Niềm vui khi nhận lương hưu qua tài khoản của một người cao tuổi ở Trà Vinh. Ảnh: Diệp Châu

Tại giao lưu trực tuyến “Luật BHXH sửa đổi - Những điểm mới có lợi cho người tham gia” sáng nay (10/7), bà Nguyễn Thanh Bình đặt câu hỏi cụ thể về trường hợp tham gia bảo hiểm của mình.

Bà Bình cho biết, bà đã đủ tuổi nghỉ hưu từ tháng 8 năm nay (đủ 56 tuổi 4 tháng) song mới tham gia BHXH được 15 năm. Như vậy, năm nay người lao động đủ tuổi nhưng chưa đủ điều kiện thời gian đóng BHXH tối thiểu để hưởng lương hưu.

Theo quy định của Luật BHXH 2024, bà đủ điều kiện hưởng lương hưu, nhưng đến 1/7/2025 luật mới mới có hiệu lực thi hành.

“Đến ngày 1/7/2025 mới đủ điều kiện hưởng lương hưu thì quá tuổi, vậy tôi có được hưởng lương hưu không? Từ tháng 8/2024 đến 30/6/2025 tôi có được hỗ trợ gì không?”, bà Bình băn khoăn.

Về vấn đề này, bà Nguyễn Thị Thúy, Phó Trưởng phòng Hưu trí - Ban Thực hiện chính sách BHXH (BHXH Việt Nam) thông tin, với trường hợp của bà Bình, nếu muốn hưởng lương hưu tại thời điểm tháng 8/2024 thì có thể đóng BHXH tự nguyện một lần cho thời gian còn thiếu (5 năm).

Sau khi đóng xong khoản này, bà Bình sẽ được hưởng lương hưu tại tháng liền kề tháng đóng đủ và đã đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định.

Còn trường hợp người lao động có nguyện vọng hưởng lương hưu theo quy định tại Luật BHXH mới thì chờ để hưởng lương hưu ngay từ thời điểm luật mới có hiệu lực thi hành, với thời gian đóng BHXH xác định là 15 năm.

Theo bà Thúy, trong trường hợp này, thời gian từ tháng 8/2024 đến 30/6/2025, nếu người lao động đủ điều kiện hưởng trợ cấp thất nghiệp thì được hưởng trợ cấp thất nghiệp theo quy định của Luật Việc làm.

Thông tin thêm về Luật BHXH 2024, ông Nguyễn Duy Cường, Phó Vụ trưởng Vụ BHXH, Bộ Lao động Thương binh và Xã hội cho hay, theo quy định của Luật BHXH mới được Quốc hội thông qua, tỷ lệ hưởng lương hưu của lao động nam và lao động nữ được kế thừa quy định của Luật BHXH hiện hành (không có sự thay đổi về tính tỉ lệ hưởng lương hưu).

Luật mới chỉ bổ sung quy định về tính tỷ lệ hưởng lương hưu đối với lao động nam nghỉ hưu có thời gian đóng BHXH từ đủ 15 năm đến dưới 20 năm để đồng bộ với quy định giảm điều kiện về thời gian đóng BHXH tối thiểu để được hưởng lương hưu từ 20 năm xuống 15 năm.

Lý do, luật hiện hành không có quy định về tính tỷ lệ hưởng lương hưu trong trường hợp lao động nam có thời gian đóng dưới 20 năm.

Như vậy, cách tính tỷ lệ hưởng lương hưu cơ bản giữ như hiện hành. Lao động nữ đủ điều kiện hưởng lương hưu thì tỷ lệ hưởng lương hưu sẽ bằng 45% tương ứng với 15 năm đóng BHXH, sau đó cứ mỗi năm đóng thì tính thêm 2%, mức tối đa là 75%.

Lao động nam đủ điều kiện hưởng lương hưu có thời gian đóng BHXH từ đủ 20 năm trở lên thì tỉ lệ hưởng lương hưu sẽ bằng 45% tương ứng với 20 năm đóng, sau đó cứ mỗi năm đóng thì tính thêm 2%, mức tối đa là 75%.

Đối với lao động nam có thời gian đóng 15-20 năm, tỷ lệ hưởng lương hưu tính bằng 40%, tương ứng với 15 năm đóng, sau đó cứ thêm mỗi năm đóng thì tính thêm 1%.

Chính phủ sẽ quy định cụ thể mức trợ cấp hưu trí xã hội hằng tháng

Vẫn theo ông Nguyễn Duy Cường, Luật BHXH 2024, đã bổ sung quy định trợ cấp hưu trí xã hội do ngân sách Nhà nước bảo đảm trên cơ sở kế thừa và phát triển một phần từ quy định về trợ cấp xã hội hằng tháng đối với người cao tuổi.

Theo đó công dân Việt Nam từ đủ 75 tuổi (trường hợp thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo thì từ đủ 70 tuổi đến dưới 75 tuổi) mà không hưởng lương hưu hoặc trợ cấp BHXH hằng tháng thì được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội. 

Người vừa đủ điều kiện hưởng trợ cấp hưu trí xã hội vừa thuộc đối tượng hưởng trợ cấp xã hội hằng tháng thì được hưởng chế độ trợ cấp cao hơn.

Mức trợ cấp hưu trí xã hội hằng tháng do Chính phủ quy định phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội và khả năng của ngân sách Nhà nước từng thời kỳ. Đồng thời, luật này còn giao Chính phủ quy định trình tự, thủ tục thực hiện trợ cấp hưu trí xã hội.

“Triển khai thi hành Luật BHXH mới, Chính phủ sẽ ban hành nghị định quy định cụ thể về mức trợ cấp hưu trí xã hội hằng tháng, trình tự, thủ tục thực hiện trợ cấp hưu trí xã hội để triển khai thực hiện từ ngày 1/7/2025 khi luật có hiệu lực thi hành”, Phó Vụ trưởng Vụ BHXH cho biết.