Còn tình trạng khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng trái phép trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh. Ảnh: HH

Thực hiện Văn bản số 358 ngày 8/3/2024 của Thanh tra Chính phủ về việc báo cáo công tác quản lý khoáng sản làm vật liệu xây dựng và chỉ đạo của UBND tỉnh, Sở TN&MT Bắc Ninh đã có báo cáo về công tác này.

Tăng cường thanh tra, kiểm tra

Theo Sở TN&MT, Bắc Ninh là tỉnh không có tiềm năng về khoáng sản. Khoáng sản trên địa bàn chủ yếu là khoáng sản làm vật liệu xây dựng như cát, sỏi lòng sông; khoáng sản khác trữ lượng không lớn và phân tán nhỏ lẻ.

Các hoạt động về khoáng sản trên địa bàn tỉnh trong những năm qua chủ yếu là khai thác đất, đất sét làm gạch, ngói làm vật liệu xây dựng tại các dự án đầu tư xây dựng công trình đã được phê duyệt.

Thời gian qua, chính quyền trong tỉnh đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo quản lý về tài nguyên khoáng sản. Công tác kiểm tra, thanh tra, xử lý vi phạm trong lĩnh vực này được tăng cường.

Là cơ quan quản lý Nhà nước về khoáng sản trên địa bàn, Sở TN&MT đã ban hành nhiều văn bản, hướng dẫn thực hiện các quy định về quản lý bảo vệ khoáng sản và quản lý hoạt động khoáng sản đối với khoáng sản vật liệu xây dựng.

Sở TN&MT cho biết, hiện nay, trên địa bàn tỉnh đã phê duyệt quy hoạch khu vực khai thác, tập kết cát, sỏi lòng sông và vật liệu xây dựng theo quyết định của UBND tỉnh.

Trong đó, có 2 khu vực quy hoạch khai thác với diện tích 1.150.521m2; trữ lượng 3.739.600m3 trên địa bàn xã Giang Sơn, huyện Gia Bình, xã Đào Viên, thị xã Quế Võ và 65 khu vực tập kết với diện tích 2.521.463m2.

Căn cứ quy hoạch, qua rà soát, trên địa bàn tỉnh có 112 bãi tập kết cát, sỏi lòng sông và vật liệu xây dựng nằm trong quy hoạch đã được UBDN tỉnh phê duyệt, trong đó TP Bắc Ninh 32 bãi, thị xã Quế Võ 27 bãi, thị xã Thuận Thành 10 bãi, huyện Tiên Du 8 bãi, huyện Yên Phong 13 bãi, Gia Bình 9 bãi, Lương Tài 13 bãi.

Sở TN&MT khẳng định, đến nay, trên địa bàn tỉnh chưa cấp giấy phép khảo sát, thăm dò khoáng sản làm vật liệu xây dựng, giấy phép khai thác tận thu khoáng sản làm vật liệu xây dựng.

Tỉnh Bắc Ninh mới chỉ cấp 24 giấy phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường tại dự án đầu tư xây dựng công trình được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Bên cạnh đó, tỉnh cũng chưa tổ chức đấu giá quyền khai thác khoáng sản, đấu thầu khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng.

Đáng lưu ý, Sở TN&MT cho biết, hiện nay, tỉnh Bắc Ninh không có mỏ khoáng sản làm vật liệu xây dựng được cấp phép khai thác; giấy phép khai thác khoáng sản được cấp là những giấy phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường (đất, đất sét làm gạch, ngói) tại các dự án đầu tư xây dựng công trình.

Sở TN&MT đánh giá, các giấy phép được cấp cơ bản chấp hành các quy định trong giấy phép về thời hạn, sản lượng, công suất, tác động môi trường, an toàn lao động.

UBND tỉnh đã giao cho Công an tỉnh chỉ đạo các đơn vị liên quan thường xuyên kiểm tra, giám sát việc thực hiện giấy phép của các dự án được cấp phép.

Vẫn còn đơn vị chưa chấp hành tốt quy định về quản lý khoáng sản

Liên quan đến công tác thanh tra, kiểm tra việc khảo sát, thăm dò, quy hoạch, đấu giá, đấu thầu, cấp phép, khai thác, vận chuyển khoáng sản làm vật liệu xây dựng, Sở TN&MT cho hay, thực hiện Văn bản số 980 ngày 18/6/2019 của Thanh tra Chính phủ về việc thành lập tổ khảo sát về hoạt động khai thác, kinh doanh cát, sỏi, Sở TN&MT đã ban hành Báo cáo số 197 ngày 18/7/2019 về việc chấp hành các quy định của pháp luật có liên quan trong hoạt động khai thác, kinh doanh cát, sỏi của đơn vị, cá nhân tham gia khai thác, kinh doanh cát, sỏi giai đoạn từ năm 2011 đến tháng 6/2019 trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh.

Trong đó, có các nội dung hoạt động khai thác, kinh doanh cát, sỏi của đơn vị, cá nhân tham gia khai thác, kinh doanh cát, sỏi giai đoạn từ năm 2011 đến tháng 6/2019; công tác quy hoạch, thăm dò, khai thác, sử dụng cát, sỏi; việc cấp, thu hồi, cho phép chuyển nhượng giấy phép khai thác; bảo vệ môi trường; cho thuê đất, thanh tra, kiểm tra hoạt động khai thác kinh doanh cát, sỏi và bảo vệ khoáng sản chưa khai thác.

Đánh giá chung về công tác quản lý khoáng sản làm vật liệu xây dựng trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh, Sở TN&MT cho rằng, Luật Khoáng sản năm 2010 và các nghị định có liên quan đã cơ bản đáp ứng được những phát sinh trong thực tiễn hoạt động khoáng sản trên địa bàn tỉnh.

Một số đơn vị khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng tại các dự án đầu tư xây dựng công trình trên địa bàn đã cơ bản chấp hành tốt các quy định của pháp luật về khoáng sản và pháp luật có liên quan.

Tuy nhiên, còn một số đơn vị chưa lập báo cáo định kỳ về khoáng sản hoặc báo cáo chưa kịp thời; chưa quan tâm, tìm hiểu pháp luật về khoáng sản... nên chưa chấp hành tốt các quy định của Nhà nước về quản lý tài nguyên khoáng sản.

Đáng lưu ý, Sở TN&MT Bắc Ninh cho biết, tình trạng khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng trái phép trên địa bàn tỉnh còn xảy ra.

Theo Sở TN&MT nguyên nhân là do nhận thức của các chủ dự án đầu tư xây dựng công trình còn chưa hiểu biết về Luật Khoáng sản, một số địa phương còn chưa quan tâm, thiếu cương quyết khi xử lý vi phạm...

Bên cạnh đó, lực lượng cán bộ quản lý Nhà nước về khoáng sản ở cấp huyện, xã chưa được bố trí hoặc được bố trí kiêm nhiệm nhiều vị trí khác nhau, trình độ chuyên môn còn hạn chế.

Công tác thanh tra, kiểm tra còn thiếu sự phối hợp chặt chẽ giữa các sở, ngành cấp tỉnh và chính quyền địa phương nên hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra chưa cao...