Thầy Khải Em đã gắn bó hơn 5 năm bám đảo “gieo chữ”. Ảnh: TH

Những ngày đầu năm 2019, chúng tôi có dịp đến thăm xã đảo Sơn Hải (thuộc huyện Kiên Lương), nơi đây gồm 2 ấp Hòn Heo và ấp Hòn Ngang với 42 hòn đảo lớn nhỏ. Tuy nhiều đảo như vậy nhưng cả xã chỉ có hơn 620 hộ với hơn 2.300 nhân khẩu, sống tập trung chủ yếu ở Hòn Heo (nơi đặt trụ sở UBND xã Sơn Hải). 

Những năm gần đây, thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, đời sống vật chất, tinh thần bà con trên xã đảo được nâng cao đáng kể. Hiện trên xã đảo có trường mầm non và trường PTCS Sơn Hải (tiểu học và THCS) đều đạt chuẩn quốc gia, cả hai cơ sở này đặt tại Hòn Heo. Công tác giáo dục ở xã Sơn Hải theo đó đã có thêm nhiều điểm sáng. Nhiều thầy cô giáo “bám” đảo dạy học từ 15-20 năm. Điều đáng nói là có rất nhiều giáo viên trẻ là con em xã đảo, sau khi tốt nghiệp đại học đã quay về quê dạy học. 

Tốt nghiệp ngành sư phạm tiểu học năm 2013, thầy Khải Em về công tác tại xã đảo Hòn Nghệ. Hết năm học 2017, thầy được chuyển về xã đảo Sơn Hải. Khi về đây, thầy Khải Em được ban giám hiệu Trường PTCS Sơn Hải phân công đến điểm lẻ Hòn Ngang phụ trách lớp ghép (lớp 1, lớp 3 và lớp 4) nhưng chỉ vỏn vẹn 9 học sinh. 

“Thật tình, nếu không có thâm niên 5 năm dạy học ở xã đảo Hòn Nghệ, một mình “cắm” đảo đứng lớp ghép thế này buồn lắm. Nhưng do tôi có thời gian gắn bó với xã đảo, cảm nhận được sự thiệt thòi, khó khăn gian nan của các em khi đi tìm chữ... Hơn nữa, học sinh trên đảo hiền ngoan, phụ huynh chân tình rất quý thầy cô giáo, nên hiện tại tôi thích công việc của mình” thầy Khải Em chia sẻ.

Thầy Khải Em với 9 học sinh tại điểm lẻ Hòn Ngang. Ảnh: TH

Để dạy học ở điểm lẻ Hòn Ngang, thầy Khải Em thuê một căn nhà bếp của một người dân không sử dụng nữa làm nơi “gối đầu”. Trong nhà chỉ đơn sơ những vật dụng cần thiết như: giường ngủ, bàn làm việc và mấy cái chảo và bát, đũa… nấu ăn hàng ngày. 

Nói là điểm lẻ Hòn Ngang nhưng duy nhất một phòng học. Trong căn phòng này, thầy Khải Em xếp 3 dãy bàn riêng biệt, bố trí 3 nhóm học sinh (lớp 1, lớp 3 và lớp 4) ngồi học. Từ lớp học đặc biệt này, thầy Khải Em có phương pháp dạy học cho riêng mình, khi nào dạy ghép vần cho các em lớp 1, khi nào dạy phép tính đố cho các em lớp 3, lớp 4… Những môn phụ, như văn nghệ, thể dục… được tinh giản.

Một học sinh lớp 4 cho biết: “Nhiều năm rồi cháu đã học chung như thế này, ban đầu thấy bỡ ngỡ lắm, nhưng dần rồi cũng quen. Tụi cháu xem lớp học như ngôi nhà chung của mình...".

Chị Nguyễn Thị Nga - phụ huynh em Phạm Trà My đang học lớp 1, cho biết: “Bà con trên đảo này nếu có nhiều tiền chưa chắc mua được chữ cho con. Bởi vậy, có thầy cô ở lại đảo dạy chữ cho con em chúng tôi, bà con mừng lắm, vì không có thầy cô ra đây, chuyện học hành của tụi nhỏ chẳng biết tính sao”.

Chị Nga cho biết, do điểm lẻ chỉ dạy đến lớp 5, nên khi các cháu học xong lớp này, các phụ huynh ở Hòn Ngang chạy đôn chạy đáo tìm nhà người quen bên điểm chính (Hòn Heo) hoặc đất liền cho các cháu học tiếp. Nếu gia đình nào không tìm được người thân, đành bấm bụng cho các cháu nghỉ học.

Nhiều năm qua, điểm lẻ Hòn Ngang dù ít học sinh nhưng thầy cố vẫn ra đảo dạy học. Ảnh: TH

Thầy Phan Đình Ngát - Hiệu trưởng Trường PTCS Sơn Hải cho biết, trong năm học 2018 - 2019, nhà trường có 15 lớp với tổng số 436 học sinh, trong đó có đến 30% học sinh thuộc diện khó khăn. Hiện điểm chính đang được xây dựng thêm dãy phòng học mới và phòng làm việc nên cơ sở vật chất tại điểm chính đáp ứng nhu cầu dạy và học.

Riêng điểm lẻ Hòn Ngang, từ nhiều năm qua, dù ít học sinh, thầy cô ra đảo dạy học có nhiều khó khăn, nhưng ban giám hiệu nhà trường kiên quyết duy trì công tác dạy học ở đây bằng hình thức phân công giáo viên theo “nhiệm kỳ” 2 năm ở Hòn Ngang. Ngoài ra, nhà trường hỗ trợ giáo viên tiền thuê nhà ở và tiền đi lại (từ Hòn Ngang vào điểm chính Hòn Heo) hội họp, sinh hoạt chuyên môn…

Về định hướng sắp tới, thầy Ngát cho biết, vẫn duy trì việc phân công giáo viên bám điểm lẻ dạy chữ. Tuy nhiên, thầy Ngát kiến nghị các ban, ngành, đoàn thể xã, huyện cần tăng cường công tác tuyên truyền cho người dân xã đảo, nhất là điểm lẻ Hòn Ngang ý thức việc cho con cái đến trường, học tại điểm chính hoặc vào đất liền, nhằm ngăn ngừa, giảm tỷ lệ học sinh bỏ học trong thời gian tới.

Tuấn Hành