Người dân thay nhau ăn ngủ tại lều để ngăn cản xe ô tô ra vào nhà máy gạch. Ảnh: HB

Xã thực hiện kết luận của huyện chưa nghiêm

Trao đổi với PV, ông Nguyễn Văn Thìn, Chánh Thanh tra huyện Lương Sơn cho biết: Việc một số người dân thôn Gò Mu làm đơn KN, TC đã diễn ra từ mấy năm nay.

Đơn KN, phản ánh gồm 10 nội dung: Ban Quản lý (BQL) thôn Gò Mu bán gạo cứu trợ cho các hộ đói vụ giáp hạt năm 2008; ông Quách Ngọc Quang tự ý xây nhà kiên cố trên đất nông nghiệp; BQL thôn chi trả tiền hỗ trợ thiệt hại vụ mùa năm 2013 không đúng đối tượng; nhà máy gạch thi công đường điện vào đất lúa của các hộ đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; xây dựng kè hồ thủy lợi theo dự án PSARD không đúng khối lượng thiết kế; thu, chi tiền hỗ trợ đất trồng lúa không đúng; nhà máy gạch gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến sản xuất, đời sống của người dân; UBND xã Thanh Lương thu hồi đất của dân không đúng quy định của Luật Đất đai…

Trong quá trình giải quyết của các cơ quan chức năng, có một số nội dung người dân chưa đồng thuận, vì vậy dẫn đến KN, TC kéo dài, đông người, vượt cấp.

Được UBND huyện giao xác minh nội dung đơn KN trên, Thanh tra huyện phối hợp với các phòng chức năng của huyện đã tiến hành xác minh làm rõ từng nội dung KN của công dân.

Ngày 22/12/2014, UBND huyện Lương Sơn đã ban hành Kết luận số 32 về việc giải quyết đơn KN của một số công dân thôn Gò Mu, xã Thanh Lương.

Chủ tịch UBND huyện và Thanh tra huyện Lương Sơn đã về thôn Gò Mu thông báo kết luận thanh tra và trực tiếp đối thoại với dân.

Ông Nguyễn Vũ Chi, Chủ tịch UBND huyện cho biết: Tại buổi đối thoại, tất cả người dân tham gia đều đồng thuận với kết luận của đoàn thanh tra. Duy nhất còn 1 nội dung đó là một số người yêu cầu 3 cơ sở sản xuất gạch: Mai Thái, Hạnh Đạt, Thanh Lương phải trả lại đất cho người dân sử dụng, canh tác, người dân chưa đồng thuận theo hướng giải quyết của UBND huyện.

Tuy nhiên, UBND xã Thanh Lương thực hiện Kết luận số 32 của UBND huyện chưa nghiêm túc. Vì vậy gây bức xúc cho người dân thôn Gò Mu.

Ngày 16/11/2015, một số người dân thôn Gò Mu đã tổ chức kéo lên Ban Tiếp công dân tỉnh Hòa Bình tiếp tục KN.

Điểm nóng phát lửa

Chiều 3/4/2016, hàng chục người dân thôn Gò Mu và thôn Thanh Xuân đã tập trung, đem theo cây cối ra khu đất Sông Cục, rào chắn cổng, đường vào của 3 nhà máy gạch: Thanh Lương, Mai Thái, Hạnh Đạt. Người dân dựng lều ăn, ngủ ngay trên đường, cử người thay phiên nhau “canh gác”, chặn xe không cho ra vào nhà máy. Ngay sau đó đã xảy ra xô sát giữa lãnh đạo, lái xe nhà máy gạch với một số người dân.

Ông Thuận, thôn Gò Mu bức xúc: Đất của 3 nhà máy gạch đều là đất khai hoang phục hóa của các hộ dân 2 thôn Gò Mu và Thanh Xuân, nhưng khi chính quyền thu hồi đất giao cho nhà máy, người dân không được đền bù. Hiện nay, các nhà máy gạch đều vi phạm hợp đồng: Theo hợp đồng, ngày 31/12/2014, Nhà máy Gạch Mai Thái hết thời hạn thầu đất phải trả đất lại cho dân sản xuất. Hơn 1 năm nay, nhà máy này vẫn hoạt động, không trả lại đất cho dân. Nhà máy Gạch Thanh Lương sử dụng đất sai mục đích. Trong hợp đồng nói là thầu đất để sản xuất tăm hương, giải quyết việc làm cho người dân, nhưng lại làm gạch. Nhà máy Gạch Hạnh Đạt trong hợp đồng ghi là trồng rau sạch, nhưng lấy được đất lại làm gạch. Người dân đã mất đất lại bị ô nhiễm môi trường.

Chủ tịch UBND huyện Lương Sơn và Chánh Thanh tra, Phó Chánh Thanh tra tỉnh Hòa Bình tại buổi đối thoại với người dân 2 thôn Gò Mu, Thanh Xuân. Ảnh: HB

Bà Bùi Thị Qúy, Đội 3 thôn Gò Mu cho biết: Nếu người dân Đội 3 không đoàn kết cùng nhau giữ đất thì Đội 3 hết đất lâu rồi. Máy xúc máy ủi “đánh” vào ruộng san lấp đất, dân kéo nhau ra ngăn chặn, máy phải lùi ra. Hàng năm, người dân Đội 3 vẫn phải đóng góp tiền làm thủy lợi, làm đường giao thông, nhưng xe nhà máy gạch chở đất làm hỏng đường, mương bị vùi lấp không có nước tưới tiêu. Ô nhiễm môi trường do lò gạch gây ra không thể sống được. Đề nghị nhà máy gạch dừng hoạt động.

Bà Trần Thị Chính, 80 tuổi, thôn Thanh Xuân cũng bức xúc: Dân thôn Thanh Xuân hết đất sản xuất rồi, mấy năm nay con cái phải đi làm thuê tứ xứ để kiếm ăn. Chính quyền thu hồi đất của dân nhưng không bồi thường cho dân. Đòi hỏi mãi không được nên phải “bao vây” nhà máy để đòi quyền lợi, đòi sự công bằng.

Ngay sau khi vụ việc xảy ra, Chủ tịch UBND huyện Lương Sơn đã trực tiếp về xã Thanh Lương nắm tình hình, giải quyết vụ việc.

Tiếp đến, lãnh đạo Công an tỉnh Hòa Bình do Đại tá Nguyễn Thành, Phó Giám đốc Công an tỉnh cùng các đơn vị trực thuộc về Thanh Lương, gặp, đối thoại với một số người dân thôn Gò Mu và thôn Thanh Xuân.

Chiều 6/4, Chánh Thanh tra tỉnh Nguyễn Văn Trường; Phó Chánh Thanh tra tỉnh Lê Trọng Long; Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện; Chánh Thanh tra huyện Lương Sơn đã về Gò Mu đối thoại với một số hộ dân 2 thôn Gò Mu và Thanh Xuân. Nguyện vọng của người dân 2 thôn là đề nghị cơ quan chức năng của huyện và tỉnh Hòa Bình thu hồi đất của 3 nhà máy gạch trả lại cho dân sử dụng, canh tác.

Theo các cơ quan chức năng tỉnh Hòa Bình, cả 3 cơ sở sản xuất gạch nung tại xã Thanh Lương đã được xem xét, cấp phép hoạt động (nội dung này người dân không nắm được - PV). Vì vậy, kiến nghị của một số người dân về việc UBND tỉnh Hòa Bình phải thu hồi đất của 3 cơ sở sản xuất gạch nung để trả lại cho người dân sử dụng, canh tác là không chính đáng…

Để dập lửa điểm nóng KN, TC tại đây, thiết nghĩ, các cơ quan chức năng và chính quyền các cấp của tỉnh Hòa Bình cần xem xét lại quy trình thực hiện thủ tục thu hồi, giao đất cho doanh nghiệp tại 3 cơ sở sản xuất gạch nung ở xã Thanh Lương, công khai để người dân biết, thực hiện, chấp hành.

 Hồng Bài