Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính. Ảnh: N.Bắc

Ngày 5/4, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì hội nghị trực tuyến của Thường trực Chính phủ với chủ tịch UBND các tỉnh, TP về tình hình kinh tế-xã hội tháng 3 và 3 tháng năm 2022; triển khai Chương trình Phục hồi và Phát triển kinh tế-xã hội; tình hình và giải pháp đẩy mạnh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công; triển khai các công trình giao thông quan trọng quốc gia.

Làm “trọng tâm, trọng điểm”, làm việc nào dứt việc đó

 Kết luận hội nghị, người đứng đầu Chính phủ đánh giá, trong quý I, dịch bệnh được kiểm soát. Tình hình kinh tế - xã hội có nhiều chuyển biến, khởi sắc rất tích cực.

Tăng trưởng kinh tế phục hồi ở hầu hết các địa phương, một số địa phương tăng trưởng GRDP trên 10% như Bắc Giang, Hải Dương, Thanh Hóa, Quảng Nam, Kon Tum, Hải Phòng, nhiều địa phương tăng trưởng trên 8% như Lai Châu, Hà Nam, Hưng Yên, Quảng Ninh… Tăng trưởng có được cả ở phía cung (công nghiệp, nông nghiệp, dịch vụ) và cầu (tiêu dùng, đầu tư, xuất khẩu).

Kinh tế vĩ mô duy trì ổn định, lạm phát được kiểm soát dù sức ép rất lớn, thị trường tiền tệ, lãi suất ổn định trong khi xu thế thế giới là tăng lãi suất. Phát triển doanh nghiệp khởi sắc với gần 60.000 doanh nghiệp đăng ký mới và tái gia nhập thị trường.

An sinh xã hội tiếp tục được quan tâm, đời sống người dân được bảo đảm. Độc lập chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, ổn định chính trị, an ninh trật tự an toàn xã hội được giữ vững; đối ngoại được củng cố và tăng cường, tích cực hội nhập sâu rộng, thực chất, hiệu quả.

Tuy nhiên, tình hình kinh tế - xã hội còn nhiều khó khăn, thách thức. Diễn biễn dịch bệnh còn phức tạp. Áp lực lạm phát tăng cao. Giải ngân vốn đầu tư công chậm. Nợ xấu có nguy cơ tăng. Thị trường bất động sản, chứng khoán, phát hành trái phiếu doanh nghiệp tiềm ẩn rủi ro.

Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì hội nghị trực tuyến của Thường trực Chính phủ với chủ tịch UBND các tỉnh, TP

Trong khi, biến đổi khí hậu tác động tiêu cực, xuất hiện thiên tai, mưa lũ bất thường. Những thị trường lớn của Việt Nam như Mỹ, Trung Quốc, châu Âu có nhiều biến động…

Ngoài ra, còn có những khó khăn chưa thể dự báo hết được.

Do vậy, Thủ tướng cho rằng, phải quyết tâm, quyết liệt, cố gắng, nỗ lực nhiều hơn nữa, làm việc có trọng tâm, trọng điểm, làm việc nào dứt việc đó.

Đẩy mạnh cơ cấu lại, nâng khả năng chống chịu của nền kinh tế

Nêu rõ các nhiệm vụ, giải pháp triển khai thực hiện trong quý II, theo người đứng đầu Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương phải tập trung, quyết liệt triển khai chương trình phòng chống dịch COVID-19, chương trình phục hồi nhanh và phát triển bền vững kinh tế - xã hội; giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế.

Cùng với đó, tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh; chú trọng thanh tra, kiểm tra, phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, đầu cơ, tăng giá, đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt, hóa đơn điện tử.

Các bộ, ngành, địa phương phải đẩy mạnh cơ cấu lại, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh và khả năng chống chịu của nền kinh tế, của các ngành công nghiệp, nông nghiệp, dịch vụ, tiếp tục xử lý, cơ cấu lại các doanh nghiệp, dự án, tổ chức tín dụng yếu kém.

Nắm sát tình hình, tăng cường giám sát, thanh tra, kiểm tra, phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, nhất là ngăn chặn, phát hiện, xử lý kịp thời các vi phạm trong lĩnh vực bất động sản, thị trường chứng khoán, phát hành trái phiếu doanh nghiệp, môi trường, xăng dầu... rà soát, phát hiện các lỗ hổng về cơ chế, chính sách để điều chỉnh phù hợp.

Thủ tướng Phạm Minh Chính. Ảnh: Đ.X

Thủ tướng yêu cầu theo dõi sát tình hình khu vực và thế giới, tiếp tục giữ vững độc lập chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, ổn định chính trị, an ninh trật tự an toàn xã hội.

Về các dự án giao thông trọng điểm, theo chỉ đạo của Thủ tướng, phải làm tốt công tác giải phóng mặt bằng; làm tốt công tác quy hoạch, khai thác và quản lý các mỏ nguyên vật liệu, xử lý kịp thời, phù hợp vấn đề giá nguyên vật liệu.

Các địa phương phải tập trung cho công tác lập quy hoạch với tinh thần “quy hoạch phải đi trước một bước”, có tư duy đột phá, tầm nhìn chiến lược, ổn định lâu dài, còn đầu tư có thể phân kỳ theo nguồn lực từng giai đoạn.

Thủ tướng nêu rõ, có quy hoạch tốt thì mới có đề án, dự án tốt; có đề án, dự án tốt thì mới có nhà đầu tư tốt; có nhà đầu tư tốt thì mới có sản phẩm tốt.

Nhiều giải pháp đồng bộ tạo điều kiện phục hồi nhanh

Trước đó, thảo luận, các ý kiến tại cuộc họp đánh giá, trong quý I, tình hình thế giới có nhiều diễn biến phức tạp như cuộc xung đột tại Ukraine; giá dầu và lạm phát tăng cao nhất trong nhiều năm trở lại đây; một số nền kinh tế lớn thu hẹp quy mô nới lỏng chính sách tiền tệ… đã tác động không nhỏ đến kinh tế nước ta.

Trước những diễn biến mới phức tạp, đột xuất, bất ngờ, Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương vừa thực hiện các nhiệm vụ thường xuyên; vừa khắc phục các hạn chế, bất cập; vừa giải quyết các vấn đề tồn đọng, kéo dài liên quan tới các dự án, ngân hàng yếu kém, các vụ án, kết luận thanh tra, kiểm tra; vừa xử lý các vấn đề phát sinh do tình hình mới.

Nhiều giải pháp đồng bộ được triển khai để bảo đảm nguồn cung, ổn định giá xăng dầu, lương thực, thực phẩm, duy trì ổn định mặt bằng lãi suất, tỉ giá... tạo điều kiện phục hồi nhanh ngay trong quý I.

Là tỉnh có GRDP tăng trên 14% - mức cao nhất cả nước, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang Lê Ánh Dương cho hay, để đạt được kết quả này, tỉnh đã và đang tiếp tục rà soát tạo đột phá về chính sách, đặc biệt là tập trung nguồn lực để đầu tư các công trình trọng điểm.

Bắc Giang cũng đẩy mạnh phân cấp phân quyền cho cấp dưới, lãnh đạo tỉnh chủ yếu đi kiểm tra, đôn đốc chứ không giải quyết thủ tục cụ thể.  Cùng với đó là đẩy mạnh phát triển nguồn nhân lực.

Kiểm điểm trách nhiệm người đứng đầu nếu không hoàn thành giản ngân vốn đầu tư công

Thủ tướng cũng yêu cầu, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công; nếu không hoàn thành thì kiểm điểm trách nhiệm người đứng đầu, thực hiện điều chuyển vốn theo đề xuất của Bộ Kế hoạch và Đầu tư.

Theo báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, đến nay, còn 13/51 bộ, cơ quan Trung ương và 21/63 địa phương chưa phân bổ hết kế hoạch đầu tư vốn năm 2022. Vốn ngân sách Nhà nước năm 2022 ước thanh toán đến ngày 31/3 đạt 11,88% kế hoạch Thủ tướng giao.

Lý do giải ngân chậm, chưa đạt yêu cầu là do có một số dự án khởi công mới đang trong quá trình hoàn thiện thủ tục đấu thầu, thương thảo hợp đồng. Một số chủ đầu tư, bộ, cơ quan và địa phương chưa thật sự quyết liệt trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, chưa kịp thời ban hành các giải pháp đẩy nhanh tiến độ thi công.

Cũng tại hội nghị, Bộ Giao thông vận tải đã có báo cáo, các đại biểu đã thảo luận về tình hình, giải pháp thúc đẩy các dự án hạ tầng giao thông chiến lược: Dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020 và giai đoạn 2021 - 2025; dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không Long Thành; các dự án cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu, Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng, Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột; các dự án vành đai 4 Vùng Thủ đô Hà Nội, vành đai 3 TP Hồ Chí Minh.

Tổng hợp cho thấy, cả nước đang triển khai và chuẩn bị triển khai xây dựng khoảng hơn 1.900 km cao tốc, với nguồn lực khoảng trên 500.000 tỷ đồng. Việc triển khai các dự án cơ bản đáp ứng tiến độ, nhưng còn một số khó khăn, vướng mắc về nguồn vật liệu đắp nền đường, biến động giá vật liệu, thời tiết bất lợi, giải phóng mặt bằng…