Thiếu tướng Lê Quốc Hùng, Thứ trưởng Bộ Công an

Ngày 11/12, Văn phòng Chủ tịch nước họp báo công bố Lệnh của Chủ tịch nước về các luật đã được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 10.

Xoá bỏ nhiều thủ tục…

Tại buổi họp báo, giới thiệu nội dung mới của Luật Cư trú 2020, Thiếu tướng Lê Quốc Hùng, Thứ trưởng Bộ Công an, cho biết luật quy định thay thế việc đăng ký, quản lý thường trú từ phương thức thủ công bằng sổ giấy sang phương thức quản lý hiện đại bằng công nghệ thông tin.

Cụ thể là quản lý bằng việc sử dụng mã số định danh cá nhân để truy cập, cập nhật, điều chỉnh trên Cơ sở Dữ liệu quốc gia về dân cư.

Thông tin về nơi thường trú của mỗi công dân là trường thông tin dữ liệu số được cập nhật, điều chỉnh trên Cơ sở Dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở Dữ liệu về cư trú.

“Việc đổi mới phương thức quản lý theo hướng này giúp công dân không cần mang theo các loại giấy tờ có chứa thông tin cá nhân đã thể hiện trên cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, cũng không phải sao y chứng thực các loại giấy tờ này khi thực hiện thủ tục hành chính, hoặc tham gia giao dịch dân sự.

Thay vào đó công dân chỉ cần mang theo thẻ căn cước công dân, hoặc cung cấp mã số định danh cá nhân cho cơ quan chức năng để thực hiện”, ông Hùng cho hay.

Luật Cư trú năm 2020 đã bỏ một số nội dung quy định hành vi bị nghiêm cấm liên quan đến sổ hộ khẩu và bổ sung một số hành vi bị nghiêm cấm phù hợp với phương thức quản lý cư trú mới như truy nhập, khai thác, huỷ hoại, làm cản trở, gián đoạn hoạt động, thay đổi, xoá, phát tán, cung cấp trái phép thông tin trong cơ sở dữ liệu về cư trú.

Luật mới cũng đã bỏ toàn bộ các thủ tục về: cấp đổi sổ hộ khẩu, cấp lại sổ hộ khẩu, cấp giấy chuyển hộ khẩu... Bên cạnh đó, đã sửa đổi, bổ sung các thủ tục: Tách sổ hộ khẩu, điều chỉnh những thay đổi trong sổ hộ khẩu…

Ông Hùng cho biết, do sử dụng phương thức quản lý hiện đại này nên thời hạn giải quyết đăng ký thường trú cho công dân cũng đơn giản, rút ngắn cả về thủ tục và thời gian.

"Nếu như hiện nay, thời gian giải quyết đăng ký thường trú là 15 ngày thì theo luật mới tối đa là 7 ngày", Thứ trưởng Bộ Công an nói.

Bỏ quy định riêng về điều kiện đăng ký thường trú tại TP trực thuộc Trung ương

Một nội dung mới của Luật Cư trú 2020 nữa là bỏ các quy định riêng về điều kiện đăng ký thường trú tại TP trực thuộc Trung ương.

"Tức là, không có quy định riêng về điều kiện đăng ký thường trú tại TP trực thuộc Trung ương; việc đăng ký thường trú tại tỉnh, TP trực thuộc Trung ương là như nhau", ông Hùng nói.

Theo Thứ trưởng Bộ Công an, quy định này nhằm tạo sự bình đẳng trong quản lý cư trú đối với mọi công dân; bảo đảm quyền tự do cư trú của công dân theo quy định của Hiến pháp và bảo đảm tốt hơn quyền và lợi ích hợp pháp của công dân đang sinh sống trên địa bàn thành phố trực thuộc Trung ương nhưng chưa được đăng ký thường trú mặc dù có chỗ ở hợp pháp.

Luật Cư trú 2020 có 7 chương, 38 điều có hiệu lực từ 1/7/2021. Tuy nhiên Luật quy định, sổ hộ khẩu giấy được sử dụng đến hết năm 2022.

Trả lời báo chí về tiến độ hoàn thành Cơ sở Dữ liệu quốc gia về dân cư, Thứ trưởng Lê Quốc Hùng cho biết, hiện Bộ Công an nỗ lực phấn đấu để hoàn thành trước 1/7/2021. Lúc đó, dữ liệu có thể thay thế hết các giấy tờ liên quan.

“Khi cơ sở hoàn thành thì tất cả đầu mối đăng ký cư trú đều được kết nối, không kể vùng sâu, vùng xa hay thành thị”, Thứ trưởng Công an cho hay, tiến độ thực hiện hiện nay không có vấn đề gì trở ngại.

Bổ sung 6 trường hợp xoá đăng ký thường trú

Ngoài các trường hợp bị xóa đăng ký thường trú như hiện nay, Luật Cư trú 2020 bổ sung 6 trường hợp xóa đăng ký thường trú.

Thứ nhất, những người vắng mặt liên tục tại nơi thường trú từ 12 tháng trở lên mà không đăng ký tạm trú tại chỗ ở khác hoặc không khai báo tạm vắng, trừ trường hợp xuất cảnh ra nước ngoài nhưng không phải để định cư hoặc trường hợp đang chấp hành án phạt tù, chấp hành biện pháp đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc, đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc, đưa vào trường giáo dưỡng.

Thứ hai, những người dã được cơ quan có thẩm quyền cho thôi quốc tịch Việt Nam, tước quốc tịch Việt Nam, hủy bỏ quyết định cho nhập quốc tịch Việt Nam.

Thứ ba, những người đã đăng ký thường trú tại chỗ ở do thuê, mượn, ở nhờ nhưng đã chấm dứt việc thuê, mượn, ở nhờ mà sau 12 tháng kể từ ngày chấm dứt việc thuê, mượn, ở nhờ vẫn chưa đăng ký thường trú ở chỗ ở mới.

Thứ tư, người đã đăng ký thường trú tại chỗ ở hợp pháp nhưng sau đó quyền sở hữu chỗ ở đó đã chuyển cho người khác mà sau 12 tháng kể từ ngày chuyển quyền sở hữu vẫn chưa đăng ký thường trú ở chỗ ở mới, trừ trường hợp được chủ sở hữu mới đồng ý tiếp tục cho thuê, cho mượn, cho ở nhờ và cho đăng ký thường trú tại chỗ ở đó

Thứ năm, người đã đăng ký thường trú tại chỗ ở do thuê, mượn, ở nhờ nhưng đã chấm dứt việc thuê, mượn, ở nhờ và không được người cho thuê, cho mượn, cho ở nhờ đồng ý cho giữ đăng ký thường trú tại chỗ ở đó, người đã đăng ký thường trú tại chỗ ở thuộc quyền sở hữu của mình nhưng đã chuyển quyền sở hữu chỗ ở cho người khác và không được chủ sở hữu mới đồng ý cho giữ đăng ký thường trú tại chỗ ở đó.

Thứ sáu, người đã đăng ký thường trú tại chỗ ở đã bị phá dỡ, tịch thu theo quyết định của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền hoặc tại nơi phương tiện đã bị xóa đăng ký phương tiện theo quy định của pháp luật.