(Thanh tra) - Nghị quyết số 66-NQ/TW ngày 30/4/2025 của Bộ Chính trị (Nghị quyết 66) thể hiện quyết tâm cao độ trong việc “cơ bản hoàn thành việc tháo gỡ những điểm nghẽn do quy định pháp luật” trong năm 2025. Mục tiêu này là định hướng chiến lược mang tính bước ngoặt, bảo đảm tính đồng bộ, nhất quán và khả thi của hệ thống pháp luật.
Quan điểm chỉ đạo của Nghị quyết 66 về tháo gỡ “điểm nghẽn”
Nghị quyết 66 xác định rõ, tháo gỡ những “điểm nghẽn” pháp luật không chỉ là nhiệm vụ cấp bách trước mắt mà còn là giải pháp nền tảng để tạo lập môi trường pháp lý minh bạch, đồng bộ, khả thi, góp phần khơi thông mọi nguồn lực cho phát triển. Trọng tâm là rà soát toàn diện hệ thống pháp luật, xử lý dứt điểm những quy định mâu thuẫn, chồng chéo, bất cập, gây cản trở sản xuất, kinh doanh và hạn chế đổi mới sáng tạo. Việc này phải gắn liền với nâng cao chất lượng xây dựng và ban hành văn bản quy phạm pháp luật, coi đây là khâu đột phá để bảo đảm tính ổn định và dự báo của chính sách.
Đồng thời, Nghị quyết nhấn mạnh yêu cầu huy động sự tham gia của cả hệ thống chính trị, doanh nghiệp và Nhân dân, bảo đảm mỗi bước cải cách pháp luật đều xuất phát từ thực tiễn, phục vụ hiệu quả mục tiêu phát triển nhanh, bền vững, gắn với ổn định chính trị - xã hội và cải thiện đời sống Nhân dân.
Không để “điểm nghẽn” tiếp tục cản trở sự phát triển
Thực tế rà soát vừa qua do Bộ Tư pháp chủ trì phối hợp với các bộ, ngành và địa phương đã cho thấy sự khó khăn của hành trình tháo gỡ điểm nghẽn. Qua báo cáo số 76-BC/ĐU ngày 2/8/2025 của Đảng ủy Bộ Tư pháp cho thấy, 2.092 kiến nghị, phản ánh liên quan tới 789 văn bản quy phạm pháp luật đã được ghi nhận, trong đó hơn 834 kiến nghị được xác định là khó khăn, vướng mắc do quy định pháp luật, bao gồm mâu thuẫn chồng chéo, quy định không rõ ràng, có nhiều cách hiểu, không khả thi, không hợp lý và những chi phí tuân thủ lớn gây hạn chế đổi mới sáng tạo.
Trong bối cảnh yêu cầu cải cách thể chế đang đặt ra khẩn trương và áp lực thời gian lớn, tại phiên họp thứ nhất của Ban Chỉ đạo Trung ương về hoàn thiện thể chế, pháp luật, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh: “Những điểm nghẽn đã được phát hiện phải được xử lý ngay, triệt để, không để tiếp tục cản trở phát triển và khơi thông nguồn lực”.
Ngay sau phiên họp, Ban Chỉ đạo đã đề nghị Đảng ủy Chính phủ chỉ đạo tiếp tục hoàn thiện kết quả rà soát, bảo đảm xác định chính xác phương án xử lý 834 khó khăn, vướng mắc trên tổng số 2.092 kiến nghị, phản ánh đã thu nhận được. Song song, Đảng ủy Bộ Nội vụ được giao chủ trì, phối hợp với Đảng ủy Bộ Tư pháp xây dựng, hoàn thiện báo cáo chuyên đề về rà soát, đề xuất các giải pháp tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong lĩnh vực phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền trong bộ máy hành chính, nhất là chính quyền địa phương hai cấp.
Tổng Bí thư Tô Lâm cũng yêu cầu người đứng đầu bộ, cơ quan ngang bộ phải trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo công tác xây dựng pháp luật, chịu trách nhiệm chính về chất lượng chính sách thuộc lĩnh vực quản lý. Cùng với đó là cơ chế gắn công tác đánh giá, khen thưởng, sử dụng cán bộ với kết quả xây dựng pháp luật; đồng thời có chế tài xử lý nghiêm với những người không thực hiện đầy đủ trách nhiệm.
Không dừng ở việc tháo gỡ khó khăn trước mắt, Tổng Bí thư Tô Lâm chỉ đạo triển khai Đề án “Hoàn thiện cấu trúc hệ thống pháp luật Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới” do Đảng ủy Bộ Tư pháp chủ trì. Mục tiêu của đề án là đề xuất cấu trúc tổng thể, hiện đại, hợp lý của hệ thống pháp luật, bao quát cả những ngành, lĩnh vực mới phát sinh dưới tác động của cách mạng công nghiệp và xu hướng phát triển toàn cầu. Qua đó, xây dựng hệ thống pháp luật đồng bộ, minh bạch, khả thi, kiến tạo môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi, bảo vệ quyền lợi chính đáng của Nhân dân và đáp ứng yêu cầu phát triển trong giai đoạn tới.
Hiện thực hóa các mục tiêu của Nghị quyết 66 và chỉ đạo của Trung ương
Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, cải cách, hoàn thiện thể chế pháp luật không chỉ nhằm tháo gỡ khó khăn trước mắt, mà quan trọng hơn là kiến tạo nền tảng pháp lý minh bạch, ổn định, tạo niềm tin xã hội, khơi dậy tinh thần đổi mới sáng tạo, phát huy nội lực, thu hút ngoại lực, hướng tới mục tiêu phát triển nhanh, bền vững, đưa đất nước vươn lên mạnh mẽ trong giai đoạn mới.
Để hiện thực hóa các mục tiêu của Nghị quyết 66 và chỉ đạo của Trung ương, của Tổng Bí thư Tô Lâm, yêu cầu đặt ra là phải chuyển từ “nhận diện” sang “hành động”, từ “phát hiện vấn đề” sang “giải quyết triệt để” những điểm nghẽn thể chế, pháp luật. Việc hoàn thiện cơ chế, chính sách cần được triển khai đồng bộ theo hướng chủ động, bài bản, có trọng tâm, trọng điểm, lấy chất lượng, tiến độ và hiệu quả làm thước đo.
Theo TS Vũ Việt Hà, Học viện Chính trị Công an Nhân dân, việc khẩn trương rà soát toàn diện hệ thống pháp luật hiện nay là hết sức cần thiết nhằm phát hiện, sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ những quy định chồng chéo, mâu thuẫn, lạc hậu. Đây là bước đi quan trọng để tháo gỡ các rào cản pháp lý. Bên cạnh việc rà soát, TS Vũ Việt Hà cho rằng, cần nâng cao chất lượng công tác dự báo và đánh giá tác động chính sách, bảo đảm mọi quy định mới ban hành phải có tính khả thi, phù hợp thực tiễn và hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, doanh nghiệp và người dân.
Cũng theo TS Vũ Việt Hà, việc đẩy mạnh ứng dụng chuyển đổi số, khai thác dữ liệu lớn trong xây dựng và tổ chức thi hành pháp luật là hướng đi tất yếu, giúp nâng cao hiệu quả, minh bạch và trách nhiệm giải trình của các cơ quan Nhà nước. Đồng thời, TS Vũ Việt Hà đặc biệt nhấn mạnh vai trò then chốt của khâu tổ chức thực hiện, vốn được xem là điểm yếu lâu nay, bằng cách phân định rõ trách nhiệm của từng cấp, từng ngành, gắn liền với cơ chế kiểm tra, giám sát chặt chẽ và xử lý nghiêm các trường hợp để xảy ra chậm trễ, ách tắc trong thực thi pháp luật.
TS Vũ Việt Hà khẳng định, quan điểm chỉ đạo của Nghị quyết 66 và chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm cần được quán triệt xuyên suốt trong từng bước triển khai, coi đây là sợi chỉ đỏ dẫn dắt toàn bộ quá trình rà soát, hoàn thiện pháp luật.
Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Tiến Đạt, trong một bài phỏng vấn của Báo Thanh tra, đã nhấn mạnh những quan điểm chỉ đạo của Nghị quyết số 66-NQ/TW ngày 30/4/2025 của Bộ Chính trị về “Đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước” và chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm là kim chỉ nam, là định hướng chiến lược để ngành Thanh tra cụ thể hóa thành hành động. Thực hiện tốt Nghị quyết 66 và chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư, công tác xây dựng pháp luật của ngành Thanh tra sẽ không chỉ đáp ứng yêu cầu quản lý Nhà nước, mà còn góp phần định hình nền quản trị quốc gia hiện đại, kỷ cương, liêm chính.
