(Thanh tra) - 80 năm Thanh tra Việt Nam, một hành trình bền bỉ giữ vững niềm tin Nhân dân, góp phần kiến tạo Nhà nước pháp quyền hiện đại. Trong hành trình ấy lấp lánh những tấm gương chân - chính - liêm - trung, như những ngọn lửa sáng ngời cổ vũ khát vọng cống hiến, tinh thần đoàn kết, sáng tạo, liêm chính; thắp lên niềm tin sắt son vào con đường cách mạng mà Đảng, Bác Hồ và Nhân dân đã lựa chọn.
1.
Đó là ngọn lửa soi rọi con đường Thanh tra Việt Nam những ngày đầu thành lập. “Một vị cao tuổi và là vị quan có tiếng thanh liêm của triều đình cũ” - cụ Bùi Bằng Đoàn; cùng “một người là thanh niên hăng hái, mà trong nước cũng biết tiếng” - ông Cù Huy Cận. Hai người ở hai thế hệ già, trẻ là hai trí tuệ cao, hai nhân cách lớn, đã tổ chức Ban Thanh tra Đặc biệt “làm tốt” và “làm ngay” công tác thanh tra, giải quyết nhiều vụ việc cấp thiết, điển hình, tạo ra dư luận tốt trong cán bộ và Nhân dân, góp phần xây dựng và củng cố chính quyền cách mạng non trẻ, củng cố khối đoàn kết toàn dân, đúng như lời Chủ tịch Hồ Chí Minh căn dặn trong buổi đầu giao nhiệm vụ (tháng 12/1945).
Đó cũng là ngọn lửa trong thời kỳ phát triển mới của đất nước vừa được tôn vinh tại Lễ trao giải Cuộc thi nhân vật truyền cảm hứng ngành Thanh tra năm 2025, do Báo Thanh tra tổ chức (ngày 31/10/2025), với những cái tên vừa “quen”, vừa “lạ”: Thiếu tướng, Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân Phan Văn Lai, nguyên Chánh Thanh tra Bộ Công an; ông Hồ Anh Tuấn, Phó Phòng Nghiệp vụ 6, Thanh tra tỉnh Quảng Trị; Tiến sĩ Đinh Văn Minh, nguyên Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Thanh tra Chính phủ.
Rất “quen”, được nhiều người biết đến, là Thiếu tướng, Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân Phan Văn Lai, nguyên Chánh Thanh tra Bộ Công an, với 95 năm tuổi đời, 75 năm tuổi Đảng, người đã đi qua hai cuộc kháng chiến vệ quốc vĩ đại, chứng kiến và góp phần vào sự trưởng thành của lực lượng Công an nhân dân và ngành Thanh tra Việt Nam.
Cũng thường xuyên xuất hiện trên mặt báo, các diễn đàn, hội thảo, là Tiến sĩ Đinh Văn Minh, nguyên Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Thanh tra Chính phủ, một nhà nghiên cứu pháp lý uyên thâm, người đã dành trọn tâm huyết cho việc xây dựng và hoàn thiện thể chế thanh tra. Với hơn 30 năm cống hiến không ngừng nghỉ, ông được xem là người “giữ lửa nghề” bằng trí tuệ và sự tận tâm, truyền cảm hứng cho nhiều thế hệ cán bộ trẻ trong ngành.
Và “lạ”, một cái tên chắc hẳn chưa nhiều người biết đến, là ông Hồ Anh Tuấn, Phó Phòng Nghiệp vụ 6, Thanh tra tỉnh Quảng Trị, người con dân tộc Pa Cô, sinh ra và lớn lên giữa núi rừng Trường Sơn, là một tấm gương giản dị, tận tụy nhưng đầy bản lĩnh, đã chọn con đường đến với nghề Thanh tra bằng cả trái tim và niềm tin. Ông Tuấn là đại diện tiêu biểu cho lớp cán bộ Thanh tra ở vùng biên giới, nơi mỗi bản kết luận không chỉ thể hiện công lý mà còn chứa đựng tình người, lòng nhân ái và sự thấu hiểu cuộc sống của đồng bào…
2.
Điểm chung của các ngọn lửa qua nhiều thế hệ trong suốt chiều dài 80 năm lịch sử ngành Thanh tra, đó là “Uy tín”.
Như quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh khi chọn lựa cán bộ từ những ngày đầu đặt nền móng cho ngành Thanh tra Việt Nam: “Người làm công tác thanh tra phải có uy tín và danh vọng”.
Uy tín của người cán bộ thanh tra là ánh sáng soi chiếu để ngành Thanh tra hoàn thành tốt nhiệm vụ và tạo dựng niềm tin, tình cảm yêu mến trong người dân.
Để có được uy tín, người cán bộ thanh tra không chỉ cần năng lực giỏi, mà đặc biệt quan trọng, còn có phẩm chất đạo đức tốt, luôn giữ lời hứa, hành xử chân thành, có trách nhiệm và luôn thể hiện sự liêm chính, trung thực, đáng tin cậy trong mọi lời nói và hành động. Đó cũng chính là giá trị cốt lõi của một người cán bộ thanh tra, được đúc kết bằng 4 chữ: “Chân - Chính - Liêm -Trung”.
Những giá trị đẹp đẽ ấy đã ngấm vào máu thịt của mỗi cán bộ, công chức, viên chức ngành Thanh tra. Không ít cán bộ ngành đã dành trọn cả cuộc đời để phấn đấu, cống hiến, trưởng thành và gắn bó với sự nghiệp xây dựng, phát triển ngành Thanh tra. Từ các bậc cách mạng lão thành đã để lại tấm gương sáng về sự trung thành, tận tụy, liêm khiết và có công lao rất lớn đối với ngành Thanh tra, được tạc ghi vào sử sách như cụ Bùi Bằng Đoàn, các đồng chí Cù Huy Cận, Trần Đăng Ninh, Tôn Đức Thắng, Hồ Tùng Mậu, Nguyễn Văn Trân, Nguyễn Lương Bằng, Nguyễn Thanh Bình, Nguyễn Văn Lộc, Trần Nam Trung, Bùi Quang Tạo…; cho tới lớp cán bộ thanh tra sau này, noi theo tấm gương của những thế hệ đi trước, tiếp tục học tập, rèn luyện, tu dưỡng, quyết tâm vượt qua mọi khó khăn để tiến lên phía trước, giữ vững ngọn lửa truyền thống của ngành Thanh tra.
Tinh thần giữ lửa ấy đã thêm một lần được nhấn mạnh trong phát biểu của Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Sỹ Bảy tại Lễ trao giải Cuộc thi nhân vật truyền cảm hứng ngành Thanh tra năm 2025: “Đất nước đang bước vào giai đoạn đổi mới mạnh mẽ, toàn diện và sâu sắc. Ngành Thanh tra cũng đang nỗ lực chuyển mình, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động... Trong hoàn cảnh khó khăn lại càng nổi bật lên chân dung những con người của ngành Thanh tra bình dị mà cao quý”.
3.
Có thể thấy, dù là những ngọn lửa đã đi vào các trang sử sách, lan tỏa trong các bài báo, được vinh danh qua các cuộc thi, hay những tấm gương thầm lặng, bình dị mà cao quý, họ đều chung một điểm gặp gỡ: Niềm tin vào lẽ phải, tinh thần cống hiến và sự tận tụy vì Nhân dân. Mỗi người trong số họ là một bản giao hưởng đẹp đẽ của trí tuệ và đạo đức sáng ngời, là những ngọn lửa bền bỉ truyền cảm hứng và khơi dậy niềm tự hào về nghề Thanh tra, một nghề mang trong mình sứ mệnh cao cả: Bảo vệ kỷ cương, giữ vững phép nước, phụng sự Tổ quốc và Nhân dân.
