(Thanh tra) - Thanh tra tỉnh Quảng Ninh dự báo, tình trạng khiếu nại, tố cáo đông người liên quan đến đất đai, bồi thường, giải phóng mặt bằng và tái định cư tại các địa phương triển khai dự án giao thông, chỉnh trang đô thị, khu thương mại, nhà ở, tái định cư vẫn tiềm ẩn nhiều nguy cơ khó lường.
Đồng thời, Thanh tra tỉnh cũng cho biết áp lực lớn sẽ dồn lên cấp tỉnh trong bối cảnh mô hình chính quyền 2 cấp chính thức vận hành, đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng về nhân lực và cơ chế phối hợp để kịp thời giải quyết các vụ việc phát sinh.
Thanh tra tỉnh Quảng Ninh mới đây đã có báo cáo về kết quả triển khai thực hiện mô hình chính quyền 2 cấp. Theo báo cáo, sau khi sắp xếp chính quyền địa phương hai cấp, các vụ việc khiếu nại lần hai hoặc tố cáo tiếp lên Chủ tịch UBND tỉnh sẽ tăng cao.
Trước đây Chủ tịch UBND cấp huyện là người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần hai hoặc giải quyết tố cáo tiếp, sau khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, toàn bộ các vụ việc này thuộc thẩm quyền giải quyết của Chủ tịch UBND tỉnh.
Điều này sẽ gây áp lực lớn đến các cơ quan tham mưu (như Thanh tra tỉnh, Sở Nông nghiệp và Môi trường cùng các cơ quan có liên quan theo chức năng, nhiệm vụ) trong việc bố trí cán bộ có năng lực đảm bảo tham mưu cho Chủ tịch UBND tỉnh giải quyết khiếu nại lần hai theo quy định của Luật Khiếu nại.
Bên cạnh đó, đội ngũ công chức cấp xã (sau khi kiện toàn) mặc dù được tăng cường từ công chức cấp huyện nhưng về cơ bản vẫn thiếu và chất lượng còn chưa được đồng đều, nhất là trong công tác tiếp công dân, tham mưu giải quyết khiếu nại tố cáo.
Đáng chú ý, theo Thanh tra tỉnh từ nay đến khi diễn ra Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng và trong quá trình triển khai sắp xếp, tinh gọn bộ máy cơ quan Nhà nước, dự báo phát sinh nhiều đơn tố cáo, phản ánh liên quan đến công tác cán bộ.
“Tình trạng khiếu nại, tố cáo đông người về lĩnh vực đất đai, bồi thường, giải phóng mặt bằng và tái định cư tại những địa phương triển khai thực hiện các dự án về giao thông, chỉnh trang đô thị, xây dựng các trung tâm thương mại, nhà ở, khu tái định cư… vẫn còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ khó lường”, báo cáo của Thanh tra tỉnh nhấn mạnh.
Nhằm tăng cường hiệu quả công tác quản lý Nhà nước trong lĩnh vực thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, nhất là trong bối cảnh mô hình chính quyền 2 cấp chính thức vận hành, Thanh tra tỉnh Quảng Ninh đã đưa ra hàng loạt kiến nghị cụ thể.
Thứ nhất, UBND tỉnh kiến nghị Chính phủ và Thanh tra Chính phủ khẩn trương rà soát, hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến thanh tra, tiếp công dân, khiếu nại, tố cáo. Đặc biệt cần làm rõ trách nhiệm, thẩm quyền của người đứng đầu chính quyền cấp tỉnh, cấp xã để sửa đổi, bổ sung kịp thời, tránh “độ trễ” trong quá trình vận hành mô hình mới.
Thứ hai, UBND tỉnh cần sớm ban hành Chỉ thị về công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo. Đây được xem là cơ sở quan trọng nhằm nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu và củng cố vai trò đội ngũ cán bộ trong giai đoạn hiện nay.
Thứ ba, chỉ đạo các sở, ngành, địa phương tiếp tục bám sát và triển khai Kế hoạch 188/KH-UBND ngày 19/8/2024 về công tác tiếp công dân phục vụ Đại hội Đảng các cấp, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV và kỳ bầu cử Quốc hội khóa XV, HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031. Đi liền với đó là tăng cường kiểm tra, rà soát, xử lý dứt điểm các vụ việc phức tạp, tồn đọng, kéo dài.
Thứ tư, yêu cầu Chủ tịch UBND các xã, phường, đặc khu nghiêm túc chấp hành quy định của Đảng, pháp luật Nhà nước trong hoạt động tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh. Người đứng đầu phải kịp thời, chủ động giải quyết vụ việc trên địa bàn, không để phát sinh "điểm nóng", hạn chế tối đa tình trạng đơn thư vượt cấp lên tỉnh và Trung ương.
Thứ năm, các sở, ngành, địa phương, đơn vị cần chú trọng kiện toàn bộ máy, tăng cường đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ, nâng cao ý thức trách nhiệm và đạo đức công vụ cho đội ngũ cán bộ. Đồng thời, cần quan tâm chế độ chính sách, khen thưởng kịp thời, đầu tư trụ sở, trang thiết bị, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ công tác tiếp công dân, tạo thuận lợi cả cho người dân lẫn cán bộ.
Thứ sáu, UBND tỉnh chỉ đạo Ban Tiếp công dân tỉnh căn cứ nội dung, tính chất của các vụ việc khiếu nại để tham mưu cho lãnh đạo UBND tỉnh giao cho các sở, ban, ngành cùng có trách nhiệm chủ trì xác minh các vụ việc khiếu nại. Theo Thanh tra tỉnh, cách làm này vừa giúp giảm tải áp lực, vừa phát huy trách nhiệm của các cơ quan theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao.
