Khu tái định cư dự án ở huyện Tây Trà, dân cư thiếu đất ở, đất sản xuất. Ảnh minh họa: Tuoitre.vn

Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi chỉ đạo Chủ tịch UBND huyện hướng dẫn tổ chức kiểm điểm làm rõ trách nhiệm, đánh giá tính chất mức độ sai phạm của từng tổ chức, cá nhân, trên cơ sở đó báo cáo Ban Thường vụ Huyện ủy Tây Trà lãnh đạo, chỉ đạo xử lý trách nhiệm cán bộ theo thẩm quyền Chủ tịch UBND huyện xử lý trách nhiệm của công chức, viên chức theo đúng quy định; căn cứ vào kết luận thanh tra và mức độ sai phạm cụ thể, thời hiệu xử phạt của từng dự án để xem xét trách nhiệm vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng đối với các đơn vị tư vấn thiết kế, tư vấn giám sát, nhà thầu thi công theo quy định của Chính phủ và UBND tỉnh, đặc biệt là biện pháp công bố công khai và cấm không cho phép nhà thầu tham gia đấu thầu dự án mới trên địa bàn của huyện...

Trước đó, Chánh Thanh tra tỉnh Quảng Ngãi đã ban hành Quyết định số 53/QĐ-TTT ngày 22/5/2013 và Quyết định số 120/QĐ-TTT ngày 2/8/2013 thanh tra việc chấp hành các quy định của pháp luật và nhiệm vụ, quyền hạn của UBND huyện Tây Trà trong lĩnh vực quản lý đầu tư xây dựng; quản lý đất đai; giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng.

Việc chấp hành pháp luật về thanh tra; giải quyết khiếu nại, tố cáo; phòng, chống tham nhũng từ năm 2012 đến tháng 6/2013 

Công tác lãnh đạo, chỉ đạo hoạt động thanh tra của UBND huyện Tây Trà chưa được quan tâm đúng mức; vai trò tham mưu đề xuất và tổ chức thực hiện của Thanh tra huyện hạn chế số cuộc thanh tra ít, kết quả chưa cao, chưa triển khai thanh tra việc thực hiện chế độ bệnh binh đối với quân nhân là người dân tộc ít người theo chỉ đạo tại Công văn số 2957/UBND-NC ngày 27/8/2012 của UBND tỉnh. 

UBND huyện chưa trang bị đủ các điều kiện vật chất, kỹ thuật cần thiết để làm nhiệm vụ tiếp công dân; chưa xây dựng Quy chế Hoạt động của Phòng Tiếp công dân, chưa ban hành Quy chế Tiếp công dân, tiếp nhận, xử lý và giải quyết khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền của Chủ tịch UBND huyện, chưa cử cán bộ chuyên trách tiếp công dân, xử lý đơn và thực hiện chế độ bồi dưỡng cán bộ tiếp công dân. Qua kiểm tra tại UBND các xã Trà Phong, Trà Thanh, Trà Lãnh và Trà Thọ cho thấy UBND các xã này cũng chưa thực hiện đúng quy định về công tác tiếp công dân.  

Công tác xử lý đơn chưa đảm bảo chính xác, có trường hợp xác định thẩm quyền giải quyết không đúng. Việc thẩm tra, xác minh và ban hành quyết định giải quyết khiếu nại còn chậm chưa đảm bảo thời hạn quy định.

Thanh tra huyện chưa lập danh mục theo dõi các vụ việc thuộc thẩm quyền của Chủ tịch UBND huyện, của thủ trưởng các phòng, ban và của chủ tịch UBND các xã trên địa bàn để theo dõi và có kế hoạch kiểm tra, đôn đốc, tham mưu giải quyết kịp thời; tình trạng tranh chấp đất lâm nghiệp diễn ra nhiều năm nhưng các cơ quan chuyên môn của huyện chưa nắm bắt thông tin kịp thời để hướng dẫn UBND các xã thực hiện hòa giải; tham mưu UBND huyện chỉ đạo và giải quyết kịp thời; công tác tuyên truyền pháp luật về khiếu nại, tố cáo còn hạn chế.

UBND huyện chưa ban hành Kế hoạch Công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí năm 2013; chưa chỉ đạo triển khai thực hiện Công văn số 4395/UBND-NC ngày 04/12/2012 của UBND tỉnh về xây dựng kế hoạch tự kiểm tra theo quy định tại Điều 27 Nghị định số 120/2006/NĐ-CP của Chính phủ...

Việc thực hiện các thủ tục hành chính về lĩnh vực đất đai, khoáng sản

Qua kiểm tra 10/19 hồ sơ giải quyết thủ tục về đăng ký chuyển nhượng quyền sử dụng đất tại Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất (2010 - 2012) cho thấy thực hiện chưa đảm bảo đúng theo quy định.

UBND huyện cấp 13 giấy phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường tận thu đá, cát, sỏi cho 13 tổ chức, cá nhân chưa đúng thẩm quyền theo quy định của Luật Khoáng sản. Trong quá trình thực hiện, Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện không yêu cầu tổ chức, cá nhân được cấp phép thực hiện việc ký quỹ cải tạo, phục hồi môi trường trước khi tiến hành khai thác khoáng sản theo quy định của Luật Khoáng sản; không phối hợp với Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện để thực hiện thu lệ phí cấp giấy phép hoạt động khoáng sản theo quy định làm thất thu ngân sách.

Việc thực hiện quản lý đầu tư và xây dựng trên địa bàn huyện

Kết quả kiểm tra 51 công trình (quy mô nhỏ) cho thấy có 27 công trình sai phạm trong công tác lập, thẩm tra, thẩm định dự toán không đảm bảo tính chính xác dẫn đến làm tăng tổng dự toán với số tiền 1.403 triệu đồng. 

Trong 3 năm (2010 - 2012), các chủ đầu tư đã đấu thầu 85/147 dự án với tổng giá trị gói thầu được duyệt là 325,736 tỷ đồng, kết quả trúng thầu có giá trị là 322,205 tỷ đồng, với tỷ lệ giảm 1,1%; 62/147 dự án chỉ định thầu với tổng giá trị được duyệt là 88,553 tỷ đồng, kết quả chỉ định thầu có giá trị là 88,543 tỷ đồng, với tỷ lệ giảm 0,01% (giá trị giảm 10 triệu đồng). Điều đó cho thấy công tác đấu thầu, chỉ định thầu còn mang tính hình thức, chưa thực hiện được việc tiết kiệm vốn đầu tư.  

Phần lớn trong hợp đồng chưa quy định về tỉ lệ thu hồi vốn tạm ứng theo quy định tại khoản 6 Điều 17 Nghị định 48/2010/NĐ-CP ngày 7/5/2010 của Chính phủ; không thực hiện đầy đủ yêu cầu công tác bảo lãnh tiền tạm ứng, chưa tuân thủ điều kiện tạm ứng nên dẫn đến trong quá trình thực hiện có nhiều trường hợp không thu hồi được vốn tạm ứng, chỉ tính riêng 5 dự án giao thông có tổng mức đầu tư lớn, đến nay chưa thu hồi được vốn tạm ứng với số tiền 20,251 tỷ đồng và chưa thi công hoàn thành (các dự án này đã được Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy kiểm tra và có kết luận xử lý).

Các công trình sai phạm điển hình trong quản lý đầu tư

Công trình hệ thống cấp nước sinh hoạt thôn Trà Kem do UBND xã Trà Xinh làm chủ đầu tư xây dựng năm 2010 có tổng mức đầu tư 393.863.162 đồng do Công ty TNHH MTV Đức Tín được chỉ định thầu. Sau thời gian ngắn được nghiệm thu đưa vào sử dụng thì công trình bị hư hỏng nhưng UBND xã Trà Xinh và nhà thầu không thực hiện lập hồ sơ sự cố để tìm nguyên nhân, xác định trách nhiệm và đưa ra biện pháp khắc phục. Nhà thầu tự ý tháo dỡ toàn bộ hệ thống đường ống có chiều dài 1.924m từ bể chứa, lắng lọc đến bể chứa nước sạch có giá trị xây lắp là 243.385.000 đồng và nhà thầu tự ý xây dựng mới 1 cụm đầu mối và đường ống khoảng 200m để lấy nước tại Suối Đó về bể chứa số 2 để người dân tự dùng ống để lấy về sử dụng có giá trị xây lắp là 36.682.000 đồng. Việc xây dựng lại hệ thống nước không đảm bảo nguồn nước và không đấu nối vào hệ thống bể đã xây dựng trước đó nhưng UBND xã vẫn lập hồ sơ quyết toán như thiết kế ban đầu được duyệt để trình UBND huyện Tây Trà phê duyệt tại Quyết định số 691/QĐ-UBND ngày 6/7/2012 với tổng giá trị vốn đầu tư hoàn thành 366.200.000 đồng là trái quy định của Luật Xây dựng. 

Công trình Trạm Y tế xã Trà Thanh được xây dựng năm 2010 do Công ty Cổ phần Khảo sát Thiết kế Kiểm định công trình SC lập dự án, thiết kế, dự toán với tổng dự toán 1.496.619.730 đồng, được đầu tư bằng nguồn vốn Chương trình Giảm nghèo nhanh và bền vững theo Nghị quyết số 30a/2008/NQ-CP. Liên danh Công ty TNHH XD Đồng Tâm và Xí nghiệp Xây dựng Liên Hoàng trúng thầu. Kết quả thanh tra việc lập dự toán hạng mục tường rào cho thấy, đơn vị tư vấn xác định đơn giá đối với công việc gia công và lắp dựng chông sắt trên tường rào xây (có chiều cao 0,24 m, chiều dài 75m) có đơn giá sau thuế tạm tính là 2.774.349 đồng (tính đúng 277.435 đồng/m dài) là bất hợp lý. Tuy nhiên, thẩm tra dự toán của Công ty Tư vấn xây dựng Nhà Việt và thẩm định dự toán của Phòng Kinh tế - Hạ tầng huyện không phát hiện sai phạm để điều chỉnh mà trình UBND huyện phê duyệt tổng dự toán công trình. Trong hồ sơ, cả 3 nhà thầu đều bỏ thầu đối với công việc gia công và lắp dựng chông sắt trên tường rào xây có đơn giá sau thuế là 2.774.349 đồng/1m dài như trong dự toán được duyệt Tổ Chuyên gia chấm, xét thầu vẫn không phát hiện chi tiết những đơn giá bất thường để yêu cầu các nhà thầu giải trình và xem xét để hiệu chỉnh theo quy định trong hồ sơ mời thầu được duyệt. Sai phạm của các cơ quan, đơn vị liên quan làm thiệt hại cho ngân sách 187.268.557 đồng. 

Công trình đường giao thông nội vùng tổ 1 thôn Tây, xã Trà Thọ được xây dựng năm 2010 với tổng mức đầu tư 611.302.302 đồng (trong đó chi phí xây lắp 509.937.856 đồng) bằng nguồn vốn Chương trình 135 giai đoạn II. Công ty TNHH MTV Tư vấn xây dựng Tân Phát lập thiết kế, dự toán; Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng Tây Trà trúng thầu xây lắp với giá trị 509.927.000 đồng và Công ty Cổ phần Tư vấn và Xây dựng công trình Đức Tín giám sát. Qua thanh tra cho thấy, trong quá trình lập dự toán xác định khối lượng xây dựng rãnh bê tông bên taly âm bất hợp lý với giá trị 146.528.108 đồng nhưng quá trình thẩm định dự toán không phát hiện để điều chỉnh. Trong quá trình thi công, nhà thầu chỉ thực hiện 353,9m/557,6m chiều dài tuyến so với thiết kế được duyệt (thiếu 203,7m) và không thi công toàn bộ khối lượng bê tông rãnh dọc có chiều dài 1.100m (550m x 2) nhưng nhà thầu, tư vấn giám sát và chủ đầu tư vẫn lập hồ sơ nghiệm thu, thanh toán và trình UBND huyện phê duyệt như dự toán được duyệt dẫn đến quyết toán khống 321.595.000 đồng.

Sai phạm tại 3 dự án trên có dấu hiệu hành vi cố ý làm trái, thiếu tinh thần trách nhiệm gây thiệt hại tài sản của Nhà nước. 

Hàn Ngọc