Theo TTCP, năm 2011, hệ số giữa nợ phải trả và vốn điều lệ của công ty mẹ - EVN là 2,741 lần, hệ số nợ giữa nợ phải trả và vốn chủ sở hữu của công ty mẹ - EVN  là 3,246 lần, công ty mẹ - EVN chưa cân đối được nguồn vốn để trả các khoản nợ quá hạn thanh toán.

Tại thời điểm thanh tra, công ty mẹ - EVN và các nhà máy thủy điện hạch toán phụ thuộc công ty mẹ - EVN chưa nộp về Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng Trung ương và địa phương tiền phí dịch vụ môi trường rừng với số tiền hơn 533,1 tỷ đồng. Số tiền này, trong quá trình thanh tra, công ty mẹ - EVN đã nộp về Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng Trung ương.

Chưa hết, trong quá trình thực hiện, công ty mẹ - EVN còn xây dựng các chỉ tiêu để xác định giá bán điện nội bộ cho Tổng Công ty Điện lực miền Nam (SPC) thiếu một số khoản doanh thu và chi phí có liên quan trực tiếp đến hoạt động phân phối điện; chưa hướng dẫn việc xác định giá thành cho hoạt động treo cáp thông tin để thống nhất việc quản lý giữa các Tổng Công ty Điện lực; EVN cấp cho Tổng Công ty Điện lực miền Bắc (NPC) hơn 3,5 tỷ đồng từ nguồn vốn khấu hao cơ bản để xây dựng Trường Dân tộc Nội trú cho huyện Tân Uyên, tỉnh Lai Châu không đúng với mục đích sử dụng nguồn vốn khấu hao cơ bản.

TTCP còn chỉ ra hàng loạt các sai phạm tại EVN như hướng dẫn hạch toán nguồn vốn không đúng tại 11 dự án đã hoàn thành và đang hoạt động, làm tăng chi phí cho sản xuất điện trong năm 2011 tại 11 dự án với tổng số tiền hơn 223,9 tỷ đồng; chưa xây dựng được quy định về việc trả lương, phụ cấp, tiền thưởng và chế độ khác cho người đại diện; mua 2 xe ô tô vượt định mức quy định tại Thông tư số 06 của Bộ Tài chính với số tiền hơn 3 tỷ đồng.

Chưa hết, từ năm 2005 đến tháng 7/2012, EVN đã triển khai 20/42 dự án chậm tiến độ dẫn đến thiếu hụt sản lượng điện và tăng chi phí đầu tư cho dự án. EVN và Viettel chưa xử lý khoản công nợ liên quan đến việc bàn giao tài sản viễn thông với số tiền phải trả lên đến hàng chục nghìn tỷ đồng; chưa hướng dẫn Tổng Công ty Truyền tải điện Quốc gia (NPT) và các Tổng Công ty Điện lực thanh toán dứt điểm việc bàn giao tài sản lưới điện 110KV hơn 1 nghìn tỷ đồng; chưa hướng dẫn EVN NPC thanh toán dứt điểm hơn 829,7 tỷ đồng với EVN Hà Nội và Cty TNHH Một thành viên Hải Phòng việc bàn giao tài sản thuộc Dự án ADB.

Nhà máy Thủy điện Sơn La, Nhà máy Thủy điện Đồng Nai 3, Nhà máy Thủy điện Ankhe Knack xác định thời điểm trích khấu hao tài sản chưa đúng quy định; trích khấu hao các công trình đường giao thông Nhà máy Thủy điện Đồng Nai 3, Nhà máy Thủy điện Ankhe Knach không đúng thời gian đăng ký với cơ quan thuế theo quy định.

Thanh tra việc chấp hành quy định của pháp luật trong quản lý sử dụng tài sản tại các đơn vị thành viên, TTCP cũng chỉ ra hàng loạt vi phạm như: NPT không bảo toàn được vốn Nhà nước trong năm 2011; chỉ định thầu chưa đúng quy định tại gói thầu với tổng trị giá 299,4 tỷ đồng; chưa thực hiện phạt chậm tiến độ đối với các dự án theo quy định…

Tổng Công ty Điện lực Hà Nội không bảo toàn được vốn trong năm 2011, vốn đầu tư của chủ sở hữu giảm 328,7 tỷ đồng; Tổng Công ty Điện lực TP Hồ Chí Minh, NPC và Tổng Công ty Điện lực miền Nam đầu tư ra ngoài ngành nghề kinh doanh chính với tổng số tiền lên tới gần 400 tỷ đồng; Tổng Công ty Điện lực miền Trung trích thiếu dự phòng phải thu khó đòi số tiền hơn 3,4 tỷ đồng…

Từ những sai phạm trên, TTCP đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài chính, Bộ Công thương rà soát những việc thuộc chức năng, nhiệm vụ của mình đối với tổ chức hoạt động của EVN nhằm tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy EVN thực hiện tốt nhiệm vụ sản xuất kinh doanh và tái cơ cấu EVN; kiểm điểm rút kinh nghiệm về một số tồn tại, khuyết điểm đã chỉ ra qua thanh tra.

Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai rà soát lại nhu cầu đầu tư, việc cấp phép đầu tư đối với 4 dự án nhà máy sản xuất thép trên địa bàn tỉnh.

Đối với EVN, TTCP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao EVN thực hiện lộ trình thoái vốn đối với các khoản đầu tư ra ngoài ngành nghề kinh doanh chính của công ty mẹ - EVN, NPT, 5 tổng công ty điện lực và thực hiện Quyết định số 854 của Thủ tướng về việc phê duyệt kế hoạch sản xuất kinh doanh và đầu tư phát triển 5 năm 2011 - 2015, cân nhắc tính toán hiệu quả việc thực hiện lộ trình thoái vốn, không sơ hở để một số đối tượng trục lợi; hạch toán đúng quy định pháp luật đối với 11 dự án đã hoàn thành và đang hoạt động, đồng thời, tiến hành rà soát, có biện pháp đẩy nhanh tiến độ các dự án đang triển khai.

Bên cạnh đó, hướng dẫn các Nhà máy Thủy điện Sơn La, Đồng Nai, Ankhe Kanak xác định lại thời điểm tăng tài sản để trích khấu hao trong năm 2011 theo đúng quy định. Tổ chức kiểm điểm và chỉ đạo SPC, NPC kiểm điểm, xử lý trách nhiệm theo thẩm quyền đối với các cá nhân có liên quan đến việc sử dụng 2 khách sạn để góp vốn thành lập công ty cổ phần, việc chuyển nhượng cổ phần tại Công ty Cổ phần Thủy điện Nho Quế 1 và đề xuất biện pháp xử lý.

Đồng thời, đề xuất xử lý số tiền hơn 107,3 tỷ đồng do chi phí cho dự án 90 Lý Thường Kiệt nhưng Tổng Công ty Điện lực TP Hồ Chí Minh hạch toán vào giá thành điện không đúng quy định và chi vượt mức tiêu hao hợp lý do SPC dừng đầu tư 7 dự án gây lãng phí vốn đầu tư… Tổ chức kiểm điểm và chỉ đạo xử lý trách nhiệm theo thẩm quyền đối với các tập thể, cá nhân có liên quan đến những vi phạm.

Phương Hiếu