(Thanh tra) - Bộ Tài chính vừa có văn bản tổng hợp, tiếp thu, giải trình ý kiến góp ý của cơ quan, tổ chức, cá nhân về hồ sơ dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 41/2018/NĐ-CP ngày 12/3/2018 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kế toán, kiểm toán độc lập (sau đây gọi tắt là dự thảo Nghị định), trong đó có ý kiến của Thanh tra Chính phủ.
Theo Bộ Tài chính, đến nay, có ý kiến góp ý của 29/34 Ủy ban Nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; 16/22 ý kiến của bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và các ý kiến của hội nghề nghiệp, doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực kế toán, kiểm toán.
Riêng Thanh tra Chính phủ góp ý cho dự thảo Nghị định một số ý kiến cụ thể như sau:
Về thẩm quyền lập biên bản hành chính trong lĩnh vực kế toán, Thanh tra Chính phủ đề nghị Bộ Tài chính cân nhắc, bổ sung thêm cụm từ: “… đang thi hành công vụ, nhiệm vụ theo quy định của pháp luật hoặc quyết định của cơ quan, người có thẩm quyền”. Ngoài ra, bổ sung thêm quy định thủ tục chuyển biên bản vi phạm hành chính nếu phát hiện vi phạm ngoài thẩm quyền theo Điều 12 Nghị định 118/2021/NĐ-CP và Điều 58 Luật Xử lý vi phạm hành chính (sửa đổi bởi Luật 88/2025/QH15), bao gồm thời hạn chuyển hồ sơ để đảm bảo kịp thời xử lý.
Về thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính của thủ trưởng cơ quan quản lý Nhà nước, Thanh tra Chính phủ đề xuất Bộ Tài chính nghiên cứu để nâng mức phạt tối đa của Giám đốc Sở Tài chính lên 50 triệu đồng, tương tự Cục trưởng Cục Quản lý, giám sát kế toán, kiểm toán, để thống nhất với Luật Xử lý vi phạm hành chính (Điều 24, sửa đổi bởi Luật 88/2025/QH15) và đề nghị rà soát nâng mức phạt tối đa chung trong Nghị định lên mức phù hợp để tăng tính răn đe theo khoản 3, Điều 4 Nghị định 118/2021/NĐ-CP.
Thanh tra Chính phủ còn đề nghị Bộ Tài chính bổ sung quy định chuyển tiếp cho các vụ việc đang xử lý dở theo Nghị định số 41/2018/NĐCP ngày 12/3/2018; các vụ việc vi phạm hành chính phát sinh trước ngày hiệu lực được xử lý theo Nghị định số 41/2018/NĐ-CP (sửa đổi bởi Nghị định số 102/2021/NĐ-CP). Ngoài ra, đề nghị Bộ Tài chính đánh giá tác động theo Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, rà soát mức phạt theo lạm phát, thống nhất Nghị định số 228/2025/NĐ-CP.
Tiếp thu ý kiến của Thanh tra Chính phủ, để đảm bảo cụ thể, chính xác hơn về thẩm quyền lập biên bản vi phạm hành chính, Bộ Tài chính đã chỉnh lý quy định này như sau: “2. Công chức, viên chức và người thuộc lực lượng Quân đội Nhân dân, Công an Nhân dân và người làm công tác cơ yếu đang thi hành công vụ, nhiệm vụ theo quy định của pháp luật hoặc quyết định của cơ quan, người có thẩm quyền”. Ngoài ra, đối với các trường hợp không thuộc thẩm quyền và chuyển biên bản vi phạm hành chính đến người có thẩm quyền xử phạt đã được quy định cụ thể, chi tiết tại Nghị định số 118/2021/NĐ-CP, nên việc quy định lại nội dung này tại dự thảo Nghị định là không cần thiết.
Về thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính, theo quy định tại khoản 2, Điều 6 Nghị định số 189/2025/NĐ-CP ngày 1/7/2025 của Chính phủ, Giám đốc Sở có thẩm quyền phạt tiền đến 80% mức tiền phạt tối đa đối với lĩnh vực tương ứng quy định tại Điều 24 của Luật Xử lý vi phạm hành chính. Theo đó, quy định mức xử phạt tối đa của Giám đốc Sở Tài chính là 40 triệu đồng như tại dự thảo Nghị định để đảm bảo phù hợp với quy định tại Nghị định số 189/2025/NĐ-CP; mức phạt tiền tối đa 50 triệu đồng thuộc thẩm quyền của Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh để đảm bảo nguyên tắc phân cấp, phân quyền trong quá trình thực thi nhiệm vụ, công vụ.
Ngoài ra, dự thảo Nghị định tập trung sửa đổi, bổ sung các quy định về thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính của các chức danh nên không điều chỉnh mức phạt tối đa chung mà kế thừa như quy định hiện hành tại Nghị định số 41/2018/NĐ-CP. Theo đó, việc nâng mức phạt chung cần phải được nghiên cứu kỹ lưỡng, đánh giá toàn diện trong các giai đoạn tiếp theo mới có đầy đủ cơ sở để đề xuất cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.
Về quy định chuyển tiếp, Điều 21 Nghị định 189/2025/NĐ-CP ngày 1/7/2025 của Chính phủ đã quy định về nguyên tắc xử lý các vấn đề phát sinh trong giai đoạn chuyển tiếp khi Chính phủ chưa ban hành nghị định để sửa đổi, bổ sung, thay thế hoặc bãi bỏ các quy định về thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính tại các nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong các lĩnh vực quản lý Nhà nước, dự thảo Nghị định cũng chỉ tập trung sửa đổi, bổ sung các quy định về thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính, nên việc bổ sung thêm các quy định chuyển tiếp là không cần thiết.
Ngoài ra, dự thảo Nghị định chỉ sửa đổi, bổ sung các quy định về thẩm quyền xử phạt của các chức danh, mà không điều chỉnh mức tiền xử phạt đối với lĩnh vực kế toán nên không thuộc trường hợp phải thực hiện đánh giá tác động và các quy định tại dự thảo Nghị định không có nội dung mâu thuẫn hoặc chồng chéo với Nghị định số 228/2025/NĐ-CP ngày 18/8/2025 của Chính phủ.
