống về tài nguyên khoáng sản nêu trên vẫn không được đề cập đến? Câu hỏi này xin dành cho các cơ quan, ban, ngành tỉnh Thanh Hóa.

Văn Thanh