Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn phát biểu tại phiên họp lần thứ 8 của Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số. Ảnh: Hoàng Nam

Ngành Giáo dục đã hoàn thành xây dựng cơ sở dữ liệu (CSDL) về giáo dục mầm non - phổ thông, đã thu thập thông tin của 100% trường học (gần 53.000 trường, 1,6 triệu hồ sơ cán bộ, 24 triệu hồ sơ học sinh mầm non và phổ thông); hoàn thành xây dựng CSDL về giáo dục đại học (HEMIS) với 470 cơ sở đào tạo đại học, trên 25.000 chương trình đào tạo, trên 153.000 hồ sơ cán bộ, gần 3 triệu hồ sơ người học.

Từ năm 2022, CSDL ngành Giáo dục đã kết nối và xác thực, định danh của hơn 24 triệu giáo viên và học sinh (đạt tỷ lệ gần 98%). CSDL ngành Giáo dục cũng đã làm giàu cho CSDL Quốc gia về dân cư thông tin giáo dục của hơn 24 triệu công dân.

Cùng với đó, CSDL về giáo dục đại học (HEMIS) đã kết nối, đồng bộ dữ liệu về sinh viên đã ra trường (người lao động có việc làm). Đến nay, đã kết nối và đồng bộ chia sẻ dữ liệu việc làm của trên 97.000 sinh viên đã tốt nghiệp năm 2022 và gần 7.400 sinh viên tốt nghiệp năm 2023 (ngành Giáo dục biết được mã số bảo hiểm của sinh viên ra trường, mức lương bao nhiêu, làm việc trong lĩnh vực gì). Hiện nay các cơ sở đào tạo đang tiếp tục rà soát cập nhật dữ liệu sinh viên ra trường để có báo cáo đánh giá, phân tích tin cậy.

CSDL về giáo dục đại học cũng đã kết nối với CSDL Quốc gia về công chức viên chức, trước mắt để báo cáo dữ liệu về viên chức của các trường đại học trực thuộc Bộ GG&ĐT lên CSDL Quốc gia về công chức viên chức. Hiện đã thực hiện báo cáo được gần 8.000 hồ sơ viên chức (trên tổng số 20.000) lên CSDL Quốc gia về cán bộ, công chức, viên chức. Khó khăn là nhiều dữ liệu về mã số Căn cước công dân giảng viên trên CSDL HEMIS của Bộ GD&ĐT chưa chính xác nên chưa thể kết nối, Bộ đã có văn bản yêu cầu các trường khẩn trương rà soát, cập nhật chính xác thông tin về Căn cước công dân để có thể kết nối, báo cáo đầy đủ lên CSDL Quốc gia về công chức, viên chức của Bộ Nội vụ (tháng 12/2023 cơ bản sẽ hoàn thành việc báo cáo này).

Trên cơ sở dữ liệu sạch, năm 2023, Bộ GD&ĐT đã hoàn thành xây dựng Trung tâm Điều hành giáo dục để khai thác CSDL ngành Giáo dục phục vụ quản lý điều hành của Bộ có hiệu quả, đưa vào sử dụng dịch vụ công trực tuyến cho phép 100% học sinh (khoảng 1 triệu thí sinh hàng năm) đăng ký dự thi tốt nghiệp THPT (từ năm 2022); đưa vào sử dụng dịch vụ công trực tuyến toàn trình phục vụ gần 700.000 thí sinh (hàng năm) đăng ký các nguyện vọng tuyển sinh vào đại học, thanh toán lệ phí xét tuyển trực tuyến và thí sinh xác nhận nhập học trực tuyến (từ năm 2022).

Cũng từ năm 2023, Bộ GD&ĐT đã đưa vào sử dụng chính thức công cụ khai thác dữ liệu dân cư trên Hệ thống CSDL ngành Giáo dục nhằm phục vụ các cơ sở giáo dục kiểm tra, xác nhận cho thí sinh về thông tin cư trú (lịch sử thường trú để xác định đối tượng ưu tiên), phục vụ công tác tuyển sinh đầu cấp (không sử dụng giấy xác nhận lịch sử  thường trú của công an xã/phường).

Việc đẩy mạnh triển khai các ứng dụng trên cơ sở dữ liệu ngành Giáo dục (đã được kết nối xác thực với các CSDL Quốc gia) phục vụ học sinh, giáo viên và các cơ sở giáo dục đã góp phần thúc đẩy việc xây dựng xã hội số trong Chương trình Chuyển đổi số Quốc gia của Chính phủ.

Năm 2024, khai thác dữ liệu dân cư phục vụ kỳ thi lớp 10 có nhiều điểm mới, tất cả các cơ sở giáo dục không còn tình trạng xếp hàng nộp hồ sơ, cơ sở nào không triển khai nộp hồ sơ trực tuyến thì không cho tuyển sinh.

"Thực hiện Chỉ thị số 04/CT-TTg ngày 11/2/2024 của Thủ tướng Chính phủ về việc tiếp tục đẩy mạnh triển khai Đề án số 06, trong đó Thủ tướng giao Bộ GD&ĐT nhiệm vụ “triển khai thí điểm học bạ số trong tháng 6 năm 2024, triển khai toàn quốc từ năm học 2024 - 2025”, Bộ GD&ĐT xác định việc triển khai học bạ số là giải pháp để thúc đẩy mạnh mẽ nhiệm vụ cải cách hành chính, chuyển đổi số trong ngành Giáo dục, thúc đẩy phát triển xã hội số, góp phần triển khai có hiệu quả Đề án số 06 của Thủ tướng Chính phủ", Bộ trưởng Bộ GD&ĐT nhấn mạnh.

Việc triển khai học bạ số là nhiệm vụ lớn không chỉ của ngành Giáo dục, mà là nhiệm vụ của Chính phủ và các địa phương, do vậy Bộ GD&ĐT rất mong nhận được sự tiếp tục quan tâm chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành (Bộ Công an, Bộ Thông tin và Truyền thông) và chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương hỗ trợ nguồn lực, phối hợp, tham gia thực hiện, Bộ trưởng kiến nghị.

Bên cạnh đó, hiện nay hạ tầng công nghệ thông tin vận hành CSDL đại học của Bộ còn 2/13 tiêu chí, chưa đáp ứng với yêu cầu công văn số 1552 của Bộ Thông tin và Truyền thông để kết nối với CSDL Quốc gia dân cư, Bộ GD&ĐTđề nghị Bộ Công an, Bộ Thông tin và Truyền thông hỗ trợ nguồn lực về hạ  tầng, kết nối, đảm bảo an ninh trật tự cho hệ thống CSDL ngành Giáo dục. Bộ GD&ĐT cũng đã đưa các nội dung này trong đầu tư công và các dự án đang trong quá trình triển khai, đến giữa năm 2024 mới có thể hoàn thành.

Việc kết nối chia sẻ dữ liệu của CSDL ngành Giáo dục với các CSDL Quốc gia (cụ thể là quy chế chia sẻ dữ liệu và phối hợp công tác giữa Bộ GD&ĐT và Bảo hiểm Xã hội Việt nam) còn gặp khó khăn về quy chế (phải đáp ứng Nghị định số 47/2020/NĐ-CP và Nghị định số 13/2023/NĐ-CP), đặc biệt là tuân thủ các quy định về bảo vệ dữ liệu cá nhân trong quá trình xử lý dữ liệu cá nhân.