Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam: Những mô hình như ĐH Việt-Pháp giúp quá trình thúc đẩy tự chủ ĐH ở Việt Nam được nhanh hơn. Ảnh: VGP/Đình Nam

ĐH Việt-Pháp được thành lập theo Quyết định số 2067/QĐ-TTg năm 2009 của Thủ tướng Chính phủ trong khuôn khổ Hiệp định liên Chính phủ giữa Việt Nam và Pháp ký ngày 12/11/2009. Trường được xây dựng theo mô hình mới với kỳ vọng trở thành một trường ĐH xuất sắc đẳng cấp quốc tế và là biểu tượng cho mối quan hệ hợp tác giáo dục ĐH và nghiên cứu giữa hai quốc gia.

Phát biểu tại buổi lễ, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng tinh thần và những giá trị của ĐH Việt-Pháp trong những năm qua trước hết nằm ở chỗ đã góp phần vào đổi mới mô hình quản trị ĐH trong những năm qua.

Trước đó, các trường ĐH ở Việt Nam là những đơn vị sự nghiệp trực thuộc các bộ ngành, các tỉnh, gần như được quản trị một nửa giống cơ quan hành chính. Những mô hình quản trị ban đầu như ĐH Việt-Pháp, ĐH Việt-Đức và một số trường ĐH khác như ĐH Tôn Đức Thắng, ĐH quốc gia Hà Nội, ĐH quốc gia TPHCM… đã mở ra cách nhìn nhận mới của các cơ quan nhà nước, toàn xã hội về sự cần thiết, không thể thiếu được của tự chủ ĐH. Không chỉ giảm bớt sự can thiệp mang tính hành chính từ cơ quan chủ quản vào môi trường đào tạo, nghiên cứu, mà đổi mới cả cơ chế quản lý trong trường ĐH, đưa tinh thần tự chủ xuống từng khoa, bộ môn, giảng viên và sinh viên.

“Những mô hình như ĐH Việt-Pháp giúp quá trình thúc đẩy tự chủ ĐH ở Việt Nam được nhanh hơn, có sở cứ thực tiễn để thuyết phục nhiều ý kiến còn băn khoăn”, Phó Thủ tướng nói.

Đến nay, không chỉ có mấy chục trường ĐH ở Việt Nam tiếp tục thực hiện tự chủ, mà tinh thần tự chủ ĐH đã được luật hoá trong Luật Giáo dục ĐH sửa đổi.

Gắn với tự chủ, các trường ĐH ở Việt Nam đã đẩy mạnh hoạt động nghiên cứu khoa học, để không chỉ là nơi truyền thụ tri thức mà còn sáng tạo ra tri thức. Trước đây, phần lớn nhiệm vụ nghiên cứu khoa học nằm ở các viện nghiên cứu công lập, các trường ĐH ít quan tâm, không có nhiều điều kiện trở thành những trung tâm nghiêu cứu của đất nước. Nhờ những mô hình như ĐH Việt-Pháp và các chỉ đạo tiếp theo, đến nay các trường ĐH ở Việt Nam đã nhận rõ sứ mệnh phải đẩy mạnh nghiên cứu khoa học, là nơi sáng tạo ra tri thức.

“Số lượng các công bố nghiên cứu khoa học quốc tế của Việt Nam trong những năm gần đây tăng rất nhanh. Từ chỗ chỉ có một vài phần trăm các công trình nghiên cứu được đăng trên những tạp chí có uy tín quốc tế là của các trường ĐH, thì 3 năm qua tỷ lệ này lên tới 80%. Đáng chú ý, bên cạnh những trường ĐH lớn đã có một số trường ĐH còn rất mới, quy mô chưa lớn nhưng đã có nhiều công bố quốc tế được cộng đồng khoa học đánh giá cao như ĐH Tôn Đức Thắng, ĐH Duy Tân, ĐH Việt-Pháp”, Phó Thủ tướng dẫn chứng.

Đối với ĐH Việt-Pháp, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cũng nhấn mạnh: Biểu tượng, giá trị của hợp tác quốc tế của nhà trường đã được nhiều trường ĐH ở Việt Nam nhìn vào, noi theo.

Vươn lên đạt tiêu chuẩn chất lượng quốc tế là một mục tiêu của giáo dục ĐH Việt Nam, vì vậy, càng cần phải tăng cường hợp tác quốc tế. Mỗi trường ĐH không của riêng địa phương nào, cơ quan nào, thậm chí là của riêng đất nước nào mà đây là nơi làm ra tri thức, đưa những tri thức đó vào thay đổi cuộc sống.

Là một trong những dự án hợp tác điển hình giữa nhân dân, Chính phủ Việt Nam và Pháp, Phó Thủ tướng đánh giá đội ngũ cán bộ, giảng viên, sinh viên ĐH Việt-Pháp đã góp phần làm nên thành công của một mô hình có giá trị mang tính biểu tượng, rất đáng tôn trọng.

Nhấn mạnh tương lai của ĐH Việt-Pháp gắn với trách nhiệm phía trước, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam lưu ý Việt Nam vẫn là nước đang phát triển, thu nhập trung bình. Việc tranh thủ lợi thế của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 thuộc về những nước có tiềm lực khoa học công nghệ, nền giáo dục phát triển. Trong khi đó, Việt Nam còn rất hạn chế về tiềm lực khoa học công nghệ. Giáo dục ĐH vẫn đang đứng thứ khoảng 70 trên thế giới. Việt Nam không có con đường nào khác là tập trung mạnh hơn nữa vào đào tạo nhân lực chất lượng cao, phát triển khoa học công nghệ. Sứ mệnh của các trường ĐH, đặc biệt là những trường như ĐH Việt-Pháp là rất lớn.

“ĐH Việt-Pháp không chỉ là nơi truyền thụ kiến thức, các bạn sinh viên được tiếp cận với các kiến thức, cơ sở thực hành chất lượng cao, với sự hợp tác trực tiếp của doanh nghiệp. Kết hợp với thế mạnh của Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, ĐH Việt-Pháp phải từng bước, chắc chắn nhưng khẩn trương, trở thành một trung tâm nghiên cứu khoa học có uy tín, không chỉ ở Việt Nam”, Phó Thủ tướng giao nhiệm vụ.

Phó Thủ tướng mong tinh thần tự lực, tự cường để vươn lên được đưa vào từng giảng viên, nhà nghiên cứu, sinh viên ĐH Việt-Pháp, từ đó lan toả ra ngoài xã hội. Không chỉ trong học tập, nghiên cứu, ĐH Việt-Pháp phải là môi trường mà ở đó những giá trị tốt đẹp của người Việt Nam, xã hội Việt Nam được khơi dậy, giữ vững và lan toả trong bối cảnh có rất nhiều biểu hiện mặt trái của công nghệ, của kinh tế thị trường đang len lỏi vào mọi mặt của cuộc sống.

Ngọc Hoàng