Quan điểm xử nghiêm tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, không ai được phép vượt “lằn ranh đỏ”, được Tổng Bí thư Tô Lâm nêu rõ khi phát biểu kết luận Hội nghị toàn quốc tổng kết công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực nhiệm kỳ Đại hội XIII của Đảng, sáng 11/12.
Cùng với việc biểu dương nhiều kết quả nổi bật trong công tác phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, Tổng Bí thư Tô Lâm cũng chỉ ra những tồn tại như một bộ phận cán bộ, đảng viên thiếu tu dưỡng, rèn luyện, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, có biểu hiện đùn đẩy, né tránh, sợ sai, không dám làm.
“Tham nhũng, lãng phí, tiêu cực trên một số lĩnh vực vẫn còn phức tạp, nghiêm trọng, nhiều vi phạm có tính phổ biến, lặp đi lặp lại kéo dài, nhất là xảy ra một số vụ, việc có sự cấu kết, móc nối giữa cán bộ thoái hóa, biến chất với doanh nghiệp, hình thành “nhóm lợi ích” để trục lợi, thậm chí chi phối, lũng đoạn quyền lực, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, gây bức xúc trong dư luận và Nhân dân…”, Tổng Bí thư nói.
Ông đề nghị xác định rõ trách nhiệm, có kế hoạch, biện pháp khắc phục hiệu quả, không để phải nhắc lại và tuyệt đối không được để tái diễn trong thời gian tới.
Từ những bài học kinh nghiệm trong phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực trong nhiệm kỳ qua, Tổng Bí thư Tô Lâm khái quát trong 10 chữ dễ nhớ, dễ thực hiện, đó là: “Kiên trì - Quyết tâm - Đồng thuận - Toàn diện - Đột phá”.
Về yêu cầu, nhiệm vụ thời gian tới, Tổng Bí thư lưu ý cuộc chiến chống giặc nội xâm là cuộc đấu tranh ngay trong mỗi con người, mỗi cơ quan, tổ chức, đơn vị, địa phương - rất khó khăn, phức tạp, đòi hỏi quyết tâm chính trị cao và hành động quyết liệt, kiên trì, liên tục.
Trong giai đoạn tới, theo Tổng Bí thư, nhiều công trình, dự án lớn sẽ được triển khai, nhiều chủ trương, chính sách mới được áp dụng với cơ chế “thông thoáng” hơn để phát triển kinh tế - xã hội, bên cạnh mặt tích cực sẽ tiềm ẩn nguy cơ phát sinh tham nhũng, lãng phí, tiêu cực nếu không được kiểm soát chặt chẽ
Vì vậy, ông quán triệt phải quyết liệt hơn, hiệu quả hơn, bền vững hơn; kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực không có vùng cấm, không có ngoại lệ, với quyết tâm chính trị cao nhất, từ Trung ương đến cơ sở.
3 yêu cầu được Tổng Bí thư đặt ra trong công tác phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.
Một là, phải đặt lợi ích quốc gia - dân tộc, lợi ích của nhân dân lên trên hết.
Hai là, phải kiên quyết, kiên trì, thường xuyên, liên tục, xử lý nghiêm minh nhưng nhân văn, không có vùng cấm, không có ngoại lệ; đồng thời, bảo vệ cán bộ đổi mới, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, vì lợi ích chung, không để “sợ sai, sợ trách nhiệm” cản trở phát triển.
Ba là, chuyển mạnh sang phòng ngừa, lấy phòng ngừa là chính, là trọng tâm; chủ động nhận diện, dự báo, cảnh báo vi phạm từ sớm, từ xa, từ cơ sở, chi bộ, không để vi phạm nhỏ tích tụ thành sai phạm lớn, không để tái diễn các sai phạm cũ.
Tổng Bí thư cũng nêu rõ 5 nhóm nhiệm vụ trọng tâm. Trong đó, Tổng Bí thư yêu cầu thực hiện đồng bộ các giải pháp phòng ngừa từ sớm, từ xa, từ gốc để "không thể” tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.
Trong việc hoàn thiện cơ chế kiểm soát quyền lực trong mọi lĩnh vực, Tổng Bí thư lưu ý quyền lực càng cao thì giám sát càng phải chặt chẽ.
Ông yêu cầu phải xóa bỏ triệt để cơ chế xin - cho; bịt kín những “kẽ hở” và không để “lợi ích nhóm” cài cắm, thao túng trong các cơ chế, chính sách, quy hoạch, các văn bản pháp luật.
Cùng với đó, theo Tổng Bí thư, cần tăng cường tự kiểm tra, giám sát ngay từ cơ sở, từ chi bộ. “Nơi nào không tự phát hiện mà để các cơ quan chức năng phát hiện thì người đứng đầu và tập thể lãnh đạo phải chịu trách nhiệm và bị xử lý nghiêm”, Tổng Bí thư nói.
Tổng Bí thư cũng yêu cầu sớm giải quyết dứt điểm các công trình, dự án chậm tiến độ, tồn đọng kéo dài; các ngân hàng thương mại yếu kém; nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp Nhà nước; xử lý các cơ sở nhà, đất dôi dư sau sắp xếp bộ máy, đơn vị hành chính, không để thất thoát, lãng phí...
Nhiệm vụ thứ hai, Tổng Bí thư nhấn mạnh cần kiên trì tuyên truyền, giáo dục, thực hành văn hóa liêm chính và thúc đẩy các điều kiện đảm bảo để cán bộ, đảng viên “không cần”, “không muốn” tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.
Cùng với trọng tâm xây dựng thể chế liêm chính - nền công vụ liêm chính - đội ngũ cán bộ, công chức liêm chính, Tổng Bí thư yêu cầu sớm cải cách mạnh mẽ chính sách tiền lương, chính sách nhà ở, đảm bảo cuộc sống để cán bộ, đảng viên “không cần” tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.
Nhiệm vụ thứ ba là tiếp tục xu thế chủ động tiến công, phát hiện, xử lý nghiêm minh, đồng bộ các hành vi tham nhũng, lãng phí, tiêu cực theo nguyên tắc “không có vùng cấm, không có ngoại lệ”, “bất vị thân”, không ai được phép vượt quá “lằn ranh đỏ”.
Theo yêu cầu của Tổng Bí thư, phải chủ động nhận diện, kịp thời phát hiện, xử lý các vụ, việc nghiêm trọng, phức tạp, dư luận quan tâm, xảy ra trong các lĩnh vực trọng yếu của nền kinh tế; kiên quyết ngăn chặn, không để hình thành “nhóm lợi ích”, sự câu kết, móc nối giữa “quan chức - doanh nhân - tội phạm” để trục lợi.
Ông đồng thời lưu ý nghiêm cấm việc lợi dụng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực để trục lợi hoặc can thiệp, cản trở hoạt động bình thường của cơ quan, tổ chức, cá nhân.
“Phải xử lý đúng bản chất các quan hệ kinh tế, dân sự, hành chính, hình sự”, Tổng Bí thư nhấn mạnh và yêu cầu tăng cường hợp tác quốc tế, đảm bảo xử lý đến cùng, đối tượng tham nhũng không thể trốn tránh trách nhiệm và sự trừng phạt của pháp luật.
Cùng với đó, Tổng Bí thư nhấn mạnh cần kịp thời thu hồi tối đa tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt do tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; có cơ chế mạnh mẽ khuyến khích đối tượng tự nguyện bồi thường, khắc phục hậu quả; tổng kết việc thực hiện thí điểm cơ chế xử lý tài sản, vật chứng trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử để thực hiện thống nhất, sớm đưa các tài sản vào lưu thông, tránh thất thoát, lãng phí.
Thứ tư, theo Tổng Bí thư, phải đẩy mạnh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực ở địa phương, cơ sở; đảm bảo xây dựng bộ máy chính quyền địa phương hai cấp thực sự liêm chính, gần dân, phục vụ nhân dân.
Giải pháp thứ năm là kiện toàn tổ chức, bộ máy và nâng cao năng lực, hiệu quả phối hợp giữa các cơ quan chức năng phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.
Tổng Bí thư cũng nêu 3 đột phá trong công tác phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, gồm: đột phá về thể chế; đột phá về cán bộ và đột phá về ứng dụng khoa học, công nghệ, chuyển đổi số.
Trong đó, Tổng Bí thư quán triệt kiên quyết loại khỏi bộ máy những cán bộ tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, đùn đẩy, né tránh trách nhiệm, không dám làm.
Mỗi cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu các cấp, theo Tổng Bí thư, phải gương mẫu, tự giác, khép mình vào tổ chức, tuân thủ các quy định, vượt qua những cám dỗ.
Tổng Bí thư quán triệt, phải nhận thức rõ công quỹ là của dân, công quyền là vì dân, nên mọi việc đều xuất phát từ dân, vì dân, không được vì riêng tư, làm ảnh hưởng đến niềm tin của Nhân dân.
“Bất kỳ ai có hành vi tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, cản trở đổi mới, cản trở phát triển đất nước không chỉ có lỗi rất lớn mà còn có tội với Đảng, Nhà nước, nhân dân và chắc chắn sẽ bị xử lý nghiêm khắc”, Tổng Bí thư nhấn mạnh.
Nhấn mạnh đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực vừa là yêu cầu của đổi mới, phát triển đất nước; vừa là mệnh lệnh chính trị, Tổng Bí thư đề nghị mỗi cán bộ, đảng viên hãy gương mẫu, tự soi, tự sửa, rèn luyện liêm chính. Mỗi cơ quan cần xây dựng môi trường làm việc minh bạch, kỷ luật.
“Với quyết tâm chính trị cao nhất và đồng lòng ủng hộ của nhân dân, tôi tin tưởng chắc chắn rằng chúng ta sẽ tiếp tục đẩy lùi tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIV của Đảng”, Tổng Bí thư phát biểu.