Vụ trưởng Vụ Pháp chế Trần Đăng Vinh. Ảnh: TH

Nhiều "điểm sáng" trong xây dựng pháp luật ngành Thanh tra

Vụ trưởng Vụ Pháp chế Trần Đăng Vinh cho biết, năm 2024 là năm thành công của công tác pháp chế với nhiều hoạt động được triển khai và đạt kết quả quan trọng.

Trong đó, công tác xây dựng pháp luật là một trong những điểm sáng của Vụ Pháp chế trong năm nay. Vụ đã chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan xây dựng, tham mưu Tổng Thanh tra trình Chính phủ ban hành Nghị định 03/2024/NĐ-CP ngày 11/1/2024 quy định về cơ quan thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành và hoạt động của cơ quan được giao thực hiện chức năng thanh tra.   

Vụ đã chủ trì xây dựng, trình Tổng Thanh tra ban hành 3 thông tư và phối hợp xây dựng, trình ban hành 5 thông tư khác, góp phần kịp thời cụ thể hóa Luật Thanh tra năm 2022 và các văn bản pháp luật có liên quan.

Vụ cũng phối hợp với Vụ Tổ chức cán bộ và các cục, vụ, đơn vị trong việc xây dựng, trình Tổng Thanh tra ban hành Quy định chức năng nhiệm vụ, cơ cấu tổ chức của các cục, vụ, đơn vị thuộc TTCP.

Tổ công tác của Vụ Pháp chế tiến hành kiểm tra, theo dõi thi hành pháp luật về PCTN tại Ngân hàng Nhà nước, tháng 11/2024. Ảnh: TH

Đặc biệt, để chuẩn bị cho sơ kết 5 năm thực hiện Luật PCTN, trong năm 2024, Vụ đã chủ trì, phối hợp với Cục IV và cục, vụ phụ trách địa bàn tiến hành kiểm tra, theo dõi thi hành pháp luật về PCTN tại 7 bộ, ngành và 7 địa phương.

Ngoài ra, thẩm định các văn bản quy phạm pháp luật thuộc thẩm quyền ban hành của Tổng Thanh tra, đảm bảo hồ sơ văn bản đầy đủ, chất lượng, tuân thủ đúng yêu cầu của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Tập trung sửa đổi, bổ sung các văn bản pháp luật chịu sự tác động do tinh gọn bộ máy

Năm 2025 là năm có nhiều sự kiện chính trị trọng đại của đất nước, trong đó, nhiều nhiệm vụ quan trọng đặt ra đối với công tác pháp chế, nhất là rà soát hệ thống văn bản quy phạm pháp luật chịu tác động của việc sắp xếp tổ chức bộ máy; đề xuất các nhiệm vụ, giải pháp để xử lý những vấn đề vướng mắc khi thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy và xây dựng, hoàn thiện pháp luật, tháo gỡ “điểm nghẽn của điểm nghẽn”, coi xây dựng thể chế là “đột phá của đột phá” như sự lãnh đạo, chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm. Đây là những việc cần làm ngay và “không thể chậm trễ”, đòi hỏi công tác pháp chế của TTCP đặt ra những yêu cầu cần phải đổi mới tư duy xây dựng pháp luật.

Tổ chức tọa đàm "Đổi mới tư duy xây dựng pháp luật về thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và PCTN" nhân dịp kỷ niệm Ngày Pháp luật Việt Nam. Ảnh: TH

Theo Vụ trưởng Vụ Pháp chế Trần Đăng Vinh, TTCP cần phải chủ động nghiên cứu, phối hợp với các cơ quan bộ, ngành, địa phương thực hiện các nhiệm vụ liên quan đến tổng kết và triển khai thực hiện các chủ trương về hoàn thiện thể chế do tác động của chủ trương tinh gọn bộ máy khi thực hiện Nghị quyết 18/NQ-TW, trong đó, tập trung tiến hành sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật có nội dung chịu sự tác động trực tiếp do tinh gọn bộ máy.

Ông Vinh ví dụ: Bảo hiểm Xã hội Việt Nam không còn là cơ quan thuộc Chính phủ nên sẽ nghiên cứu đề xuất xử lý khoản 3, Điều 9 Luật Thanh tra, bỏ mục 2 Chương II Thanh tra Bảo hiểm Xã hội Việt Nam tại Nghị định 03/2024/NĐ-CP. Cùng với đó, do có sự thay đổi về mô hình quản lý doanh nghiệp Nhà nước, cần thiết phải nghiên cứu quy định lại thẩm quyền thanh tra của TTCP, thanh tra bộ đối với doanh nghiệp Nhà nước tại khoản 1 Điều 11, điểm e khoản 11, Điều 15 và điểm d khoản 1, Điều 23 Luật Thanh tra, đồng thời, tăng sự chủ động cho cơ quan thanh tra trong việc phòng ngừa, phát hiện, xử lý kịp thời các vi phạm, tham nhũng, tiêu cực trong quản lý vốn và tài sản Nhà nước tại doanh nghiệp Nhà nước cũng như doanh nghiệp cổ phần Nhà nước chi phối.

Lãnh đạo Vụ Pháp chế tham gia tập huấn công tác thanh tra cho Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao. Ảnh: TH

Nhiều quy định khác của Nghị định 03/2024/NĐ-CP cũng phải sửa đổi, bổ sung, chẳng hạn như: Sửa đổi Điều 15 về thanh tra tổng cục, cục; sửa khoản 1 Điều 17 về thanh tra sở; sửa đổi Điều 20, Điều 21 và các quy định có liên quan về cơ quan được giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành do có sự thay đổi về tổ chức của bộ và các cơ quan, đơn vị có liên quan.

Nghị định 81/2023/NĐ-CP cần thiết phải sửa đổi Điều 2 nhiệm vụ, quyền hạn của TTCP trong công tác thanh tra; sửa đổi Điều 3 về cơ cấu tổ chức của TTCP nhằm thực hiện chủ trương tinh gọn bộ máy...

“Không những thế, chúng ta cần phải  ban hành và triển khai thực hiện kế hoạch rà soát, kiểm tra, hệ thống hóa, pháp điển hóa văn bản quy phạm pháp luật về thanh tra, tiếp công dân (TCD), khiếu nại, tố cáo (KNTC) và PCTN, tiêu cực. Qua đó, góp phần phát hiện những quy định không còn phù hợp để sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện. Hướng dẫn các bộ, ngành, địa phương tự kiểm tra các văn bản quy phạm pháp luật về thanh tra, TCD, KNTC và PCTN, tiêu cực" - ông Vinh nói.

Ban hành và triển khai thực hiện kế hoạch tuyên truyền, phổ biến pháp luật năm 2025 của TTCP, tập trung tuyên truyền quy định pháp luật về thanh tra, TCD, giải quyết KNTC, PCTN dưới nhiều hình thức.

Các thế hệ cán bộ làm công tác pháp chế chụp ảnh lưu niệm cùng cán bộ, công chức Vụ Pháp chế nhân dịp gặp mặt Ngày Pháp luật Việt Nam. Ảnh: TH

Tại hội nghị tổng kết công tác pháp chế năm 2024, Phó Tổng Thanh tra Lê Tiến Đạt nhận định: Dù khối lượng công việc lớn, nhưng tập thể lãnh đạo, công chức Vụ Pháp chế đã nỗ lực không ngừng và đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận, nổi bật, chúng ta đã hoàn thành khá toàn diện các nhiệm vụ theo kế hoạch năm 2024. Đồng thời, đề nghị Vụ Pháp chế, tiếp tục chủ động trong công tác pháp chế, phát huy tính sáng tạo, cùng chung sức đồng lòng để nâng cao vai trò, vị thế của ngành Thanh tra.

Thực hiện yêu cầu đó, Vụ trưởng Trần Đăng Vinh cho biết, Vụ Pháp chế sẽ lãnh đạo, chỉ đạo tập thể Vụ đoàn kết nhất trí, nỗ lực trong công tác, hoàn thành nhiệm vụ mà lãnh đạo TTCP giao phó, đồng sức, đồng lòng cùng nâng cao vị thế ngành Thanh tra.