Thanh tra việc thực hiện pháp luật về chỉ dẫn bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp tại tỉnh Đồng Tháp. Ảnh: KHCN

Thanh tra Bộ cho biết: Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng; Cục An toàn bức xạ và Hạt nhân (ATBX&HN) đã tiến hành 302 cuộc thanh tra, kiểm tra đối với 302 cơ sở; Thanh tra Bộ đã triển khai 31 cuộc thanh tra, kiểm tra về sở hữu công nghệ, kiểm tra 31 tổ chức KH&CN và 3 cuộc thanh tra chuyên ngành về tiêu chuẩn đo lường chất lượng.

Theo đó, Cục ATBX&HN đã tiến hành 50 cuộc thanh tra đối với 50 cơ sở. Kết quả, đã ban hành 17 quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với 17 cơ sở với tổng số tiền xử phạt là 261 triệu đồng.

Qua thanh tra phát hiện nội dung vi phạm chủ yếu là không thực hiện đúng quy trình đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền thẩm định; tiến hành công việc bức xạ khi giấy phép hết hạn sử dụng từ trên 30 ngày làm việc; lưu giữ nguồn phóng xạ không có giấy phép tiến hành công việc bức xạ; không khai báo thiết bị bức xạ; không tổ chức đào tạo kiến thức an toàn bức xạ cho nhân viên bức xạ theo quy định; sử dụng thiết bị không đạt tiêu chuẩn dùng trong hoạt động dịch vụ hỗ trợ ứng dụng năng lượng nguyên tử.

Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng và Thanh tra Bộ đã tiến hành 252 cuộc thanh tra, kiểm tra đối với 252 cơ sở. Kết quả, qua thanh tra, kiểm tra đã ban hành 38 quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với 38 cơ sở với tổng số tiền xử phạt là gần 3,6 tỷ đồng và áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả buộc thu hồi, tái xuất, tái chế hoặc thay đổi mục địch sử dụng, hoặc tiêu hủy lượng hàng hóa vi phạm đối với xăng, dầu; buộc thu hồi kết quả đã cấp cho khách hàng ngoài lĩnh vực đăng ký hoạt động, tước quyền giấy chứng nhận hệ thống quản lý ISO...

Ngoài ra, Bộ KH&CN đã tiến hành kiểm tra đối với 31 tổ chức KH&CN, ban hành 1 quyết định xử phạt hành chính đối với 1 cơ sở, số tiền xử phạt là 1,5 triệu đồng.

Bộ KH&CN đã tiến hành thanh tra đối với 14 cơ sở và kiểm tra, xác minh đối với 17 cơ sở về sở hữu công nghệ, ban hành 6 quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với 6 cơ sở với số tiền xử phạt là 76 triệu đồng.

Riêng trong quý IV năm 2022, Thanh tra Bộ, Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng và Cục ATBX&HN đã tiến hành 93 cuộc thanh tra, kiểm tra đối với 93 cơ sở, ban hành 27 quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh 2 vực ATBX&HN; tiêu chuẩn đo lường chất lượng và sở hữu công nghiệp.

“Nội dung thanh tra phù hợp với yêu cầu quản lý trong từng giai đoạn cụ thể, Bộ KH&CN đã phối hợp với các cơ quan liên quan xử lý các hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực quản lý Nhà nước về KH&CN, góp phần xử lý các vi phạm, đảm bảo cạnh tranh lành mạnh, đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp và người tiêu dùng”, báo cáo nêu rõ.

Bên cạnh những thuận lợi, báo cáo cũng chỉ ra một số khó khăn như: Công việc theo chức năng được giao lớn, trong khi lực lượng cán bộ, công chức thanh tra hạn chế về số lượng, nhiều công chức mới còn thiếu kinh nghiệm trong việc xử lý những vấn đề khó, phức tạp, mới phát sinh; bên cạnh đó, một số quy định pháp luật chưa rõ ràng, còn có những vấn đề chồng chéo, xung đột.

Việc chấp hành các quy định pháp luật của doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân trong lĩnh vực quản lý Nhà nước của ngành KH&CN còn có những diễn biến phức tạp, nhất là đối với những mặt hàng mà ngành KH&CN chịu trách nhiệm quản lý Nhà nước về tiêu chuẩn đo lường chất lượng sản phẩm, hàng hóa; vi phạm pháp luật trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ, ngày càng tinh vi, gây nhiều khó khăn trong việc bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ của các chủ thể.

Đặc biệt, trong thời gian qua, công tác đấu tranh chống gian lận thương mại và hàng giả đã được Ban Chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả Bộ KH&CN (Ban Chỉ đạo 389 Bộ KH&CN) quan tâm chỉ đạo triển khai và đã thu được kết quả tích cực. Ban Chỉ đạo 389 Bộ KH&CN đã chỉ đạo các lực lượng chức năng thuộc bộ tăng cường phối hợp đấu tranh, phát hiện, xử lý nhiều vụ việc vi phạm về tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng sản phẩm, hàng hóa, xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp, góp phần tích cực trong công tác đấu tranh chống gian lận thương mại, hàng giả, đồng thời bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người tiêu dùng, các đơn vị kinh doanh chân chính, góp phần ổn định tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội và thúc đẩy phát triển kinh tế.

Hiện nay, Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng đang tiếp tục thực hiện công tác khảo sát về chất lượng, đo lường và ghi nhãn hàng hóa đối với các sản phẩm, hàng hóa do Bộ KH&CN quản lý theo Kế hoạch số 119 ngày 2/12/2021 của Ban Chỉ đạo 389 quốc gia.

Về phương hướng nhiệm vụ trong năm 2023, Bộ KH&CN tăng cường công tác phối hợp, trao đổi nghiệp vụ của lực lượng thanh tra ngành KH&CN từ Trung ương đến địa phương, kịp thời giải đáp vướng mắc về chuyên môn nghiệp vụ trong quá trình triển khai các cuộc thanh tra.

Bên cạnh đó, Bộ KH&CN phối hợp giải quyết kịp thời chồng chéo trong hoạt động thanh tra giữa các cơ quan thanh tra ở Trung ương và địa phương; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát theo hướng tập trung rà soát các văn bản, chính sách và quy trình quản lý, thực hiện các nhiệm vụ KH&CN sử dụng ngân sách Nhà nước để phát hiện và khắc phục kịp thời sơ hở trong cơ chế quản lý, phòng ngừa, ngăn chặn và xử lý tiêu cực phát sinh trong quản lý, sử dụng ngân sách Nhà nước dành cho nhiệm vụ KH&CN.

Đồng thời, tổ chức thanh tra, kiểm tra chuyên ngành đối với các tổ chức KH&CN và các lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý Nhà nước của bộ.

Thanh tra Bộ chủ trì, phối hợp với Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng, Cục ATBX&HN, Cục Sở hữu trí tuệ tổ chức các đoàn thanh tra chuyên ngành, liên ngành để phục vụ công tác quản lý Nhà nước của bộ.

Phối hợp chặt chẽ giữa Bộ KH&CN với các sở KH&CN địa phương trong việc kiện toàn, bảo đảm duy trì cơ cấu tổ chức thanh tra sở…