Kết luận thanh tra cho thấy, đến ngày 31/7/2014, các DN đang nợ BH số tiền trên 37 tỷ đồng. Qua thanh tra phát hiện 9 DN chưa tham gia BHXH, BHYT cho 167 người đủ điều kiện tham gia BHXH, BHYT hiện đang lao động tại các DN.

Tại thời điểm thanh tra, một số DN vẫn áp dụng thang bảng lương cũ mà chưa xây dựng thang bảng lương mới để làm cơ sở ký hợp đồng lao động như theo quy định tại Điều 7 Chương III Nghị định số 49/2013/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Bộ luật Lao động về tiền lương. Năm 2014, do nợ tiền thu BHXH nên đơn vị không có tiền để chi trả các chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức cho người lao động (NLĐ), dẫn đến việc chi các chế độ cho NLĐ bị ảnh hưởng như Công ty TNHH Kinh doanh xuất nhập khẩu Như Quỳnh.

Kết luận thanh tra cũng chỉ rõ, các DN có mức đóng BH cho NLĐ thấp hơn so với hợp đồng lao động; tham gia đóng BHXH, BHYT bắt buộc thấp hơn mức lương tối thiểu vùng là không đúng theo quy định. Cty TNHH Sufat Việt Nam, Chi nhánh Cty Cổ phần Sản xuất và Thương mại Hà Lan, Cty TNHH Cơ khí Việt Á chưa thưc hiện kê khai, tính nộp thêm 5% tiền BHXH đối với các đối tượng làm các công việc độc hại, nguy hiểm.

Bên cạnh đó, DN chưa thực hiện thang bảng lương hoặc rà soát sửa đổi bổ sung thang bảng lương, định mức lao động theo quy định của Chính phủ và chưa gửi Phòng Lao động Thương binh và Xã hội thành phố Hưng Yên. Nội dung ký Hợp đồng Lao động còn chung chung, không thỏa thuận về tiền lương, các khoản phụ cấp (nếu có), không có mục BHXH cho NLĐ ký là không đúng theo quy định của Bộ luật Lao động. Lương đăng ký tham gia BH không căn cứ vào quyết định trả lương là không đúng theo quy định của Luật BHXH (Cty Cổ phần Thực phẩm Xuất khẩu Hưng Yên).

Các Cty TNHH Cơ khí Việt Á, Cty TNHH Thiết bị điện Việt Á, Cty TNHH Sản xuất kết cấu thép Thành Long, Cty TNHH Phúc Lâm chưa thực hiện nộp tiền BHXH, BHYT cho NLĐ, dẫn đến lao động đã nghỉ việc nhưng chưa nhận được sổ BH.

Cty TNHH Nam Dũng chưa kịp thời điều chỉnh tiền lương, trích nộp tiền tham gia BH cho NLĐ theo quy định, chưa hoàn thiện hồ sơ, đề nghị cơ quan BHXH cấp sổ cho các trường hợp đã tham gia BHXH.

Tại thời điểm thanh tra, 15 DN được thanh tra còn chậm đóng tiền BHXH, BHYT, BH thất nghiệp (TN) vào tài khoản chuyên thu của cơ quan BHXH theo quy định, làm ảnh hưởng trực tiếp đến quyền và lợi ích của NLĐ. Theo báo cáo của DN thì một trong những nguyên nhân của tình trạng này là do ảnh hưởng của suy thoái kinh tế nói chung và trong những năm qua các DN gặp nhiều khó khăn về vốn đầu tư, lãi suất ngân hàng cao, vốn quay hàng chậm... Một phần do ý thức của NLĐ chưa nhận thức rõ quyền lợi được hưởng về BHXH, BHYT, BHTN khi đang còn lao động tại DN hoặc đã nghỉ việc mà không yêu cầu người sử dụng lao động đối chiếu thu nộp với cơ quan BHXH, cấp thẻ BHYT và thanh toán chế độ BHTN khi không có việc làm. Mặt khác, các chế tài về đôn đốc thu tiền nợ BH còn chưa đủ mạnh nên các DN còn nợ tiền BH kéo dài.

Đoàn thanh tra đã xử phạt hành chính 3 DN (Cty TNHH thiết bị điện Việt Á, Cty TNHH May thêu Khải Hoàn, Cty Cơ khí Việt Á) 45 triệu đồng.

Thanh tra tỉnh Hưng Yên yêu cầu 15 DN chấp hành nghiêm các quy định của Luật BHXH, Luật BHYT, Bộ luật Lao động và các quy định pháp luật khác có liên quan. Đồng thời yêu cầu 9 DN đăng ký, kê khai bổ sung BHXH, BHYT, BHTN cho 167 lao động hiện đang lao động tại đơn vị và 3 DN đóng BHXH, BHYT, BHTN theo đúng mức quy định đối với NLĐ làm việc nặng nhọc độc hại.

15 DN thực hiện nộp số tiền nợ BHXH, BHYT, BHTN tính đến ngày 31/7/2014 theo thông báo thu nộp và đôn đốc của BHXH huyện, thành phố vào tài khoản chuyên thu của cơ quan BHXH. Hoàn thiện hồ sơ gửi cơ quan BHXH để cấp số BHXH, thẻ BHYT cho NLĐ đang làm việc tại các DN và thông báo bằng văn bản cho lao động đã nghỉ việc tại đơn vị đến nhận hồ sơ BH theo quy định.

Đoàn thanh tra kiến nghị BHXH tỉnh Hưng Yên tăng cường và thường xuyên tuyên truyền phổ biến chính sách, pháp luật về BHXH, BHYT đến với các DN và NLĐ. BHXH huyện, thành phố Hưng Yên, tăng cường công tác giám sát, đôn đốc các đơn vị, tổ chức đóng BHXH, BHYT và BHTN bảo đảm theo quy định. Đồng thời đề xuất cơ quan Nhà nước có thẩm quyền thanh tra, kiểm tra các tổ chức và cá nhân trong việc thực hiện BHXH, BHYT và BHTN kịp thời có biện pháp xử lý những hành vi tiêu cực, cố tình vi phạm Luật BHXH, BHYT.

Phương Anh