Đoàn Thanh tra liên ngành đã tiến hành thanh tra tại 6 huyện, thành phố có tuyến sông Hồng, sông Luộc chạy qua, với 64 tổ chức, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực khai thác cát, kinh doanh bến bãi, bốc xếp chứa vật liệu xây dựng.

Kết quả thanh tra việc chấp hành pháp luật về đầu tư, khai thác cát (đối với các đơn vị được cấp phép) cho thấy trong quá trình thực hiện còn một số tồn tại như không thực hiện đúng mục tiêu dự án, không thực hiện đúng quy định về thời hạn hoạt động của dự án, có dấu hiệu chậm tiến độ thực hiện dự án, việc thực hiện báo cáo tình hình thực hiện dự án. Tại thời điểm thanh tra, Báo cáo giám sát và đánh giá dự án theo quy định hoặc gửi các báo cáo trên đến cơ quan đầu mối thực hiện giám sát đánh giá đầu tư của các đơn vị vẫn còn chưa tốt.

Tại thời điểm thanh tra việc chấp hành pháp luật về xây dựng, trong các đơn vị được cấp phép chỉ có công ty TNHH Tiến Ngạn (huyện Phù Cừ) xây dựng trụ sở công ty theo phê duyệt của cấp có thẩm quyền. Các đơn vị còn lại đều là nhà cấp 4, nhà tạm được xây dựng trước thời điểm được cấp phép, hoặc sử dụng thùng công ten nơ làm nhà tạm.

Bên cạnh đó, Công ty TNHH Thương mại Phúc Lộc Thịnh (huyện Kim Động) xây dựng xong các hạng mục công trình nhưng một số hạng mục sai vị trí và không có trong mặt bằng quy hoạch tổng thể được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.

Kết quả thanh tra việc chấp hành pháp luật về sử dụng đất cho thấy, nhìn chung các đơn vị được UBND tỉnh Hưng Yên cho thuê đất đã tiến hành các thủ tục để được thuê đất theo quy định và được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Tuy nhiên quá trình sử dụng đất còn một số tồn tại vi phạm do chất vật liệu sát bờ sông, vi phạm hành lang đê và chứa chất vật liệu cao hơn 3,5m, chưa di chuyển hết khối lượng vật liệu xây dựng ra khỏi hành lang sông, sử dụng đất sai mục đích.

Cụ thể, Công ty TNHH Đầu tư Vinaconex (TP Hưng Yên) sử dụng ngoài diện tích đất thuê của UBND tỉnh. Ngày 29/1/2016, UBND xã Phú Cường ký Hợp đồng thầu đất số 03/HĐTĐ-UBND cho Công ty TNHH Đầu tư Vinaconex thầu 5.400m² đất công để sản xuất nông nghiệp. Tuy nhiên, Công ty TNHH Đầu tư Vinaconex đã sử dụng sai mục đích chuyển sang chứa chất liệu cát đen. Ngày 30/11/2016, UBND xã Phú Cường ký văn bản hủy Hợp đồng số 03/HĐTĐ-UBND. Trong đó yêu cầu Công ty TNHH Đầu tư Vinaconex giải tỏa toàn bộ vật liệu, tài sản trên đất bàn giao lại mặt bằng cho UBND xã Phú Cường trước ngày 31/12/2016. Tuy nhiên, đến thời điểm thanh tra, công ty này vẫn chưa giải tỏa toàn bộ vật liệu, tài sản trên đất bàn giao lại mặt bằng cho UBND xã Phú Cường.

Công ty TNHH Phú Thịnh (huyện Phù Cừ) được UBND tỉnh cho thuê dất với mục đích sử dụng đất là đất thươngmại dịch vụ. Tuy nhiên, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số BT 769936 ngày 15/7/2014 được UBND tỉnh Hưng Yên cấp ghi mục đích sử dụng đất là sản xuất vật liệu xây dựng, gốm sứ. Công ty TNHH Phú Thịnh báo cáo sẽ làm các thủ tục đính chính mục đích sử dụng đất trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo quy định.

Đối với các tổ chức, cá nhân tự phát thành lập bến bãi bốc xếp vật liệu xây dựng không được UBND tỉnh Hưng Yên cho thuê đất. Qua thanh tra cho thấy, một số tổ chức, cá nhân vi phạm quy hoạch, sử dụng đất chưa đầy đủ thủ tục như không được giao đất, thuê đất bất hợp pháp mà tự chuyển mục đích sử dụng đất từ đất thổ cư của gia đình làm bãi bốc xếp, chứa vật liệu xây dựng có quy mô nhỏ do diện tích hạn chế. Hoặc các hộ dân mua lại đất 03 của các gia đình khác hoặc thuê thầu đất 03 của gia đình khác hay đất công điền sau chuyển đổi lại mục đích sử dụng từ sản xuất nông nghiệp sang làm bến bãi chứa chất vật liệu xây dựng.

Đặc biệt các xã như Hải Triều, Thiện Phiến của huyện Tiên Lữ đã có các hợp đồng cho thầu đất công ích để làm bãi chứa vật liệu. Đến thời điểm thanh tra tất cả các xã đều có bản thanh lý hợp đồng cho thuê, nhưng nội dung hợp đồng thanh lý không rõ ràng, không quy định rõ thời gian giải tỏa xong vật liệu để trả lại đất cho UBND xã, do vậy tại thời điểm thanh tra hầu hết các hộ vẫn còn chứa vật liệu trên tại bãi hoặc lén lút hoạt động bốc xếp trở lại gây khó khăn cho việc quản lý của địa phương và các cơ quan chức năng. Đồng thời, ngân sách Nhà nước cũng mất nguồn thu từ việc cho thuê thầu đất cho UBND xã thanh lý hợp đồng không cho thuê tiếp nhưng các hộ vẫn tiếp tục sử dụng đất.

Kết quả thanh tra việc chấp hành pháp luật về thuế cũng cho thấy, các doanh nghiệp được thanh tra chấp hành tương đối đảm bảo việc kê khai tính thuế, quyết toán thuế theo quy định. Tuy nhiên, qua thanh tra phát hiện tồn tại hơn 3 tỷ đồng về kinh tế, trong đó, tồn tại thuế phải truy thu gần 700 triệu đồng.

Để giải quyết dứt điểm tình trạng vi phạm của các tổ chức, cá nhân đang hoạt động khai thác cát, kinh doanh bến bãi chứa vật liệu xây dựng trên địa bàn, UBND tỉnh Hưng Yên yêu cầu UBND các huyện Văn Giang, Khoái Châu, Kim Động, Phù Cừ, Tiên Lữ và TP Hưng Yên tổ chức kiểm điểm trách nhiệm của tập thể, cá nhân có liên quan của các đơn vị có tuyến sông Hồng, sông Luộc đi qua. Cùng với đó, tăng cường công tác quản lý Nhà nước của UBND các huyện, TP trong lĩnh vực quản lý đê điều, đất đai, tài nguyên khoáng sản. Tổ chức tuyên truyền, phổ biến pháp luật về đê điều, thủy lợi đất đai... cho nhân dân và các tổ chức.

Yêu cầu các xã, phường thực hiện nghiêm chỉ đạo của UBND tỉnh về xử lý các công trình xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp, vi phạm hành lang bảo vệ giao thông, thủy lợi, xây dựng bến bãi tập kết vật liệu xây dựng và khai thác cát trái phép trên sông...

Các tổ chức, cá nhân khai thác cát kinh doanh bến bãi chứa vật liệu xây dựng khắc phục ngay các tồn tại được chỉ ra qua thanh tra, đồng thời chấp hành nghiêm chỉnh các quy định của pháp luật.

UBND tỉnh Hưng Yên yêu cầu Chánh Thanh tra tỉnh ra quyết định thu hồi tiền thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân và thuế sử dụng đất phi nông nghiệp, tiền thuê đất của các đơn vị qua thanh tra phát hiện phải nộp tăng thêm so với kê khai, quyết toán với tổng số tiền gần 700 triệu đồng.

Phương Anh