Chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân phát biểu tại phiên họp. Ảnh: Hải Ninh

Chiều ngày 9/1, sau khai mạc phiên họp thứ 41, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Một trong những vấn đề còn ý kiến khác nhau là trách nhiệm chủ trì việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật.

Vấn đề này, Chính phủ đề xuất 2 phương án. Theo đó, phương án 1, cơ quan soạn thảo luật đồng thời là cơ quan chủ trì tiếp thu, bổ sung, chỉnh lý cho đến khi dự án luật được QH thông qua.

Phương án 2, cơ bản như hiện nay là giao cơ quan thẩm tra chủ trì việc tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật, pháp lệnh; cơ quan trình phối hợp với cơ quan thẩm tra trong việc tiếp thu, chỉnh lý.

Đừng lấy sai sót của Bộ luật Hình sự để “phán xét” quy trình làm luật

Báo cáo UBTVQH, Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho hay, tại kỳ họp 8, cả 2 phương án đã được các đại biểu QH tập trung thảo luận, phân tích, làm rõ ưu điểm, hạn chế của từng phương án. Tuy nhiên, nhiều ý kiến đại biểu QH đề nghị lựa chọn phương án 2.

“Thường trực Ủy ban Pháp luật đề nghị UBTVQH cho tiếp thu theo ý kiến của đa số đại biểu QH là tiếp tục quy định cơ quan chủ trì thẩm tra chủ trì việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật như hiện nay; đồng thời bổ sung một số quy định nhằm xác định cụ thể, rõ hơn trong luật trách nhiệm của từng cơ quan trong giai đoạn tiếp thu, chỉnh lý”, ông Tùng báo cáo.

Cho ý kiến, Chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân nhấn mạnh, chức năng làm luật là của QH, trình luật là của Chính phủ. Theo Chủ tịch QH, vừa qua, có ý kiến “đổ” hết do Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật vì Bộ luật Hình sự (sửa đổi) có sai sót.

“Bộ luật Hình sự đồ sộ lắm, chuyện sai kỹ thuật dẫn tới ảnh hưởng nội dung là việc đáng tiếc và chúng ta đã khắc phục được rồi. Đừng lấy một việc để phán xét quy trình xây dựng luật. Bây giờ tốt hơn trước năm 2003 nhiều”, Chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân nói và đề nghị, giữ như hiện hành, nhưng có thay đổi quy trình để Chính phủ thể hiện vai trò trong bảo vệ dự án luật.

Theo đề xuất của Chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân, sau khi QH thảo luận, cho ý kiến thì Chính phủ có báo cáo tiếp thu, giải trình. Tiếp đó, cơ quan thẩm tra sẽ phản biện báo cáo của Chính phủ, xem ý kiến giải trình được chưa, chính sách mới có đánh giá tác động chưa. UBTVQH sẽ thảo luận, cho ý kiến báo cáo của Chính phủ, báo cáo của cơ quan thẩm tra. Trên cơ sở kết luận của UBTVQH, cơ quan thẩm tra chủ trì xây dựng báo cáo ra QH.

“Như vậy, quy trình chặt chẽ hơn, tăng cường thêm trách nhiệm của cơ quan trình dự án luật”, Chủ tịch QH nói và cho rằng, điều này cũng bảo đảm khách quan, tránh việc bộ nào chủ trì xây dựng luật thuộc lĩnh vực của mình quản lý thì “khư khư giữ lấy quyền của mình”.

“Ở đây đừng có nói sân anh, sân tôi”

Chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân nói thêm, mục đích của sửa luật này là “phải nâng cao chất lượng và tăng cường tính phối hợp trong quá trình xây dựng luật. Chính phủ theo tới cuối cùng và cơ quan thẩm tra cũng phải bám sát ngay từ đầu”.

Theo Phó Chủ tịch QH Uông Chu Lưu, trước năm 2002, cơ quan trình chịu trách nhiệm đến cùng trước khi QH xem xét thông qua dự án luật, như phương án 1 mà Chính phủ trình ra tại kỳ họp thứ 8. Nhưng từ thực tế thấy chưa hợp lý nên QH mới sửa đổi quy trình như luật hiện hành.

“Nhờ thế, số lượng luật ban hành nhiều hơn rất nhiều so với trước, chất lượng luật cũng nâng lên”, ông Uông Chu Lưu nhấn mạnh và cho rằng, quy trình hiện nay “không có sự lẫn lộn nào ở đây cả”.

Cũng theo ông Uông Chu Lưu, “ở đây đừng có nói sân anh, sân tôi. Để khắc phục tình trạng cục bộ và lợi ích nhóm, hoặc chỗ này, chỗ kia, thì phải phát huy trách nhiệm tất cả các cơ quan, từ cơ quan chủ trì, cơ quan góp ý kiến vào văn bản của các bộ, ngành, cơ quan thẩm định là Bộ Tư pháp, cơ quan thẩm tra là các ủy ban của QH, UBTVQH và ra tới QH, đại biểu QH là người quyết định cuối cùng”.

Sau khi thảo luận, ý kiến chung trong UBTVQH là tán thành phương án đề xuất của Thường trực Uỷ ban Pháp luật. “Phương án này có ưu điểm bảo đảm sát nhất với chức năng, nhiệm vụ làm luật của QH theo quy định của Hiến pháp, không làm xáo trộn quy trình đang ổn định từ năm 2003 tới nay, bảo đảm sự chủ động của các cơ quan QH trong việc tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật; đồng thời cũng phát huy vai trò chủ động, trách nhiệm của cơ quan trình trong việc nghiên cứu, tiếp thu ý kiến đại biểu QH”, Phó Chủ tịch QH Uông Chu Lưu chốt lại.

Hương Giang