Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng. Ảnh: P.Thắng

Ngày 14/12, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến báo cáo của Chính phủ về việc thực hiện quy định tại Nghị quyết số 30 ngày 28/7/2021 kỳ họp thứ nhất, Quốc hội khóa XV về các chính sách phòng, chống dịch bệnh COVID-19.

Theo Nghị quyết 30 của Quốc hội, các chính sách phòng chống dịch bệnh COVID -19 thực hiện đến hết ngày 31/12/2022.

Tại tờ trình, Chính phủ đề nghị chuyển tiếp thực hiện 4 chính để bảo đảm quyền, lợi ích của người dân.

Trong đó, Chính phủ đề nghị tiếp tục miễn thực hiện kê khai, công bố giá đối với vaccine mua bằng nguồn ngân sách Nhà nước, Quỹ Vaccine phòng COVID-19 để tiêm miễn phí cho nhân dân cho đến khi công bố hết dịch.

Thẩm tra nội dung này, theo Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh, nhiều ý kiến trong thường trực Ủy ban này cho rằng, việc cho phép miễn kê khai giá vaccine được thực hiện trong bối cảnh khan hiếm vaccine, ít nhà sản xuất.

“Do đó, đề nghị Chính phủ đánh giá lại sự cần thiết của chính sách này trong bối cảnh mới khi đã có nhiều nơi sản xuất vaccine hơn và tỷ lệ tiêm chủng của nước ta cũng đang đạt mức cao”, bà Thúy Anh nói.

Ủy ban Xã hội cũng đề nghị Chính phủ đề xuất cụ thể thời gian thực hiện vì việc kéo dài thời hạn “cho đến khi công bố hết dịch” là rất chung chung.

Nêu ý kiến, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật đề nghị có tờ trình riêng về 4 chính sách, thuyết minh rõ hơn để Quốc hội quyết định thực hiện chứ không “xác định đây là chuyển tiếp”.

“Tất cả các chính sách theo Nghị quyết 30 chấm dứt hiệu lực, kết thúc, lại nói chính sách chuyển tiếp, tiếp tục thực hiện thì rất rắc rối, khó hiểu, mâu thuẫn”, ông Tùng nói.

Đi vào cụ thể, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng bày tỏ quan điểm đồng tình với cơ quan thẩm tra liên quan đến việc kê khai và công bố giá vaccine được mua sắm bằng ngân sách nhà nước.

Theo ông Tùng, cần quay trở lại áp dụng biện pháp như bình thường, tức là vaccine mua bằng ngân sách phải “kê khai và công bố giá”. “Đây cũng là để bảo vệ cho ngành Y”, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội nhấn mạnh.

Liên quan đến chính sách cho phép áp dụng biện pháp “ngừng hoạt động”, bản chất là đình chỉ hoạt động của các cơ sở, tạm ngừng hoạt động các cơ sở dịch vụ trong bối cảnh dịch cấp độ 3, cấp độ 4, ông Tùng nói, đây là biện pháp “hết sức đặc biệt”, về nguyên tắc phải Quốc hội quyết định.

Theo ông, nếu Quốc hội cho phép thì chỉ ủy quyền đến Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Chính phủ áp dụng phải báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội và có sự đồng ý, như thế mới chặt chẽ.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng nói thêm, để thực hiện Nghị quyết 30, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành, đặc biệt các địa phương ban hành rất nhiều văn bản quy phạm pháp luật, thông báo, chỉ thị… để đáp ứng yêu cầu trong tình trạng cấp bách.

Vì vậy, khi tuyên bố những chính sách theo Nghị quyết 30 hết hiệu lực thì các văn bản hướng dẫn, quy định cụ thể hay triển khai thực hiện cũng hết hiệu lực.

“Phải tuyên bố một cách rành mạch là những văn bản nào hết hiệu lực, chứ không nói chung chung được, vì đây là những quy định pháp lý. Đặc biệt, đây là những quy định rất đặc biệt, đặc cách, khác quy định của luật, nhiều nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội căn cứ Nghị quyết 30 quy định những biện pháp khác luật hoặc là chưa được luật quy định”, ông Tùng nêu ý kiến.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cũng cho rằng, cần tuyên bố các nghị quyết nào của Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành “hết hiệu lực từ ngày nào”; đề nghị Chính phủ rà soát để công bố hết hiệu lực của các văn bản thuộc thẩm quyền của Chính phủ và các bộ, ngành, địa phương.

Với các chính sách đang “thanh toán dở dang”, Chủ tịch Quốc hội thấy, Chính phủ đề xuất cho thanh toán tiếp thì “đúng quá rồi”. Tuy nhiên, theo ông, cần có thời hạn thực hiện.

“Nói một câu “cho đến khi kết thúc” thì không biết đằng nào mà lần, không tạo được áp lực để giải quyết thanh toán, phải rõ ràng về thời hạn, thời hạn khả thi nhưng phải tích cực, khẩn trương. Ví dụ cùng lắm hết năm 2023 thôi”, ông Vương Đình Huệ nói.

Còn chính sách chưa rõ thì chưa nên ban hành. “Khi có tình trạng khẩn cấp thì lại giải quyết theo tình trạng khẩn cấp, chưa rõ thì chưa ra nghị quyết”, Chủ tịch Quốc hội nói thêm.

Theo dự kiến, báo cáo của Chính phủ về việc thực hiện quy định tại Nghị quyết số 30 ngày 28/7/2021 kỳ họp thứ nhất về các chính sách phòng chống dịch bệnh COVID-19 sẽ được Quốc hội xem xét, quyết định tại kỳ họp bất thường lần thứ hai vào tuần đầu của tháng 1/2023 (sau khi kết thúc nghỉ Tết Dương lịch).

4 chính sách Chính phủ đề nghị chuyển tiếp thực hiện

- Các hoạt động phòng chống dịch COVID-19 và chế độ chính sách đối với người được điều động tham gia phòng, chống dịch COVID-19 đã thực hiện trước ngày 31/12/2022 theo các quy định của Nghị quyết số 30 và các văn bản hướng dẫn mà chưa thanh toán xong thì được tiếp tục thực hiện thanh toán theo các quy định tại Nghị quyết số 30 và các văn bản hướng dẫn cho đến khi hoàn thành.

- Trong trường hợp dịch có diễn biến phức tạp ở cấp độ 3, cấp độ 4 theo quy định tại Nghị quyết số 128/NQ-CP thì được phép áp dụng biện pháp "ngừng hoạt động” như trong tình trạng khẩn cấp theo quy định tại mục 3.1 Nghị quyết số 30.

- Việc thanh toán chi phí phòng chống dịch COVID-19 cho cơ sở y tế và chi phí khám bệnh chữa bệnh cho người bệnh COVID-19 đang thực hiện theo Nghị quyết số 30 được hướng dẫn bởi Nghị quyết số 268 và Nghị quyết số 12/2021 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho đến khi công bố hết dịch COVID-19.

- Tiếp tục miễn thực hiện kê khai, công bố giá đối với vaccine mua bằng nguồn ngân sách Nhà nước, Quỹ vaccine phòng COVID-19 để tiêm miễn phí chonhân dân tại cho đến khi công bố hết dịch.