(Thanh tra)- Năm học nào ngành Giáo dục cũng đưa ra các văn bản, chỉ thị chấn chỉnh tình hình thu - chi, nhưng vấn đề này vẫn luôn “nóng” và dường như đã trở thành “căn bệnh cố hữu” mỗi đầu năm học. Tại sao như vậy? Đến bao giờ ngành Giáo dục mới có “thuốc” đặc trị “căn bệnh” này?
Trường “đẻ” nhiều khoản thu thỏa thuận
Theo tìm hiểu của PV, hiện nay, tổng cộng những khoản đóng góp như: Tiền học phí, tiền ăn bán trú, bảo hiểm y tế, bảo hiểm tự nguyện, tiền nước uống, phô tô, quỹ cha mẹ học sinh, tiền mua quạt, lắp điều hòa, rèm cửa... của các trường trên địa bàn TP Hà Nội dao động từ 3-5 triệu đồng.
Bên cạnh các khoản thu bắt buộc theo Quyết định số 51/2013/QĐ-UBND của UBND TP Hà Nội, phụ huynh bức xúc bởi hàng chục khoản thu thỏa thuận, tự nguyện do các trường “đẻ ra”. Mỗi thứ vài chục nghìn đến vài trăm nghìn đồng, cộng vào sẽ là một khoản lớn lên tới hàng triệu đồng, khiến nhiều phụ huynh thấy đầu năm học của con là nỗi ám ảnh.
Chị Vân Anh (Thanh Trì), có con học ở Trường Tiểu học Văn Yên (Hà Đông) cho biết: Trường “đẻ ra” nhiều khoản thu tự nguyện. Nói là có thỏa thuận giữa nhà trường và phụ huynh nhưng thật ra là bắt buộc như tiền mua báo, bảo dưỡng điều hòa, sổ liên lạc điện tử, ủng hộ…
Chung cảnh ngộ, một phụ huynh có con học tại 1 trường tiểu học ở quận Bắc Từ Liêm bức xúc: Ngoài các khoản thu bắt buộc, trường còn thu thêm mỗi học sinh 100.000 đồng mua máy tính cho giáo viên; có lớp phụ huynh còn phải đóng tiền thuê lớp cho giáo viên dạy thêm; rồi hỗ trợ nhà trường tiền mua hoa trồng ở khuôn viên trường… Tổng chi phí đầu năm học gia đình phải đóng cho con lên tới 5 triệu đồng. Đây là mức đóng quá cao với thu nhập của gia đình làm công ăn lương.
Một trong những khoản thu “núp bóng” tự nguyện gây bức xúc cho phụ huynh là khoản thu Quỹ Cha mẹ học sinh. Trung bình mỗi phụ huynh như ở Tiểu học Lĩnh Nam, quận Hoàng Mai đóng 500.000 đồng/học sinh/năm... Còn Trường Mầm non Sao Mai (phường Nam Đồng, quận Đống Đa) thì thu tới 700.000 đồng/năm, trong đó 200.000 đồng được đại diện cha mẹ học sinh giải thích là nộp vào quỹ của trường và 500.000 đồng để lại quỹ lớp.
| Phụ huynh cần lên tiếng “Để triệt tận gốc “căn bệnh” lạm thu rất cần tiếng nói từ các bậc phụ huynh. Nếu trường nào, lớp nào thu sai, dựa vào khoản thu tự nguyện để “vẽ rắn thêm chân” phụ huynh có thể phản ánh về UBND quận, huyện hoặc Sở GD&ĐT, chúng tôi sẽ cho người kiểm tra” - ông Nguyễn Hiệp Thống, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Hà Nội khẳng định. |
“Đẻ ra” các khoản thu tự nguyện, nhiều trường để “lách luật” đã chia nhỏ các khoản thu ra nhiều đợt. Khi thông báo tới phụ huynh, mỗi khoản thu lại được in tách riêng từng tờ một, không in theo danh sách dài như những năm trước.
Chị Nguyễn Thị Kiên, ở quận Hoàng Mai có con đang học Trường Tiểu học Lĩnh Nam cho biết: Để tách các khoản thu, nhà trường yêu cầu phụ huynh tiền học thì đóng cho kế toán trường còn tiền quỹ cha mẹ học sinh, đóng cho trưởng hội cha mẹ học sinh của lớp. Tiền photo và các khoản tiền khác không bao giờ có trong hóa đơn cả.
Xử lý “nhẹ tay”
Đầu năm học nào Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) Hà Nội cũng triển khai các đoàn kiểm tra tình hình thu - chi, nhưng tình trạng lạm thu vẫn có “đất sống”, thậm chí “sống khỏe” mà không bị làm sao. Dư luận hoài nghi việc tổ chức các đoàn kiểm tra liệu có phải chỉ là hình thức “trống dong cờ mở”? hay chế tài xử lý chưa đủ mạnh để răn đe các trường?
Trả lời câu hỏi trên, ông Nguyễn Hiệp Thống, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Hà Nội cho biết: Hiện nay, chế tài xử lý với các trường thu sai quy định vẫn chỉ dừng lại ở nhắc nhở, phê bình, yêu cầu trả lại tiền thu sai cho phụ huynh, đánh vào thi đua khen thưởng chứ chưa có biện pháp xử lý nào mạnh tay hơn.
Bên cạnh niềm vui của học sinh ngày khai trường là nỗi lo của phụ huynh về các khoản thu đầu năm học. Ảnh: HH
“Để chấn chỉnh tình trạng lạm thu, ngay từ đầu năm học, Sở GD&ĐT Hà Nội đã tổ chức 21 đoàn kiểm tra công tác đầu năm học 2015-2016 tại 30 quận, huyện, thị xã và trường trực thuộc trên địa bàn thành phố. Đoàn kiểm tra sẽ kiểm tra tập trung vào tuyển sinh đầu cấp, việc triển khai 7 nhiệm vụ trọng tâm của năm học, sĩ số học sinh, đội ngũ giáo viên… đặc biệt công tác thu chi tài chính, chủ yếu là các khoản thu khác, cũng là nội dung được đoàn kiểm tra quan tâm thực hiện” - ông Thống cho biết.
“Theo kế hoạch đợt kiểm tra sẽ kết thúc vào 28/9. Kết thúc đợt kiểm tra này, những trường nào có những nội dung thu chi trái với Quy định 51 thì chúng tôi sẽ có văn bản thống kê và gửi cho các UBND quận, huyện, yêu cầu xử lý theo thẩm quyền phân cấp quản lý. Đối với các trường trực thuộc Sở GD&ĐT Hà Nội thì Thanh tra và Phòng Kế hoạch - Tài chính sẽ tham mưu lãnh đạo Sở hình thức xử lý, trường hợp nào cắt thi đua, trường hợp nào phê bình nhắc nhở nhà trường và yêu cầu trả lại” - ông Thống thông tin.
Đề cập tới việc các trường tự “đẻ ra” các khoản thu tự nguyện, thỏa thuận tạo gánh nặng cho phụ huynh, ông Thống cho biết: Chủ trương xã hội hóa là cần thiết để đảm bảo điều kiện học tập tốt nhất cho học sinh, quan trọng là quá trình thực hiện của các trường như thế nào. Các trường không được bổ đầu học sinh mà phải dựa trên tinh thần tự nguyện. Với các khoản thu thỏa thuận trong Quyết định 51 đã quy định rất rõ quy trình 4 bước: Thống nhất giữa lãnh đạo nhà trường với Ban cha mẹ học sinh; lên kế hoạch chi tiết; báo cáo xin cấp trên trực tiếp rồi mới triển khai. Quy định đã nói rất rõ, trường nào thu sai sẽ bị xử lý.
| Từ chối cung cấp kết quả kiểm tra Ông Thống cũng cho biết, thực tế kết quả kiểm tra của các đoàn trong những năm học trước đã có những trường thu sai quy định. Tuy nhiên, khi PV đề nghị cung cấp để rộng đường dư luận thì ông Thống từ chối. “Kết quả kiểm tra của các đoàn chúng tôi không cung cấp cho báo chí, vì có nhiều trường hợp xử lý xong rồi quận huyện không báo cáo lên. Kết quả của các năm trước, xin phép không nêu trường hợp cụ thể. Còn kết quả kiểm tra năm nay như thế nào phải chờ sau khi kết thúc đoàn” - ông Thống nói. |
Hải Hà
