Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong phát biểu tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc triển khai nhiệm vụ năm 2022 của ngành Thanh tra diễn ra ngày 12/1/2022. Ảnh: Quang Thương

Góp phần bảo đảm ổn định tình hình an ninh, trật tự xã hội

+ Năm 2021 tiếp tục với những diễn biến phức tạp của dịch bệnh Covid-19, cùng với đó là sự chuyển giao công tác của người đứng đầu, song TTCP đã linh hoạt, đề ra nhiều giải pháp chỉ đạo, điều hành trong công tác của ngành bảo đảm liên tục, thông suốt, kịp thời theo nghị quyết và chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Xin Tổng TTCP chia sẻ thêm về kết quả này?

- Tổng TTCP Đoàn Hồng Phong: Nhìn lại năm 2021, trước bối cảnh đại dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, ảnh hưởng nặng nề tới mọi mặt của đời sống kinh tế - xã hội trong phạm vi toàn cầu, toàn ngành Thanh tra đã linh hoạt trong điều hành và triển khai công tác theo đúng tinh thần nghị quyết của Chính phủ và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Với sự đoàn kết, thống nhất, toàn ngành Thanh tra đã hoàn thành xuất sắc các chỉ tiêu, nhiệm vụ trên các mặt công tác thanh tra, tiếp công dân (TCD), giải quyết khiếu nại (KN), tố cáo (TC) và phòng, chống tham nhũng (PCTN), góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước, giữ vững kỷ cương pháp luật, bảo đảm an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội, phục vụ cho “mục tiêu kép” vừa phòng, chống dịch bệnh hiệu quả, vừa thúc đẩy phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Toàn ngành đã triển khai 6.809 cuộc thanh tra hành chính và 177.245 cuộc thanh tra, kiểm tra chuyên ngành. Qua thanh tra, chấn chỉnh quản lý, hoàn thiện cơ chế, chính sách, pháp luật trên nhiều lĩnh vực; phát hiện vi phạm về kinh tế 179.034 tỷ đồng, 9.258ha đất; trong đó, kiến nghị thu hồi 22.698 tỷ đồng và 811ha đất; xuất toán, loại khỏi giá trị quyết toán do chưa thực hiện đúng quy định và đề nghị cấp có thẩm quyền xem xét xử lý 156.336 tỷ đồng, 8.447ha đất; ban hành 132.319 quyết định xử phạt vi phạm hành chính của tổ chức, cá nhân với số tiền 3.694 tỷ đồng; kiến nghị xem xét, xử lý hành chính 2.341 tập thể và 6.244 cá nhân; chuyển cơ quan điều tra tiếp tục xử lý 437 vụ, 259 đối tượng.

TTCP ban hành kết luận 14 cuộc thanh tra, đã phát hiện sai phạm về kinh tế 4.967 tỷ đồng, 2.960ha đất; trong đó, đã kiến nghị thu hồi về ngân sách Nhà nước 1.773 tỷ đồng, 573ha đất; đề nghị cơ quan có thẩm quyền xem xét xử lý 3.194 tỷ đồng, 2.387ha đất; kiến nghị xử lý hành chính nhiều tổ chức, cá nhân; chuyển cơ quan điều tra xử lý 17 vụ, 7 đối tượng.

Một số cuộc thanh tra dư luận xã hội đặc biệt quan tâm đã được TTCP kết luận, kiến nghị xử lý các vi phạm bảo đảm khách quan, đúng pháp luật, bảo đảm nghiêm minh và đúng tinh thần chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTN, tiêu cực, như thanh tra việc sử dụng quỹ bảo hiểm y tế, mua sắm trang thiết bị y tế và vật tư tiêu hao, đấu thầu thuốc chữa bệnh, đã chuyển 7 vụ việc ngay trong quá trình thanh tra, khi chưa ban hành kết luận thanh tra; thanh tra công tác quản lý Nhà nước và thực hiện pháp luật trong quy hoạch, quản lý xây dựng, đất đai, môi trường đối với khu công nghiệp, khu đô thị; việc chuyển đổi nhà, đất công có vị trí đắc địa sang mục đích khác tại TP Hồ Chí Minh...

Thừa ủy quyền của Chủ tịch nước, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái trao Huân chương Lao động cho các cá nhân ngành Thanh tra có thành tích xuất sắc. Ảnh: LP

Công tác đôn đốc, xử lý sau thanh tra được quan tâm thực hiện và đạt kết quả tích cực. Toàn ngành đã tiến hành đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện 6.820 kết luận và quyết định xử lý về thanh tra. Kết quả, các cơ quan chức năng đã thu hồi số tiền 115.814 tỷ đồng (tăng 11 lần so với năm 2020), 627ha đất (tăng hơn 3 lần); xử lý hành chính 3.267 tổ chức (tăng 2 lần), 8.726 cá nhân (tăng 1,4 lần); chuyển cơ quan điều tra 77 vụ, 108 đối tượng; ban hành mới, sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ 809 văn bản về cơ chế, chính sách, pháp luật theo kiến nghị tại các kết luận thanh tra (đạt tỷ lệ 84,4%).

Riêng TTCP đã đôn đốc 58 kết luận thanh tra, tổng hợp kết quả từ các cơ quan đã thực hiện kết luận thanh tra: Thu hồi về ngân sách Nhà nước 3.398 tỷ đồng, 608ha đất và xử lý khác về kinh tế 236 tỷ đồng; xử lý hành chính đối với 483 tập thể, 1.192 cá nhân có liên quan; tiến hành khởi tố 8 vụ, 60 đối tượng.

+ Thưa Tổng Thanh tra, ngành Thanh tra cũng đã thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp trong công tác TCD, giải quyết KN,TC và PCTN, góp phần ổn định tình hình an ninh, trật tự xã hội?

- Tổng TTCP Đoàn Hồng Phong: Đúng vậy! Trong công tác TCD, giải quyết KN,TC, đã tập trung chỉ đạo, thực hiện đồng bộ, quyết liệt nhiều giải pháp, thúc đẩy rà soát, giải quyết các vụ việc KN,TC tồn đọng, phức tạp, kéo dài; tích cực, chủ động triển khai thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về công tác TCD, giải quyết KN,TC. Qua đó, góp phần bảo đảm ổn định tình hình an ninh, trật tự xã hội phục vụ các sự kiện chính trị quan trọng của đất nước.

Cụ thể, trong năm 2021, có 309.598 lượt người đến cơ quan hành chính Nhà nước KN,TC, kiến nghị, phản ánh (giảm 21,9% so với năm 2020), với tổng số người được tiếp là 327.983 người về 238.510 vụ việc (giảm 21,9%), có 2.451 đoàn đông người (giảm 29,8%). Các cơ quan hành chính tiếp nhận 333.847 đơn các loại (tăng 15,9% so với năm 2020); đã xử lý 318.421 đơn, có 276.916 đơn đủ điều kiện xử lý, chiếm 82,9% tổng số đơn đã xử lý; qua xử lý có 42.080 đơn KN (giảm 16,6%), 20.034 đơn TC (giảm 22,9%), 214.802 đơn kiến nghị, phản ánh (tăng 107%); có 23.907 vụ việc KN,TC thuộc thẩm quyền của cơ quan hành chính Nhà nước (giảm 11,7%).

Trong đó, TTCP chủ trì, phối hợp với các cơ quan chức năng thực hiện tốt công tác TCD thường xuyên tại Trụ sở TCD Trung ương ở TP Hà Nội và TP Hồ Chí Minh, đã tiếp 1.370 lượt người (giảm 12,3%) đến trình bày về 1.141 vụ việc (giảm 16,5%), có 150 đoàn đông người (tăng 17,8%). Tiếp nhận, xử lý 9.117 đơn (giảm 31,5% so với năm 2020), trong đó có 2.982 đơn đủ điều kiện xử lý, chiếm 32,7%; ban hành 2.942 văn bản hướng dẫn công dân và chuyển đơn của công dân đến cơ quan có thẩm quyền để xem xét giải quyết.

Cơ quan hành chính Nhà nước các cấp đã giải quyết 19.213/23.907 vụ việc KN,TC thuộc thẩm quyền, đạt tỷ lệ 80,4%, trong đó, TTCP tiến hành kiểm tra, rà soát và kết luận, báo cáo Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo xử lý 26 vụ việc KN,TC phức tạp. Qua giải quyết KN,TC, đã kiến nghị thu hồi cho Nhà nước 168,4 tỷ đồng, 159,8ha đất; trả lại cho tổ chức, cá nhân 230,2 tỷ đồng, 13,7ha đất; khôi phục, đảm bảo quyền lợi cho 56 tổ chức, 1.481 cá nhân; kiến nghị xử lý hành chính 554 người (trong đó có 479 cán bộ, công chức); chuyển cơ quan điều tra tiếp tục xử lý 26 vụ, 51 đối tượng (trong đó có 17 cán bộ, công chức).

Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái đã trao Cờ Thi đua và danh hiệu Chiến sĩ Thi đua toàn quốc cho các tập thể, cá nhân ngành Thanh tra có thành tích xuất sắc. Ảnh: LP

Trong công tác PCTN, TTCP và ngành Thanh tra tiếp tục hướng dẫn, đôn đốc các ngành, các cấp thực hiện các giải pháp phòng ngừa tham nhũng. Kiểm tra tại 10.310 cơ quan, tổ chức, đơn vị về công khai, minh bạch, phát hiện 251 đơn vị vi phạm; kiểm tra việc thực hiện kê khai, công khai tài sản thu nhập là 4.618 cơ quan, tổ chức, đơn vị; tiến hành 5.463 cuộc kiểm tra việc thực hiện các chế độ, định mức, tiêu chuẩn, phát hiện 365 vụ việc vi phạm, 556 người vi phạm, kiến nghị thu hồi và bồi thường 107,2 tỷ đồng; kiểm tra việc thực hiện quy tắc ứng xử của cán bộ, công chức tại 8.270 cơ quan, tổ chức, đơn vị, xử lý 196 cán bộ, công chức, viên chức vi phạm; thực hiện chuyển đổi vị trí công tác đối với 31.040 cán bộ, công chức, viên chức. Phát hiện, xử lý kỷ luật 26 người/43 người đứng đầu thiếu trách nhiệm để xảy ra tham nhũng. Phát hiện 51 vụ việc, 83 người liên quan đến tham nhũng.

TTCP xây dựng, trình Thủ tướng Chính phủ Đề án về Cơ sở Dữ liệu quốc gia kiểm soát tài sản, thu nhập; giúp Ban Cán sự Đảng Chính phủ xây dựng, trình Bộ Chính trị quy chế phối hợp giữa các cơ quan kiểm soát tài sản, thu nhập; thực hiện việc kiểm soát tài sản, thu nhập. Hoàn thành việc đánh giá công tác PCTN năm cấp tỉnh. Thực hiện các nhiệm vụ theo chương trình, kế hoạch công tác và kết luận, chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTN, tiêu cực. Trình Quốc hội báo cáo của Chính phủ về công tác PCTN năm 2021 tại Kỳ họp thứ hai, Quốc hội khóa XV.

Còn hạn chế có nguyên nhân từ ảnh hưởng của đại dịch Covid-19

+ Kết quả đạt được là vậy, nhưng cũng có những việc chưa làm được, chưa đáp ứng với kế hoạch đề ra. Xin Tổng Thanh tra thông tin về thực trạng này?   

- Tổng TTCP Đoàn Hồng Phong: Cũng phải thẳng thắn nhìn nhận, bên cạnh những kết quả đạt được, rõ ràng vẫn còn những tồn tại, hạn chế cần phải sớm khắc phục. Đó là còn nhiều cuộc thanh tra triển khai chậm so với kế hoạch; vẫn còn vài cuộc thanh tra còn kéo dài khi xây dựng báo cáo và kết luận thanh tra; công tác quản lý Nhà nước về hoạt động thanh tra chưa thường xuyên, hiệu quả chưa cao; công tác đôn đốc, xử lý về thanh tra của toàn ngành có nhiều cố gắng nhưng tỷ lệ thu hồi về kinh tế chưa cao; tình trạng né tránh, đùn đẩy, thiếu quyết liệt, tinh thần trách nhiệm chưa cao ở một số cơ quan, đơn vị, địa phương.

Tổng TTCP Đoàn Hồng Phong trao Cờ Thi đua của TTCP cho các tập thể xuất sắc.      Ảnh: LP

Trong công tác TCD, giải quyết KN,TC, việc TCD định kỳ và đối thoại của thủ trưởng một số bộ, ngành, địa phương còn chưa thực hiện theo quy định; công tác xử lý đơn còn chậm, chồng chéo, sai sót về trình tự, thủ tục, nhất là ở cấp cơ sở; một số địa phương chưa giải quyết dứt điểm các vụ việc tồn đọng, phức tạp, kéo dài, còn tình trạng công dân lên Trung ương khiếu kiện dài ngày; nhiều vụ việc KN,TC giải quyết còn chậm, khi giải quyết còn sai sót; tỷ lệ giải quyết các vụ việc KN,TC thuộc thẩm quyền đạt thấp hơn so với mục tiêu đề ra.

Trong công tác PCTN, tình trạng “tham nhũng vặt”, nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp trong giải quyết công việc chưa được ngăn chặn hiệu quả; công tác tự kiểm tra, phát hiện tham nhũng trong nội bộ cơ quan, tổ chức, đơn vị còn hạn chế, có rất ít vụ việc, vụ án được phát hiện qua tự kiểm tra nội bộ.

Trong công tác xây dựng thể chế, còn một số ít văn bản quy phạm pháp luật chậm hoàn thành dự thảo so với kế hoạch đề ra.

Song, những tồn tại, hạn chế nêu trên do nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó có nguyên nhân khách quan là dịch bệnh Covid-19. Nhưng nguyên nhân chủ quan vẫn chủ yếu thuộc về ý thức trách nhiệm của từng cơ quan, đơn vị trong hệ thống chính trị, trong đó có trách nhiệm của ngành Thanh tra, cần có giải pháp khắc phục.

Đoàn kết, quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt hiệu quả

+ Nhân dịp đầu Xuân năm mới Nhâm Dần, Tổng Thanh tra có những nhắn nhủ gì tới toàn thể cán bộ, công chức, viên chức ngành Thanh tra?

- Tổng TTCP Đoàn Hồng Phong: Nhân dịp đầu Xuân năm mới Nhâm Dần, thay mặt Ban Cán sự Đảng, lãnh đạo TTCP, tôi trân trọng gửi tới toàn thể cán bộ, công chức, viên chức, người lao động ngành Thanh tra những tình cảm thân thiết, lời thăm hỏi chân tình và lời chúc mừng năm mới tốt đẹp nhất. Chúc một năm mới dồi dào sức khỏe, an toàn trong mùa dịch, có nhiều niềm vui, hạnh phúc và thành công!

Năm 2022 có ý nghĩa quan trọng, là năm bản lề thực hiện các mục tiêu, chỉ tiêu của Kế hoạch 5 năm 2021-20-2025. Dự báo tình hình dịch bệnh Covid-19 vẫn còn diễn biến rất phức tạp, nhất là với biến chủng mới Omicron. Do vậy, để góp phần thực hiện thắng lợi các nghị quyết, chương trình công tác của Chính phủ, theo đúng tinh thần "Ổn định, kỷ cương, an toàn, linh hoạt, hiệu quả", ngành Thanh tra cần tiếp tục đoàn kết, thống nhất, chủ động, linh hoạt, quyết tâm, phấn đấu hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ mà Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, cấp ủy, chính quyền các cấp giao năm 2022, trong đó, cần tập trung một số nhiệm vụ trọng tâm sau:

Thứ nhất, bám sát Định hướng Chương trình thanh tra năm 2022; yêu cầu, chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, cấp ủy, chính quyền các cấp và tình hình thực tế để triển khai thực hiện kế hoạch thanh tra, bảo đảm phù hợp, hiệu quả.

Trong đó, tập trung thanh tra các lĩnh vực nhạy cảm, dư luận xã hội quan tâm liên quan đến tham nhũng, tiêu cực, như: Đất đai, tài nguyên khoáng sản; các dự án đầu tư xây dựng; cổ phần hóa, thoái vốn doanh nghiệp Nhà nước; tài chính, ngân hàng, công tác quy hoạch điện…

Toàn cảnh Hội nghị triển khai nhiệm vụ năm 2022 của ngành Thanh tra. Ảnh: LP

Thực hiện Nghị quyết 128 của Chính phủ, TTCP đã và đang thành lập 3 đoàn thanh tra tiến hành thanh tra trực tiếp tại Bộ Y tế, TP Hà Nội, TP Hồ Chí Minh về việc mua sắm trang thiết bị y tế, sinh phẩm, kit xét nghiệm, thuốc chữa bệnh phục vụ phòng, chống dịch Covid-19.

TTCP đã có văn bản chỉ đạo, hướng dẫn 61 tỉnh, thành phố triển khai thanh tra việc mua sắm phục vụ phòng, chống Covid-19 ngay trong quý I/2022; sẽ thành lập tổ công tác đôn đốc, kiểm tra một số tỉnh, thành phố trong việc mua sắm phục vụ phòng, chống dịch Covid-19 có giá trị lớn. Đề nghị các tỉnh, thành phố cần tập trung chỉ đạo và tổ chức thực hiện việc thanh tra nội dung này sớm hoàn thành, báo cáo về TTCP để tổng hợp, báo cáo Chính phủ và Ban Chỉ đạo Trung ương.

Thực hiện Nghị quyết 127 của Chính phủ, TTCP chủ trì, phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường, cơ quan liên quan thành lập đoàn công tác liên ngành, kiểm tra tình hình giải quyết, khắc phục tồn tại theo các kết luận thanh tra ở các địa phương mà việc xử lý gặp nhiều khó khăn, vướng mắc, gây lãng phí, thất thoát tài sản Nhà nước, doanh nghiệp, nhất là nguồn lực đất đai, tài nguyên. Hiện nay, TTCP đã thành lập 4 đoàn kiểm tra liên ngành để triển khai tại 4 tỉnh, thành phố (Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Khánh Hòa).

TTCP đã thành lập đoàn khảo sát để tiến hành thanh tra công tác quản lý và thực hiện quy hoạch điện VII trên phạm vi cả nước ngay đầu năm 2022 - Đây là nội dung có nhiều khó khăn, vướng mắc, bất cập, dư luận xã hội quan tâm; tăng cường công tác đôn đốc, xử lý sau thanh tra, nhất là về tiền, tài sản, đất đai; việc sửa đổi, bổ sung cơ chế, chính sách và xử lý cán bộ vi phạm.

Thứ hai, tiếp tục thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp để đẩy nhanh tiến độ TCD, giải quyết KN,TC, trong đó, tập trung, rà soát giải quyết các vụ việc KN,TC phức tạp, kéo dài theo chỉ đạo của Chính phủ tại Quyết định 1849, Văn bản số 3581 và Kế hoạch 363.

Thứ ba, thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của ngành Thanh tra trong công tác PCTN, tiêu cực, theo tinh thần chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTN, tiêu cực, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; trong đó, tập trung cao độ cho việc thanh tra việc mua sắm phục vụ phòng, chống dịch Covid-19, là điểm nóng mà hiện nay nhiều đại biểu Quốc hội, cử tri và dư luận xã hội đặc biệt quan tâm.

Thứ tư, cần quan tâm hơn nữa đến công tác xây dựng thể chế, nhất là trình Luật Thanh tra (sửa đổi) vào Kỳ họp thứ 3 của Quốc hội (tháng 5/2022); các nghị định, thông tư hướng dẫn nghiệp vụ theo chương trình, kế hoạch đã được phê duyệt. Đối với các địa phương, cần rà soát việc ban hành các văn bản đảm bảo đúng quy định của pháp luật.

Thứ năm, tăng cường hơn nữa để nâng cao hiệu quả công tác phối hợp, tạo sự đồng thuận, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác thanh tra, giải quyết KN,TC và PCTN.

Tin rằng, toàn thể cán bộ, công chức, viên chức và người lao động ngành Thanh tra sẽ tiếp tục phát huy tinh thần trách nhiệm, sáng tạo, kỷ luật, kỷ cương, quyết tâm hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó; đúng như ý kiến chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại buổi thăm và làm việc với TTCP ngày 16/3/2015, đó là: “Ngành Thanh tra sẽ bước vào một giai đoạn phát triển mới, không chỉ nhận các huân chương cao quý của Nhà nước mà còn là huân chương trong lòng dân”.

+ Xin trân trọng cảm ơn Tổng TTCP!