Với sự cho phép của ngành Y tế, Bộ NN&PTNT đã huy động các đơn vị thuộc Cục Thú y và BV Nông nghiệp tham gia công tác xét nghiệm Covid-19. Ảnh: Đức Trí

Trước diễn biến nghiêm trọng của dịch bệnh Covid-19, Bộ NN&PTNT đã tập trung chỉ đạo toàn hệ thống thực hiện nghiêm các quy định của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và Bộ Y tế. Với sự cho phép của ngành Y tế, Bộ đã huy động các đơn vị thuộc Cục Thú y và BV Nông nghiệp tham gia công tác xét nghiệm Covid-19.

Kết quả thanh tra cho thấy, năm 2020 BV Nông nghiệp không thực hiện mua sắm trang thiết bị y tế, sinh phẩm kit xét nghiệm phục vụ phòng, chống dịch Covid-19.

Năm 2021, BV Nông nghiệp thực hiện 24 gói thầu mua sắm trang thiết bị y tế, sinh phẩm, kit xét nghiệm, vật tư y tế phục vụ phòng chống dịch Covid-19 với số tiền hơn 14,1 tỷ đồng từ kinh phí thu sự nghiệp và nguồn quỹ phát triển hoạt động sự nghiệp của BV; triển khai gói thầu “cung cấp, lắp đặt thiết bị y tế phòng xét nghiệm sinh học phân tử” với hơn 2,2 tỷ đồng với 28 chủng loại thiết bị trong gói thầu.

Thực hiện 20 gói thầu mua sắm kít xét nghiệm (kit test nhanh) với tổng giá trị hơn 11,5 tỷ đồng, không có gói thầu nào do Công ty Việt Á cung cấp kit xét nghiệm; thực hiện 3 gói thầu mua sắm vật tư bảo hộ y tế với tổng giá trị 286,9 triệu đồng. Các gói thầu đều được thực hiện theo dự toán và kế hoạch lựa chọn nhà thầu đã được phê duyệt....

Cục Thú y và các đơn vị trực thuộc không có chức năng phòng chống dịch bệnh Covid-19 trên người, vì vậy hoạt động xét nghiệm này là nhiệm vụ đột xuất theo yêu cầu hỗ trợ của ngành Y tế. Các gói mua sắm của Cục Thú y là các gói mua chung, được tổng hợp từ nhu cầu, không phải những gói mua sắm tách biệt từng chủng loại kít xét nghiệm, sinh phẩm, hoá chất.

Trong năm 2020, Chi cục Thú y vùng II thực hiện 4 gói thầu mua sắm sinh phẩm, kit xét nghiệm và vật tư với tổng số kinh phí hơn 268,3 triệu đồng.

Chi cục Thú y vùng III thực hiện mua sắm 4 gói thầu với tổng giá trị hơn 1,7 tỷ đồng.

Năm 2021, hai đơn vị này không thực hiện mua sắm phục vụ xét nghiệm Covid-19.

Chi cục Thú y vùng VI thực hiện 5 gói thầu mua sắm vật tư, nguyên liệu để sử dụng cho việc xét nghiệm Covid-19

Tại Trung tâm Chẩn đoán Thú y Trung ương, năm 2021 việc mua sắm sinh phẩm, hóa chất, vật tư, nguyên liệu phục vụ cho việc xét nghiệm vi rút Sars- Cov-2 được thực hiện thông qua các hình thức đấu thầu rộng rãi qua mạng, mua sắm trực tiếp và chỉ định thầu rút gọn với hơn 200 công ty, doanh nghiệp ký hợp đồng xét nghiệm nguyên tắc, số lượng mẫu không xác định được trước, có hợp đồng số mẫu lấy xét nghiệm tăng lên hàng trăm mẫu so với hợp đồng nguyên tắc và thời gian thực hiện hợp đồng không xác định cụ thể (phụ thuộc vào tình hình dịch bệnh) chia làm nhiều đợt, số lượng mẫu mỗi lần dao động và không cố định, tùy thuộc vào tình hình thực tế.

Theo Thanh tra Bộ NN&PTNT, BV Nông nghiệp, Cục Thú y đã thực hiện công tác xét nghiệm nhanh để phát hiện sớm những dấu hiệu, ca bệnh nghi ngờ để khoanh vùng, cách ly, dập dịch góp phần tích cực vào công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19.

Việc mua sắm trang thiết bị, kít xét nghiệm và vật tư y tế được lấy từ nguồn thu sự nghiệp, nguồn dịch vụ và nguồn quỹ phát triển hoạt động sự nghiệp của đơn vị. BV không được ngân sách Nnhà nước cấp riêng cho hoạt động phòng, chống dịch Covid-19…

Bên cạnh đó, còn tồn tại như trong quá trình thực hiện của BV Nông nghiệp một số quyết định chỉ định đơn vị cung cấp kit test nhanh, phần căn cứ ghi Thông tư số 31/2016/TT-BNNPTNT ngày 05/10/2016 của Bộ NN&PTNT. Tại thời điểm ban hành quyết định, thông tư này của bộ đã hết hiệu lực; trong biên bản họp hội đồng thuốc và điều trị, hội đồng mua sắm để đề xuất mua vật tư chưa nêu cơ sở để đề xuất giá; trong các gói thầu còn nhầm lẫn thuật ngữ chuyên môn giữa “test” và “kit”. Đơn vị tính của khay thử xét nghiệm định tính kháng nguyên SARS-CoV- 2 của Cty TNHH Medicon - Việt Nam sản xuất là kit trong suốt hồ sơ gói thầu. Tuy nhiên, toàn bộ hồ sơ gói thầu thì thống nhất đơn vị tính giá là test; hồ sơ thầu của BV còn có sai sót về lỗi chính tả trong các biên bản họp hội đồng chuyên môn, các văn bản của BV.

Tại Chi cục Thú y vùng VI, gói thầu “mua môi trường xét nghiệm và nguyên liệu chẩn đoán xét nghiệm” đại diện bên mời thầu không ký xác nhận vào từng trang bản gốc một số nội dung quan trọng của hồ sơ đề xuất về kỹ thuật tại hồ sơ dự thầu (bản gốc đơn dự thầu, giấy ủy quyền của người đại diện theo pháp luật của nhà thầu, bảo đảm dự thầu; các nội dung quan trọng của từng hồ sơ đề xuất về kỹ thuật) theo quy định tại Nghị định số 63/2014/NĐ-CP của Chính phủ; đại diện bên mời thầu không ký xác nhận vào tất cả các trang bản gốc của hồ sơ đề xuất về tài chính theo quy định tại Nghị định số 63/2014/NĐ-CP của Chính phủ.

Trung tâm Chẩn đoán Thú y Trung ương đã sửa đổi bổ sung tài liệu tiêu chuẩn cơ sở phát hiện vi rút Sars-Cov-2 bằng phương pháp Realtime RT- PCR nhưng chưa thực hiện so sánh liên phòng theo khuyến nghị của Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương.

Từ những tồn tại trên, Chánh Thanh tra Bộ NN&PTNT kiến nghị Bộ trưởng chỉ đạo Giám đốc BV Nông nghiệp, Cục trưởng Cục Thú y và thủ trưởng các đơn vị liên quan thuộc Cục Thú y nghiêm túc rút kinh nghiệm về những tồn tại được chỉ ra qua thanh tra.

Vụ Tài chính kiểm tra, rà soát lại việc thanh, quyết toán đối với những gói thầu nêu trên; kiểm tra lại các nguồn kinh phí cấp cho các hoạt động có liên quan tới công tác phòng chống dịch Covid-19 của Bộ NN&PTNT.

Cục Thú y chỉ đạo Trung tâm Chẩn đoán Thú y Trung ương, Chi cục Thú y vùng VI thực hiện khuyến nghị về việc so sánh liên phòng kết quả xét nghiệm Sars-Cov-2 để làm căn cứ đánh giá năng lực xét nghiệm Sars-Cov-2 của các đơn vị xét nghiệm, đảm bảo độ tin cậy của các kết quả xét nghiệm.