Trụ sở làm việc của UBND quận Hải An. Ảnh: Kim Thành

Thực hiện sự chỉ đạo của UBND TP Hải Phòng, Thanh tra TP đã thành lập đoàn tiến hành thanh tra việc thực hiện công tác quản lý, sử dụng đất đai, từ năm 2013 - 2017 trên địa bàn quận Hải An.

Căn cứ các tài liệu do UBND quận và 4 phường Đông Hải 1, Đông Hải 2, Đằng Hải và Thành Tô cung cấp, đến năm 2017, tổng diện tích đất nông nghiệp toàn quận trên 1.385ha.

Qua thanh tra tại 4 phường, đoàn thanh tra chỉ ra một số tồn tại, vi phạm, khuyết điểm trong công tác quản lý đất nông nghiệp, đất nông nghiệp công ích trên địa bàn quận Hải An.

Từ năm 2013 - 2017, UBND các phường trên địa bàn quận Hải An đã buông lỏng công tác quản lý đất nông nghiệp, đất nông nghiệp công ích để tình trạng người dân tự ý sử dụng đất vào mục đích xây dựng công trình nhà ở, chuyển nhượng, cho thuê đất trái quy định.

UBND các phường tổ chức theo dõi, quản lý việc sử dụng đất nông nghiệp của các hộ dân chủ yếu bằng bản đồ dải thửa, sổ mục kê lập trước năm 2005. Đến nay chưa kịp thời cập nhật theo dõi biến động đất đai trên sổ sách theo quy định.

UBND phường ký hợp đồng giao khoán sản phẩm nuôi trồng thủy sản nước lợ cho các hộ gia đình, tổ chức, cá nhân mà không thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định tại Khoản 3, Điều 8, Quyết định số 1068/2011/QĐ-UBND ngày 15/7/2011 của UBND TP.

Ngoài ra, còn có 21 hộ gia đình, cá nhân thuộc phường Đông Hải 1 tự sử dụng đất để nuôi trồng thủy sản mà chưa được UBND quận Hải An chỉ đạo thực hiện việc cho thuê đất, theo quy định tại Thông tư số 09/2013/TT-BTNMT ngày 28/5/2013 của Bộ Tài nguyên và Môi trường; mặc dù có vướng mắc về quy hoạch sử dụng đất, nhưng UBND phường chưa thực hiện rà soát, đề xuất cụ thể hướng xử lý để người dân sử dụng đất đúng mục đích và tạo nguồn thu cho ngân sách địa phương.

10 hợp đồng thuê đất tại phường Đông Hải 2 đã hết thời hạn sử dụng đất, UBND phường không rà soát để báo cáo, đề xuất UBND quận Hải An cho các hộ gia đình, cá nhân thuê đất theo điểm a, Khoản 2, Điều 6 Thông tư số 02/2015/TT-BTNMT ngày 27/1/2015 của Bộ Tài nguyên và Môi trường, nhằm tạo nguồn thu cho ngân sách địa phương.

Lập, thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất chưa đảm bảo

Từ năm 2013 - 2017, UBND quận Hải An đã triển khai thu hồi đất để thực hiện 40 công trình, dự án với tổng diện tích theo quyết định thu hồi đất trên 6.928 nghìn m², trong đó, tổng số đối tượng bị thu hồi đất là 2.504 cá nhân, tổ chức. Theo đó, là sự biến động lớn về đất đai, ảnh hưởng lớn đến công tác quản lý đất đai trên địa bàn quận.

Hiện nay, tổng diện tích đất hiện trạng của quận Hải An tính đến năm 2017 là trên 7.610ha, trong đó, đất nông nghiệp trên 1.385ha, nhóm đất phi nông nghiệp là trên 6.225ha.

Quận Hải An được UBND TP phê duyệt Đồ án Quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 đến năm 2025 và quy định quản lý theo Đồ án Quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 đến năm 2025 tầm nhìn đến năm 2050, theo Quyết định số 1454/QĐ-UBND này 25/7/2016.

Từ năm 2003 đến ngày 1/7/2014, việc lập, trình phê duyệt kế hoạch sử dụng đất được thực hiện 5 năm/lần vào thời kỳ kế hoạch 2010-2015 theo quy định Luật Đất đai năm 2003.

Từ năm 2015 đến thời điểm thanh tra, UBND quận đã lập tờ trình kế hoạch sử dụng đất hàng năm của quận, trình UBND TP ban hành quyết định phê duyệt theo quy định tại khoản 1, Điều 52 Luật Đất đai năm 2013.

Chất lượng công tác lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất chưa cao, một số nội dung chưa sát thực tế, tính khả thi thấp, chưa đảm bảo tốt nguyên tắc về sự phù hợp của quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất giữa các cấp theo quy định tại khoản 2, khoản 3, Điều 21, Luật Đất đai năm 2003.

Trong kỳ quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, nhiều dự án triển khai chậm, chưa đảm bảo phù hợp với quy hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt; một số chỉ tiêu đạt tỷ lệ thấp so với kế hoạch được duyệt.

Năm 2014, UBND quận đã thực hiện công tác kiểm kê đất đai, số liệu thống kê chưa phản ánh chính xác, đầy đủ về thực tế tình hình sử dụng đất trên địa bàn quận, chưa thực sự phục vụ hiệu quả cho công tác quản lý, sử dụng đất đai.

Công tác lập kế hoạch, quản lý hồ sơ, quản lý tình hình biến động đất đai trên địa bàn nhiều bất cập, chưa được cập nhật thường xuyên; hệ thống hóa dữ liệu đất đai chưa triển khai; việc đăng ký theo dõi biến động đất đai chưa thường xuyên, liên tục, dẫn đến việc đối chiếu, tìm kiếm dữ liệu thông tin khó khăn, phụ thuộc chủ yếu vào kinh nghiệm quản lý của cán bộ địa chính.

Công tác tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất dành cho tổ chức còn sơ sài

Từ năm 2013 - 2017, UBND quận Hải An đã thực hiện các trình tự, thủ tục, hồ sơ để tổ chức thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất 15 dự án, trong đó, đấu giá thành công 12 dự án, 3 dự án đấu giá không thành công.

Qua xem xét 12 bộ hồ sơ đấu giá quyền sử dụng đất thành công, đoàn thanh tra đã chỉ ra một số vi phạm, tồn tại trong công tác đánh giá hồ sơ tham gia đấu giá đất dành cho tổ chức.

Ngoài ra, UBND quận chưa xử lý đơn vị trúng đấu giá quyền sử đất không thực hiện đúng quy chế đấu giá quyền sử dụng đất như đã cam kết: Chậm nộp tiền sử dụng đất sau khi trúng đấu giá.

Trách nhiệm đối với các khuyết điểm nêu trên thuộc về UBND quận Hải An, các đơn vị, tổ chức, cá nhân có liên quan trong việc tổ chức thực hiện nhiệm vụ được giao, được phân công phụ trách các lĩnh vực.

Lãnh đạo UBND quận, UBND các phường chưa quan tâm đúng mức, chỉ đạo chưa cụ thể, sát sao việc thanh tra, kiểm tra quản lý, sử dụng đất đai.

Đội ngũ cán bộ địa chính cấp phường nhìn chung còn yếu về chuyên môn, thiếu trách nhiệm.

Chính quyền cấp phường các thời kỳ thiếu kiểm tra, đôn đốc, chấn chỉnh, xử lý kịp thời các hành vi vi phạm Luật Đất đai.

UBND TP chỉ đạo Chủ tịch UBND quận Hải An thực hiện nghiêm kết luận của Thanh tra TP, tổ chức kiểm điểm làm rõ trách nhiệm, xử lý nghiêm các khuyết điểm đối với cá nhân, tổ chức, đơn vị có liên quan theo quy định của pháp luật; kiên quyết áp dụng các biện pháp xử lý theo quy định pháp luật đối với các hộ dân tự ý xây dựng nhà trái phép trên đất nông nghiệp, nhằm giữ nghiêm kỷ cương pháp luật.