"Năm nay, sẽ không có quá nhiều trường tổ chức thi, không có nhiều cuộc thi diễn ra trong nhiều đợt, nên không thể lặp lại tình trạng tập trung quá đông thí sinh về một điểm, trong một thời gian", Thứ trưởng Nguyễn Văn Phúc khẳng định. Ảnh: VGD

Theo ông Phúc, phương án tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT 2020 vừa được Thủ tướng Chính phủ thông qua, với mục tiêu chính là lấy kết quả để xét, công nhận tốt nghiệp THPT, đảm bảo mặt bằng chung của cả nước có tính tới điều kiện ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19. Kỳ thi được tổ chức theo nguyên tắc đảm bảo an toàn, nghiêm túc, chặt chẽ, đồng thời giảm áp lực, chi phí nói chung đối với học sinh và xã hội.

Kết quả của kỳ thi sẽ được các trường đại học, cao đẳng (ĐH,CĐ) xem xét sử dụng hợp lý trong tuyển sinh, theo tinh thần tự chủ tuyển sinh của Luật Giáo dục sửa đổi (2019) và Luật Giáo dục Đại học (GDĐH) sửa đổi (2018), phù hợp với lộ trình đổi mới GDĐH, đẩy mạnh tự chủ ĐH trong thời gian qua, trong đó các trường ĐH tự chủ trong công tác tuyển sinh của mình.

Tuy nhiên, những thay đổi của kỳ thi THPT cũng làm cho công tác tuyển sinh phải có điều chỉnh phù hợp. Sau khi phân tích các thuận lợi, khó khăn phát sinh, trên cơ sở đề nghị của các cơ sở GDĐH, với quan điểm cố gắng tối đa đảm bảo công tác tuyển sinh diễn ra thuận lợi, công bằng, khách quan, trung thực, nhất là quyền lợi của thí sinh, Bộ GDĐT dự kiến sẽ tiếp tục hỗ trợ các cơ sở GDĐH và thí sinh trong công tác tuyển sinh trong khâu tổ chức đăng ký xét tuyển, lọc ảo như năm 2019.

“Với sự hỗ trợ này, thí sinh không phải tốn thời gian, công sức, kinh phí đi lại, nộp hồ sơ dự tuyển nhiều nơi, rồi lại đi rút hồ sơ nếu không đúng nguyện vọng… nên rất thuận lợi cho thí sinh đăng ký những ngành/trường mình mong muốn”, ông Phúc nhấn mạnh.

Ngoài ra, do có sự thay đổi của kỳ thi THPT năm nay, một số cơ sở GDĐH, nhất là các trường tốp trên, có thể sẽ tổ chức thi riêng để tuyển sinh cho trường mình hoặc theo nhóm trường. Bộ GDĐT sẽ có giải pháp hỗ trợ việc tổ chức thi, đăng ký xét tuyển, lọc ảo theo nhóm trường. Hiện, Bộ GDĐT đang hoàn thiện quy chế tuyển sinh năm nay và sẽ ban hành sớm nhất trong những ngày tới.

Theo thống kê của Bộ GDĐT, trong 3 năm gần đây, kết quả tuyển sinh của toàn hệ thống có xu hướng giảm dần tỷ trọng trúng tuyển từ sử dụng kết quả kỳ thi THPT, tăng dần tỷ trọng trúng tuyển từ học bạ và các phương thức khác.

Số thí sinh trúng tuyển thông qua sử dụng kết quả thi THPT quốc gia năm 2017 chiếm 81,5%; năm 2018 chiếm 73,6%; năm 2019 là 62,4% trong tổng số thí sinh trúng tuyển. Trong đó, số thí sinh trúng tuyển bằng xét kết quả học bạ năm 2018 chiếm 18%, năm 2019 chiếm gần 30%.

Còn lại là các phương thức khác (thi đánh giá năng lực, thi năng khiếu, văn hóa, sử dụng chứng chỉ quốc tế…) khoảng 10%. Con số này cho thấy kết quả tuyển sinh ĐH ngày càng có xu hướng giảm dần sự phụ thuộc vào sử dụng kết quả thi THPT, tỷ lệ tuyển sinh từ các phương thức khác ngày càng tăng lên.

Xu hướng thay đổi này cũng thể hiện rõ trong các đề án tuyển sinh riêng của các trường ĐH, khi ngày càng nhiều cơ sở GDĐH sử dụng kết hợp nhiều phương thức tuyển sinh, trong đó: Phương án tự tổ chức thi riêng cũng đã được một số trường tốp trên xác định và chuẩn bị từ nhiều năm trước. Điều này cũng đúng với tinh thần tự chủ của Luật GDĐH, phù hợp với lộ trình đổi mới GDĐH, đẩy mạnh tự chủ ĐH trong thời gian qua.

Năm nay, dự đoán số trường tham gia thi tuyển sinh riêng tăng lên, nhưng chủ yếu là một số trường tốp trên, số thí sinh tăng lên nhưng sẽ không đột biến. Sẽ chỉ có những trường ĐH thuộc nhóm ngành đào tạo đặc thù như y, dược, công an, quân đội, hoặc nhóm trường, nhóm ngành năng khiếu nghệ thuật… và một số trường ĐH có mức độ cạnh tranh cao, có những yêu cầu riêng về chất lượng đầu vào, có nhu cầu tự tổ chức kỳ thi.

Cũng theo Thứ trưởng Bộ GDĐT Nguyễn Văn Phúc, kỳ thi tốt nghiệp THPT năm nay sẽ được tổ chức an toàn, chặt chẽ, minh bạch, gồm 5 đầu điểm là các môn Văn, Toán, Ngoại ngữ, 1 môn tự chọn Khoa học tự nhiên hoặc Khoa học xã hội. Do đó, dự đoán là đa phần các cơ sở GDĐH vẫn có thể sử dụng kết quả thi tốt nghiệp để xét tuyển vào ĐH, đồng thời kết hợp với các phương thức tuyển sinh đa dạng khác mà các trường sẽ đưa ra trong đề án tuyển sinh của mình.

Các trường có chung lĩnh vực, phân khúc đào tạo, hoặc tương đồng về quy mô, về vị trí địa lý, cũng như các ĐH quốc gia, ĐH vùng sẽ có xu hướng liên kết lại để tổ chức thi tuyển sinh chung. Các trường nhỏ hơn có thể sử dụng kết quả thi đó để xét tuyển.

Một số trường ĐH khu vực phía Nam đã thống nhất sẽ sử dụng kết quả thi đánh giá năng lực của ĐH Quốc gia TP HCM để xét tuyển, kết hợp với các phương thức xét tuyển khác.

Do vậy, năm nay sẽ không có quá nhiều trường tổ chức thi, không có nhiều cuộc thi diễn ra trong nhiều đợt nên không thể lặp lại tình trạng tập trung quá đông thí sinh về một điểm, trong một thời gian, sẽ không tạo nên áp lực về luyện thi, thi quá nhiều hay đổ dồn về các khu đô thị lớn.

Lê Phương