Với việc xây dựng, hoàn thiện thể chế và tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về thanh tra, tiếp công dân, KNTC, Thanh tra Bộ Ngoại giao đã đề xuất Thanh tra Chính phủ không thành lập cơ quan thanh tra tổng cục, cục thuộc bộ và tương đương nhằm quán triệt và thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà nước về tinh gọn bộ máy, tinh giản biên chế; tham gia xây dựng các nghị định quy định chỉ tiết và biện pháp thi hành Luật Thanh tra.

6 tháng đầu năm 2023, Bộ Ngoại giao đã tiến hành thanh tra 5 đơn vị, trong đó, bộ trưởng đã ban hành kết luận thanh tra tại 1 đơn vị.

Theo ông Nguyễn Xuân Ánh, Thanh tra Bộ Ngoại giao đã bám sát chương trình, kế hoạch của bộ trưởng phê duyệt; sớm xây dựng kế hoạch triển khai từng cuộc thanh tra đảm bảo thực hiện đúng trình tự, thủ tục, nội dung và chất lượng theo yêu cầu của Thanh tra Chính phủ.

Trong hoạt động thanh tra hành chính, ngoài việc rà soát, đánh giá việc tuân thủ pháp luật, các chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Ngoại giao và thực hiện đầy đủ chức năng, nhiệm vụ theo quy định, đoàn thanh tra cũng chỉ ra một số khâu, mảng công việc phức tạp, nhạy cảm, dễ phát sinh tham nhũng, tiêu cực hoặc có ý kiến dư luận.

Qua đó yêu cầu đối tượng thanh tra rà soát, nghiên cứu sửa đổi, bổ sung các quy trình, quy chế có liên quan để phòng ngừa, ngăn chặn từ sớm, từ xa và tăng cường hơn nữa công tác tự kiểm tra, giám sát trong đơn vị.

Tổ chức thành công Hội nghị Tập huấn công tác thanh tra chuyên ngành ngoại giao năm 2023 nhằm tăng cường hướng dẫn, chia sẻ thông tin, kinh nghiệm, kỹ năng để các cơ quan ngoại vụ triển khai hiệu quả hơn hoạt động thanh tra, kiểm tra chuyên ngành ngoại giao trong năm 2023 và trong thời gian tới.

Công tác thanh tra, tiếp công dân, xử lý đơn, phòng chống tham nhũng (PCTN), phòng chống tội phạm của Thanh tra Bộ Ngoại giao được lãnh đạo bộ chỉ đạo sát sao. Việc giải quyết đơn luôn đảm bảo tính khách quan, có sự hướng dẫn, giải thích pháp luật tận tình, giải tỏa được bức xúc, khúc mắc của công dân.

Công tác tiếp công dân, xử lý đơn, giải quyết KNTC được tiếp nhận xử lý kịp thời đối với đơn thư vụ việc đủ điều kiện xử lý. Đối với đơn phản ánh kiến nghị về công tác bảo hộ công dân và giải quyết thủ tục lãnh sự tại cơ quan đại diện, lãnh đạo Bộ Ngoại giao đã chỉ đạo các đơn vị chức năng, cơ quan đại diện giải thích, hướng dẫn và xử lý kịp thời, thỏa đáng, không để phát sinh thành vụ việc KNTC.

Việc triển khai thực hiện các nghị quyết của Đảng, Quốc hội và Chính phủ trong công tác tiếp công dân, giải quyết KNTC và PCTN được lãnh đạo Bộ Ngoại giao đặc biệt quan tâm, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị triển khai nghiêm túc.

Kết quả kiểm tra, rà soát, giải quyết vụ việc KNTC đông người, phức tạp, kéo dài cho thấy, tại Bộ Ngoại giao, trong nhiều năm qua, không có các vụ việc KNTC đông người, phức tạp, kéo dài.

Do đặc thù của lĩnh vực đối ngoại, số lượng, nội dung và tính chất đơn KNTC không nhiều, ít phức tạp, phần lớn không thuộc thẩm quyền. Mặc dù vậy, công tác giải quyết đơn KNTC tiếp tục được lãnh đạo Bộ Ngoại giao coi trọng, tập trung chỉ đạo giải quyết kịp thời, không để tồn đọng, kéo dài, vượt cấp.

Cho rằng, tình trạng đơn KNTC, phản ánh kiến nghị không thuộc thẩm quyền vẫn còn diễn ra phổ biến, Chánh Thanh tra Nguyễn Xuân Ánh chỉ ra nguyên nhân chủ yếu là do người làm đơn không nắm rõ các quy định của pháp luật nên không xác định được cơ quan có thẩm quyền giải quyết. Bên cạnh đó, có tình trạng một số tổ chức, cá nhân dù biết Bộ Ngoại giao không có thẩm quyền giải quyết nhưng vẫn tìm cách gửi đơn KNTC đến để tạo dư luận, gây sức ép, tác động tới cơ quan có thẩm quyền giải quyết.

Quá trình giải quyết đơn được tiến hành thận trọng cùng với sự phối hợp chặt chẽ của các đơn vị có liên quan đã giúp xử lý kịp thời, dứt điểm, không để xảy ra KNTC kéo dài, vượt cấp, góp phần giữ vững ổn định chính trị. Việc giải quyết đơn luôn đảm bảo tính khách quan, có sự hướng dẫn, giải thích pháp luật tận tình, giải tỏa được bức xúc, khúc mắc của công dân.

Công tác PCTN tiếp tục được Bộ Ngoại giao chú trọng, triển khai nghiêm túc, đầy đủ; kịp thời phổ biến, quán triệt các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về PCTN; ban hành các văn bản liên quan để PCTN; thực hiện có hiệu quả một số giải pháp phòng ngừa tham nhũng, tiêu cực.

Thanh tra Bộ Ngoại giao đang tập trung triển khai thanh tra theo kế hoạch, đề xuất nội dung thanh tra phục vụ xây dựng định hướng chương trình thanh tra năm 2024 và kế hoạch thanh tra năm 2024 gửi Thanh tra Chính phủ.