Kết luận thanh tra cho thấy, việc tuyên truyền, phổ biến chính sách và tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ về chính sách đối với người có công cho cán bộ cơ sở của tỉnh Quảng Nam còn nhiều hạn chế.

Cụ thể, nhiều đối tượng trên địa bàn không nắm được các quy định về chế độ, chính sách đối với người có công. Qua làm việc trực tiếp với 657 đối tượng trên địa bàn 6 huyện, thị xã, thành phố của tỉnh Quảng Nam, phần lớn các đối tượng không nắm được các quy định về chế độ, chính sách đối với người có công nói chung và chính sách sách đối với người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học nói riêng. Cán bộ làm công tác chính sách người có công không nắm vững các quy định của pháp luật dẫn đến hướng dẫn đối tượng lập hồ sơ đề nghị hưởng chế độ không thống nhất, gây khó khăn, phiền hà và thiệt thòi cho đối tượng.

Liên quan đến công tác tiếp nhận, xét duyệt, xác nhận và quản lý hồ sơ chất độc hóa học, đoàn thanh tra chỉ rõ, đối với nhóm hồ sơ được xác lập theo Quyết định số 26/2000/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, Sở LĐTB&XH Quảng Nam chưa thực hiện việc rà soát, hoàn thiện hồ sơ theo quy định. Hồ sơ chưa có giấy tờ chứng minh thời gian đối tượng tham gia hoạt động kháng chiến tại vùng quân đội Mỹ sử dụng chất độc hóa học trong chiến tranh Việt Nam. Một số trường hợp đang hưởng chế độ con đẻ của người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học do bị bệnh, tật, dị dạng, dị tật không còn khả năng lao động nhưng kết quả kiểm tra, xác minh đối tượng không bị dị dạng, dị tật hoặc bị dị dạng, dị tật nhẹ vẫn còn khả năng lao động.

Bên cạnh đó, một số trường hợp có con đang hưởng chế độ con đẻ của người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học nhưng bố chưa được hưởng chế độ.

Đối với nhóm đối tượng được xác lập hồ sơ theo quy định tại Nghị định số 54/2006/NĐ-CP. Kết quả kiểm tra cho thấy, giám định bệnh có liên quan đến phơi nhiễm chất độc hóa học nhưng trong biên bản giám định bệnh tật hội đồng giám định y khoa không kết luận cụ thể tên bệnh trong danh mục bệnh có liên quan đến phơi nhiễm chất độc hóa học mà đối tượng mắc phải.

Ngoài ra, một số trường hợp vô sinh đã trên 55 tuổi đối với nữ, 60 tuổi đối với nam, đồng thời đang hưởng chế độ thương binh, bệnh binh... nhưng Sở LĐTB&XH Quảng Nam vẫn giới thiệu đi giám định vô sinh và biên bản giám định y khoa không thể hiện kết quả khám của hội đồng, không kết luận bệnh, không kết luận tỷ lệ suy giảm khả năng lao động, việc triển khai thực hiện như trên đã gây khó khăn, phiền hà cho đối tượng và tốn kém kinh phí giám định mà ngân sách phải chi trả.

Một số trường hợp đang hưởng chế độ thương binh và lập hồ sơ hưởng chế độ chất độc hóa học trên cơ sở bị vô sinh, nhưng Sở LĐTB&XH Quảng Nam vẫn giới thiệu đi giám định để xác định tỷ lệ suy giảm khả năng lao động. Tuy nhiên, có trường hợp tương tự thì sở lại không giới thiệu đi khám, dẫn đến không thống nhất trong việc triển khai thực hiện chính sách.

Đối với nhóm đối tượng được xác lập hồ sơ theo Nghị định 31/2013/NĐ-CP, kết quả thanh tra cho thấy, đối tượng được hướng dẫn lập hồ sơ để giải quyết theo diện mắc bệnh trong danh mục có liên quan đến phơi nhiễm chất độc hóa học và đang hưởng mức suy giảm khả năng lao động từ 21-40%, nhưng sau đó hướng dẫn đối tượng lập lại hồ sơ để giải quyết theo diện vô sinh để chuyển sang hưởng mức 41-60%.

Thanh tra công tác cấp phát, quản lý và sử dụng kinh phí thực hiện chính sách ưu đãi người có công với cách mạng tại Sở LĐTB&XH Quảng Nam, phát hiện việc lập dự toán kinh phí thực hiện chính sách ưu đãi người có công chưa sát với thực tế. Đặc biệt, qua thanh tra, phát hiện số tiền phải thu hồi nộp ngân sách Nhà nước tính đến tháng 6/2018 là hơn 1,36 tỷ đồng tiền chi sai chế độ, số trùng lĩnh, trùng chi và chi không đúng nội dung...

Kết quả kiểm tra 5.999 hồ sơ người hoạt động kháng chiến và con đẻ của họ bị nhiễm chất độc hóa học trong chiến tranh tại Việt Nam và tiến hành kiểm tra, xác minh trực tiếp 650 trường hợp tại cơ sở, đoàn thanh tra phát hiện 11 hồ sơ không đủ điều kiện hưởng chế độ và 380 hồ sơ sai sót về chuyên môn hoặc cần bổ sung giấy tờ vùng miền để hoàn thiện hồ sơ theo quy định của pháp luật, hoặc xem xét lại kết quả chuyên môn về giám định y khoa. Trong đó có 977 hồ sơ được xác lập trên cơ sở mắc bệnh thần kinh ngoại biên hoặc đái tháo đường hoặc ung thư... nhưng tại mục kết luận trong biên bản giám định bệnh tật, hội đồng giám định y khoa tỉnh Quảng Nam không kết luận cụ thể tên bệnh theo danh mục bệnh, tật có liên quan đến phơi nhiễm chất độc hóa học.

403 hồ sơ có biên bản giám định bệnh tật liên quan đến chất độc hóa học của người tham dự họp hội đồng giám định y khoa, ký số họp hội đồng, ký biên bản giám định bệnh tật với vai trò là phó chủ tịch chính sách là không đúng thành phần của hội đồng giám định y khoa tỉnh Quảng Nam theo quyết định của Chủ tịch UBND tỉnh. 116 hồ sơ đang hưởng chế độ con đẻ người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học nhưng bố, mẹ chưa được hưởng chế độ. Có 1.377 hồ sơ đang hưởng chế độ con đẻ của người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học do bị dị dạng, dị tật không còn khả năng lao động, nhưng hồ sơ chưa có giấy tờ thể hiện quá trình tham gia hoạt động kháng chiến của bố, mẹ và có nghi vấn đối tượng không bị dị dạng, dị tật hoặc dị dạng, dị tật nhẹ còn khả năng lao động hoặc con hưởng nhưng bố, mẹ chưa được hưởng...

Thanh tra Bộ LĐTB&XH kiến nghị Sở LĐTB&XH Quảng Nam tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách ưu đãi đối với người có công với cách mạng. Kiểm điểm rút kinh nghiệm trong việc tuyên truyền, phổ biến chính sách, triển khai thực hiện chính sách, thẩm định, xét duyệt và xác nhận hồ sơ người hoạt động kháng chiến và con đẻ của họ bị nhiễm chất độc hóa học để xảy ra sai sót.

Đồng thời, ban hành các quyết định đình chỉ trợ cấp và thu hồi chế độ ưu đãi đã hưởng sai nộp ngân sách Nhà nước với tổng số tiền gần 1,2 tỷ đồng của 11 trường hợp, thu hồi dứt điểm hơn 1,36 tỷ đồng các khoản chi sai chế độ, số trùng lĩnh, trùng chi và chi không đúng nội dung...

Thanh tra Bộ LĐTB&XH kiến nghị Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam chỉ đạo kiểm điểm trách nhiệm tập thể, cá nhân có liên quan trong việc tổ chức thực hiện chính sách đối với người có công với cách mạng để xảy ra sai sót. Trong quá trình kiểm điểm, nếu phát hiện có dấu hiệu tội phạm thì chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra để xử lý theo quy định của pháp luật.

Phương Anh