Hiện trường ông Nguyễn Ngọc Bắc san ủi mặt bằng trái phép để phân lô. Ảnh: NP

Thanh tra tỉnh Đăk Nông đã làm rõ nguồn gốc đất đã được cấp sổ đỏ, chuyển mục đích, tách thửa trong khu vực đất hộ ông Bắc sử dụng tại thôn 10 xã Nâm N’Jang có nguồn gốc được Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất và nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất với tổng diện tích là 77.967m² đất; không đúng đối tượng, không đúng quy hoạch, không hội đủ điều kiện cấp sổ đỏ và sử dụng không đúng mục đích.

Sau khi được cấp sổ đỏ, ông Bắc đề nghị và được UBND huyện Đăk Song cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất một phần diện tích sang đất ở nông thôn (ONT) với diện tích 15.630m²; từ đó chia tách ra thành 63 thửa đất nhỏ.

Thửa đất số 120, tờ bản đồ số 30, UBND huyện Đăk Song cấp sổ đỏ cho bà Khương Thị Hồng (trú thị trấn Đức An), nằm trong diện tích đất UBND tỉnh thu hồi của Công ty Lâm nghiệp Đăk Song giao cho Chi cục Kiểm lâm tỉnh quản lý; sau đó UBND tỉnh thu hồi của Chi cục Kiểm lâm giao lại cho UBND huyện Đăk Song quản lý; thuộc lô đất số 10 giao cho Ban Tự quản thôn 10, xã Nâm N’Jang trong phương án giao đất giao rừng phòng hộ cảnh quan Quốc lộ (QL) 14 - xã Nâm N’Jang được phê duyệt theo Quyết định số 958/QĐ-UBND ngày 26/10/2015 của Chủ tịch UBND huyện Đăk Song.

Đến ngày 11/3/2019, UBND huyện Đăk Song ra Quyết định số 278/QĐ-UBND thu hồi, bãi bỏ Quyết định số 958/QĐ-UBND trước đó. Như vậy, thửa đất này thuộc quyền quản lý của Nhà nước.

Ngày 26/4/2019, bà Hồng có đơn đề nghị cấp sổ đỏ, được UBND xã Nâm N'Jang xác nhận là đất có nguồn gốc nhận chuyển nhượng năm 2007, không xác nhận thời điểm tạo lập tài sản; không lấy ý kiến khu dân cư… Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai (VPĐKĐĐ) huyện Đăk Song xác nhận đủ điều kiện thực hiện nghĩa vụ tài chính, cấp sổ đỏ và có báo cáo đề nghị Phòng Tài nguyên và Môi trường trình UBND huyện cấp sổ đỏ cho bà Hồng.

UBND huyện Đăk Song đã ban hành quyết định cấp sổ đỏ số CO 968195 cho bà Hồng với diện tích 906m² (gồm 300m² đất ONT, 606m² đất trồng cây lâu năm - CLN). Việc cấp giấy cho bà Hồng theo diện công nhận quyền sử dụng đất có thu tiền sử dụng đất (300m² đất ONT), công nhận quyền sử dụng đất như giao đất không thu tiền sử dụng đất (606m² đất trồng CLN); là không đúng đối tượng, không đúng quy hoạch, không đúng mục đích sử dụng đất…

Ngày 22/5/2019, bà Hồng làm hợp đồng chuyển nhượng thửa đất 120 tờ bản đồ số 30 cho ông Bắc và ngày 23/5/2019 Chi nhánh VPĐKĐĐ huyện xác nhận sổ đỏ đứng tên ông Bắc nhận chuyển nhượng.

Ngoài ra, 7 thửa đất số 140, 146, 147, 148, 149, 150, 151 tờ bản đồ số 30, được UBND huyện Đăk Song cấp sổ đỏ cho hộ ông Hà Ngọc Hạnh và bà Nguyễn Thị Kim Loan. Tại thời điểm cấp có thửa đất diện tích 34.552m² chồng lên diện tích đất quy hoạch lâm nghiệp 26 thuộc lô 8, khoảnh 2, Tiểu khu 1641; nằm trong diện tích rừng phòng hộ QL14 với trạng thái rừng nghèo. Sau đó, ông Bắc nhận chuyển nhượng lại từ hộ ông Hạnh rồi làm thủ tục chia tách thửa.

Thửa đất số 70 tờ bản đồ 30 với diện tích 494,9m² chưa được cấp sổ đỏ, có nguồn gốc nằm trong diện tích giao đất, giao rừng thuộc lô số 12 giao cho nhóm hộ ông Phan Văn Vũ (thôn 10, xã Nâm N’Jang); được phê duyệt theo Quyết định số 959/QĐ-UBND ngày 26/10/2015 của Chủ tịch UBND huyện Đăk Song.

Ngày 11/3/2019, UBND huyện có Quyết định số 277/QĐ-UBND thu hồi, bãi bỏ Quyết định số 959; thửa đất này do Nhà nước quản lý, nhưng ông Bắc lấn chiếm, xây dựng trái phép 1 ngôi nhà xây cấp 4, diện tích 120m² vào cuối năm 2020; UBND xã Nâm N’Jang và huyện Đăk Song không có biện pháp ngăn chặn, xử lý kịp thời.

Sau khi được cấp sổ đỏ, nhận chuyển nhượng, lấn chiếm với diện tích gần 78.000m² đất, ông Bắc đề nghị và được UBND huyện cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất một phần diện tích sang đất ONT với 15.630m² và chia tách ra thành 63 thửa đất nhỏ.

Hành vi này có biểu hiện lợi dụng người khác đứng tên hồ sơ, thủ tục để hợp thức hóa quyền sử dụng đất cho ông Bắc.

Ngoài ra, ông Bắc còn nhận sang nhượng thửa đất số 9, tờ bản đồ độc lập, có diện tích hơn 34.552m² được cấp sổ đỏ cho ông Hà Ngọc Hạnh và bà Nguyễn Thị Kim Loan. Dù thửa đất này nằm trong diện tích đất rừng phòng hộ nhưng sau khi được sang nhượng, ông Bắc làm thủ tục tách ra thành các thửa đất số 140 và từ 146 đến 151, tờ bản đồ số 30.

Sau đó, ông Bắc tổ chức san ủi mặt bằng tổng diện tích hơn 9,9ha đất, trong đó có 7,8ha đã được cấp sổ đỏ nêu trên và hơn 2,1ha là đất quy hoạch 3 loại rừng, do UBND xã Nâm NJang quản lý. Song, xã chỉ xử phạt hành chính ông Bắc 8 triệu đồng với diện tích 734m² đất/2,1ha đất rừng phòng hộ cảnh quan QL14.

Ngày 17/3/2020, UBND tỉnh Đăk Nông đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với ông Bắc về hành vi hủy hoại đất với diện tích 4,8ha với số tiền 105 triệu đồng.

Đến ngày 21/4/2020, UBND tỉnh có công văn yêu cầu “đưa khu vực đất đã hủy hoại về trạng thái an toàn, lập hồ sơ xin cấp chủ trương dự án đầu tư xây dựng nhà ở để bán, cho thuê theo quy định và chỉ được làm nhà trên đất khi đã hoàn thành các thủ tục”.

Tuy nhiên, từ tháng 10/2020 đến năm 2021, khu vực đất ông Bắc vẫn tái diễn việc san ủi, xây dựng nhà; nhưng chính quyền địa phương không có động thái xử lý gì, để ông tiếp tục xây dựng và hoàn thiện nhà cửa.

Đây là hành vi có biểu hiện lợi dụng người khác đứng tên thực hiện hồ sơ, thủ tục để hợp thức hóa quyền sử dụng đất cho ông Bắc; rồi ông Bắc phân lô bán nền. Do vậy, Thanh tra tỉnh kiến nghị chuyển hồ sơ cho Công an tỉnh Đăk Nông điều tra, xử lý hành vi lấn chiếm đất đai, làm nhà trái phép, san ủi, hủy hoại đất công do Nhà nước quản lý với diện tích 20.390m² tại khu vực đất ông Bắc đang sử dụng; với tính chất nghiêm trọng là vi phạm đã bị xử phạt hành chính nhiều lần nhưng tiếp tục tái phạm; có dấu hiệu vi phạm các quy định về sử dụng đất đai theo Khoản 1, Điều 228 Bộ luật Hình sự năm 2015.