Tập thể Thanh tra Bộ KH&ĐT. Ảnh: Nguyễn Điểm

Chủ động rà soát, điều chỉnh kế hoạch cho phù hợp với tình hình

Ông Lương Văn Kết, Chánh Thanh tra Bộ KH&ĐT chia sẻ, trong thời gian qua, Bộ KH&ĐT tiếp tục thực hiện nghiêm túc chỉ thị của Ban Bí thư, các chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ và văn bản hướng dẫn của Ban Chỉ đạo Quốc gia về phòng, chống dịch Covid-19 và các văn bản hướng dẫn của Bộ KH&ĐT, các hoạt động thanh tra, kiểm tra được lập kế hoạch và tổ chức thực hiện tập trung, có trọng điểm, tạo điều kiện cho các địa phương, tổ chức, đơn vị tập trung chống dịch và tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc nhằm thúc đẩy sản xuất, kinh doanh, ổn định tình hình kinh tế - xã hội.

Bên cạnh việc nỗ lực triển khai đúng tiến độ các cuộc thanh tra, kiểm tra theo kế hoạch đã được phê duyệt, Bộ luôn chủ động trong việc rà soát, điều chỉnh kế hoạch cho phù hợp với tình hình, bố trí các nguồn lực để hoàn thành các cuộc thanh tra, kiểm tra cũng như các nhiệm vụ đột xuất theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Đặc biệt, từ đầu năm đến nay, Thanh tra Bộ đã hoàn thành 2 nhiệm vụ do Thủ tướng Chính phủ giao.

“Kế hoạch thanh tra, kiểm tra năm 2021 đã đảm bảo được nguyên tắc không trùng lặp về đối tượng, nội dung, thời gian; mỗi địa phương, bộ, ngành chỉ có 1 cuộc thanh tra, kiểm tra do các đơn vị thuộc Bộ tiến hành”, ông Kết nhấn mạnh.

Mặt khác, Bộ KH&ĐT tiếp tục thực hiện công tác tham mưu tổng hợp về xây dựng cơ chế, chính sách vĩ mô, kiến nghị với Chính phủ ban hành các văn bản về quản lý kinh tế để thúc đẩy hoạt động sản xuất, kinh doanh; chủ động tham mưu cho Chính phủ chỉ đạo, điều hành kịp thời các cân đối lớn, có ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Đặc biệt, trước diễn biến khó lường của dịch Covid-19, Bộ đã xây dựng Đề án Thúc đẩy tăng trưởng kinh tế những tháng cuối năm 2021 và đầu năm 2022.

Giảm bớt các cuộc thanh tra chưa cần thiết

Ông Kết cho biết, đứng trước diễn biến phức tạp của dịch Covid-19, thực hiện chỉ đạo của Ban Bí thư, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ, Bộ KH&ĐT đã rà soát điều chỉnh kế hoạch thanh tra, kiểm tra năm 2021 theo hướng giảm bớt các cuộc thanh tra, kiểm tra chưa cần thiết tại Quyết định số 800/QĐ-BKHĐT ngày 23/6/2021. Theo đó, điều chỉnh giảm 2/5 cuộc thanh tra chuyên ngành (giảm 40% số cuộc thanh tra chuyên ngành), các đơn vị điều chỉnh giảm 6/21 cuộc kiểm tra (giảm 28,5%).

Bên cạnh đó, Bộ đã ban hành văn bản hướng dẫn các sở KH&ĐT xây dựng kế hoạch thanh tra, kiểm tra chuyên ngành năm 2021. Theo đó, hoạt động thanh tra, kiểm tra chuyên ngành KH&ĐT năm 2021 ở địa phương cần được triển khai có hiệu quả, tập trung những nội dung, vấn đề gây bức xúc dư luận, các vi phạm pháp luật và chấn chỉnh hoạt động của các tổ chức, cá nhân trong việc chấp hành, thực thi pháp luật chuyên ngành; xử lý nghiêm, kịp thời, đúng pháp luật đối với những tập thể, cá nhân vi phạm pháp luật; thu hồi tài sải bị chiếm đoạt, thất thoát về cho Nhà nước; hạn chế tối đa chồng chéo, trùng lặp trong hoạt động thanh tra, kiểm tra.

Hoạt động thanh tra, kiểm tra chuyên ngành KH&ĐT năm 2021 tập trung việc chấp hành pháp luật về đầu tư công; công tác đấu thầu tại các địa phương, tổ chức ở địa phương; hoạt động đầu tư theo hình thức đối tác công - tư (PPP); thanh tra hoạt động đầu tư tại Việt Nam theo quy định của Luật Đầu tư; thanh tra đột xuất khi phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật hoặc các vụ việc do chủ tịch UBND tỉnh, giám đốc sở giao.

Từ đầu năm đến tháng 10/2021, Thanh tra Bộ tiến hành 2 cuộc thanh tra hành chính; 4 cuộc thanh tra chuyên ngành việc chấp hành pháp luật về đầu tư công giai đoạn 2016-2020; việc đầu tư theo hình thức đối tác công - tư; việc chấp hành pháp luật về đầu tư giai đoạn 2015-2020 và kiểm tra việc thực hiện dự án sử dụng nguồn vốn ODA.

Qua thanh tra, đã yêu cầu đối tượng thanh tra xuất toán, thu hồi và giảm trừ khi thanh, quyết toán với tổng số tiền là 50,86 tỷ đồng. Ban hành 4 quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với 4 tổ chức (các quyết định xử phạt đối với các hành vi vi phạm trong lĩnh vực KH&ĐT được phát hiện thông qua hoạt động quản lý Nhà nước, không phải qua hoạt động thanh tra, kiểm tra) với số tiền xử phạt là 65 triệu đồng.

Đặc biệt, dù dịch bệnh làm gián đoạn các cuộc thanh tra trực tiếp, nhưng Thanh tra Bộ đã tiến hành đôn đốc, thu hồi về ngân sách Nhà nước đạt kết quả tốt. Từ đầu năm đến nay, số tiền thu về tài khoản tạm giữ của Thanh tra Bộ KH&ĐT trên 9,35 tỷ đồng và đã nộp ngân sách 8,77 tỷ đồng từ số tiền thu hồi qua công tác thanh tra.

Mặt khác, diễn biến mới của dịch Covid-19 đã ảnh hưởng đến tiến độ triển khai các cuộc kiểm tra của các đơn vị trong Bộ. Tính đến nay, các đơn vị trong Bộ triển khai 3/19 cuộc kiểm tra theo kế hoạch đã được phê duyệt. Hầu hết các cuộc kiểm tra của các đơn vị trong Bộ đã được điều chỉnh lùi thời gian tiến hành sang những tháng cuối của năm 2021.

Bên cạnh đó, lãnh đạo Bộ và lãnh đạo Thanh tra Bộ cũng luôn chú trọng công tác rà soát, chỉnh sửa, bãi bỏ, ban hành mới văn bản phục vụ công tác quản lý Nhà nước trong lĩnh vực thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng. Bộ đã ban hành Quy chế Tiếp công dân của Bộ và hiện đang hoàn thiện Dự thảo Nghị định thay thế Nghị định số 50/2016/NĐ-CP ngày 1/6/2016 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực KH&ĐT, dự kiến trình đúng thời hạn. Đồng thời, luôn sát sao trong công tác chuẩn bị các nguồn lực nhằm tổ chức thực hiện có hiệu quả các chương trình, kế hoạch công tác, vừa đảm bảo hoàn thành các nhiệm vụ theo chương trình công tác đã được phê duyệt, vừa tính đến những nhiệm vụ đột xuất có thể phát sinh.

Chỉ tiến hành thanh tra, kiểm tra khi điều kiện cho phép

Tuy nhiên, ông Kết cũng cho rằng diễn biến của dịch Covid-19 đã ảnh hưởng và gây khó khăn đến tiến độ triển khai các cuộc thanh tra, kiểm tra theo kế hoạch. Thanh tra Bộ đã phải lùi thời gian tiến hành một số cuộc thanh tra chuyên ngành so với kế hoạch phê duyệt ban đầu. Nhiều đơn vị thuộc Bộ cũng đã lùi thời gian triển khai các cuộc kiểm tra trong lĩnh vực KH&ĐT theo kế hoạch sang thời gian sau khi tình hình dịch bệnh ổn định hơn. 

Bộ cũng chưa tổ chức được các lớp tập huấn nhằm tuyên truyền, hướng dẫn cho cán bộ, công chức thực hiện pháp luật về thanh tra, tiếp công dân, khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng theo kế hoạch.

Để khắc phục khó khăn, vướng mắc đó, bên cạnh việc rà soát, điều chỉnh kế hoạch theo hướng giảm bớt các cuộc thanh tra, kiểm tra theo kế hoạch, Thanh tra Bộ KH&ĐT đã và đang tiến hành một số giải pháp nhằm triển khai kế hoạch đúng tiến độ, đồng thời không để tồn tại nguy cơ lây lan dịch bệnh, đó là chỉ tiến hành thanh tra, kiểm tra khi điều kiện cho phép; khâu khảo sát, lập kế hoạch thanh tra được quan tâm, đẩy mạnh triển khai hơn trước nhằm nắm bắt kỹ các thông tin, hồ sơ tài liệu cần thiết, đảm bảo xây dựng kế hoạch tiến hành cuộc thanh tra có trọng tâm, trọng điểm, đưa ra lựa chọn tối ưu, hạn chế việc yêu cầu cung cấp hồ sơ, tài liệu không cần thiết trong quá trình triển khai thanh tra, kiểm tra tại cơ sở.

Cắt giảm một số thủ tục hành chính như công bố quyết định thanh tra, công bố kết luận thanh tra để đảm bảo phòng, chống dịch; nghiên cứu, thanh tra thông qua nghiên cứu hồ sơ, tài liệu được đối tượng thanh tra chuẩn bị trước.

Bên cạnh đó, trong thời gian thanh tra, kiểm tra, Thanh tra Bộ KH&ĐT chủ yếu tiến hành trao đổi, làm việc qua hồ sơ, văn bản, chỉ trường hợp nào thật sự cần thiết mới trao đổi trực tiếp với đối tượng. Tuy nhiên, quá trình trao đổi giữa các bên (nếu có) cũng được thực hiện ngắn gọn, tập trung vào các vấn đề cần giải trình, thống nhất và đặc biệt là luôn đảm bảo nguyên tắc 5K của Bộ Y tế trong suốt thời gian tiếp xúc.

(Bài tuyên truyền thực hiện Nghị quyết 84/NQ-CP ngày 29/5/2020 của Chính phủ)