(Thanh tra) - Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa công bố Dự thảo Nghị định về phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 3–5 tuổi với nhiều chính sách mới nhằm hỗ trợ giáo viên, học sinh và cơ sở giáo dục mầm non. Trong đó, nổi bật là đề xuất chi trợ cấp một lần tương đương 12 tháng lương cơ bản (gần 60 triệu đồng) cho giáo viên mầm non công lập tuyển mới, với điều kiện cam kết công tác ít nhất 5 năm.
Chính sách này được đưa ra trong bối cảnh ngành Giáo dục mầm non đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt nghiêm trọng nhân lực, đặc biệt tại các vùng khó khăn, vùng đông dân nhập cư. Tính đến giữa năm học vừa qua, cả nước thiếu gần 48.000 giáo viên mầm non công lập, tạo nên áp lực lớn đối với việc đảm bảo chất lượng chăm sóc và giáo dục trẻ nhỏ.
Theo đề xuất, giáo viên mầm non công lập tuyển mới từ năm học 2025 - 2026 sẽ được nhận khoản trợ cấp khoảng 59 triệu đồng, tương đương 12 tháng lương cơ bản hiện hành, với điều kiện cam kết làm việc tối thiểu 5 năm tại địa phương. Đây là một giải pháp thiết thực nhằm thu hút, động viên và giữ chân đội ngũ nhân sự trình độ chuyên môn cao trong bối cảnh thu nhập hiện nay còn nhiều hạn chế.
Bên cạnh đó, Bộ cũng đề xuất hỗ trợ gần 1 triệu đồng mỗi tháng cho nhân viên trường mầm non công lập, bao gồm cả hợp đồng và thử việc, làm nhiệm vụ phổ cập tại các vùng đặc biệt khó khăn với số ngày làm việc từ 15 ngày trở lên. Đây được xem là bước tiến nhằm giữ vững đội ngũ và nâng cao chất lượng phổ cập giáo dục mầm non ở những vùng còn nhiều khó khăn.
Cô Giao Linh, giáo viên Trường Mẫu giáo số 9, phường Ngọc Hà, Hà Nội chia sẻ, cô chọn nghề mầm non vì tình yêu với trẻ và mong muốn tạo nền tảng tốt cho các em ngay từ những năm đầu đời. Nhưng để gắn bó dài lâu, ngoài tình yêu nghề, theo cô, giáo viên cũng cần được bảo đảm đời sống vật chất tối thiểu để có thể yên tâm công tác, toàn tâm toàn ý với trẻ.
Trong nhiều năm giảng dạy, cô cho biết, có rất nhiều giáo viên trẻ có năng lực, tâm huyết, nhưng chỉ sau vài năm là bỏ nghề vì thu nhập không đủ trang trải cuộc sống, đặc biệt với những người không có gia đình hỗ trợ phía sau. Vì thế, khi đọc Dự thảo Nghị định về phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 3–5 tuổi và thấy có đề xuất hỗ trợ một lần tương đương 12 tháng lương cơ bản cho giáo viên mầm non mới được tuyển dụng, cô thấy đây không chỉ là khoản hỗ trợ tài chính, mà còn là sự ghi nhận xứng đáng cho những người đang thầm lặng nuôi dưỡng những mầm non đầu đời của đất nước.
Cô hy vọng dự thảo này sớm được thông qua và triển khai hiệu quả ở các địa phương. Quan trọng hơn là cần có cơ chế giám sát, phân bổ nguồn lực hợp lý, đúng nơi, đúng người. Nếu chính sách đến đúng địa chỉ, đúng thời điểm, chắc chắn sẽ giúp giáo dục mầm non ổn định hơn, và giáo viên mầm non sẽ có thêm lý do để tiếp tục yêu nghề, giữ nghề và cống hiến lâu dài.
Dự thảo nghị định cũng chú trọng phát triển giáo dục mầm non tại các địa bàn miền núi, vùng dân tộc thiểu số, hải đảo, khu công nghiệp, chế xuất… Những khu vực này sẽ được ưu tiên đầu tư xây dựng trường lớp, trang thiết bị, phòng học chức năng và học liệu tối thiểu.
Cụ thể, trẻ mầm non bán trú ở các khu vực này sẽ được cấp kinh phí để mua sách, truyện tranh, đồ dùng học tập như chăn màn, giấy vẽ, bút màu, với mức hỗ trợ 1,35 triệu đồng mỗi năm. Ngoài ra, trường học còn được hỗ trợ định mức điện nước phục vụ sinh hoạt và học tập (5KW điện, 1m³ nước/tháng/trẻ). Đối với những nơi thiếu điện, nước sạch, ngân sách sẽ được sử dụng để trang bị thiết bị thắp sáng và xử lý nước sạch.
Các trường có tổ chức nấu ăn trưa cũng được hỗ trợ tài chính, với mức tối thiểu 3,9 triệu đồng/tháng cho nhóm trẻ từ 45 em trở lên, và được cấp thêm kinh phí nếu số lượng trẻ vượt quá giới hạn quy định.
Về chính sách học sinh, trẻ từ 3–5 tuổi có bố mẹ hoặc người giám hộ là công nhân làm việc trong các khu công nghiệp sẽ được hỗ trợ 150.000 đồng mỗi tháng, áp dụng cả với trẻ học trong trường tư thục lẫn công lập. Đây là chính sách mới nhằm hỗ trợ nhóm đối tượng thường gặp khó khăn khi gửi trẻ.
Mức hỗ trợ tiền ăn trưa cũng được tăng từ 160.000 đồng lên 360.000 đồng mỗi tháng cho trẻ thuộc các hộ gia đình khó khăn, bao gồm hộ nghèo, cận nghèo, gia đình chính sách, trẻ mồ côi hoặc khuyết tật.
Chị Trang Mai, phụ huynh có con đang học mầm non tại Phúc Thịnh, Hà Nội chia sẻ, chị hoàn toàn ủng hộ những chính sách mới mà Bộ Giáo dục và Đào tạo đang đề xuất, đặc biệt là việc hỗ trợ tài chính cho giáo viên mầm non và con em công nhân.
“Khi giáo viên yên tâm với công việc, được đãi ngộ xứng đáng, các con của chúng tôi sẽ được chăm sóc, dạy dỗ tốt hơn. Đồng thời, việc hỗ trợ học phí, ăn trưa cho trẻ ở những gia đình có hoàn cảnh khó khăn, công nhân khu công nghiệp cũng thể hiện sự quan tâm đúng mức của Nhà nước. Những chính sách như vậy rất thiết thực, nhân văn và tạo nền tảng để môi trường giáo dục mầm non phát triển ổn định, bền vững”, chị Trang Mai nhấn mạnh.
Ngoài chính sách hỗ trợ giáo viên, cô giáo Giao Linh cũng đánh giá cao các nội dung trong dự thảo liên quan đến trẻ em và nhà trường. Việc hỗ trợ tiền ăn trưa, học liệu, điện nước, hay chăm lo đến nhóm trẻ là con em công nhân, dù học công lập hay tư thục, đều là những chính sách nhân văn, rất cần thiết và mang tính đồng bộ. Những điều tưởng chừng nhỏ ấy sẽ tạo nên sự an tâm cho phụ huynh và động lực cho giáo viên, nhất là ở những khu vực còn nhiều khó khăn như vùng núi, biên giới, ven đô và các khu công nghiệp đông dân cư.
Dự thảo đặt mục tiêu đến năm 2030 sẽ thực hiện phổ cập giáo dục mầm non cho toàn bộ trẻ từ 3 - 5 tuổi trên toàn quốc. Hiện nay, chỉ nhóm trẻ 5 tuổi đã phổ cập với tỷ lệ đi học trên 99%, trong khi nhóm trẻ 3–4 tuổi còn nhiều hạn chế, nhất là tại các khu công nghiệp và vùng khó khăn.
Dự kiến, tổng kinh phí cho kế hoạch này trong 10 năm tới lên đến 91.000 tỷ đồng, dùng để đầu tư xây dựng cơ sở vật chất kiên cố, bổ sung đội ngũ giáo viên và đảm bảo thực hiện đầy đủ chế độ, chính sách cho nhân sự và trẻ em.
